Sporen uit het verleden

Ten dienste van de Senaat en het vaderland - De lotgevallen van Jean Braem, Fernand Dustin en Luc Somerhausen
75 jaar Tweede Wereldoorlog · De Hoge Assemblee en het trauma van de kampen

Vanuit Londen zoeken de Belgische Staatsveiligheid en de geallieerde legerleiding steunpunten in het bezette vaderland. Jean Braem, Fernand Dustin en Luc Somerhausen, personeelsleden van de Senaat, leveren hun bijdrage.

"Gij zijt dan toch terug bij ons!" – Over Pierre Diriken en Marius Renard
75 jaar Tweede Wereldoorlog · De Hoge Assemblee en het trauma van de kampen

Pierre Diriken en Marius Renard ontsnappen niet aan de tentakels van de bezetter. Maar ondanks hun lijden houden ze stand.

(Foto Diriken, Archief Senaat - Portret van Renard door Charles Dubailly (Charles Barnier), Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis)

Communistische senatoren op het veld van eer
75 jaar Tweede Wereldoorlog · De Hoge Assemblee en het trauma van de kampen

Het politieke parcours van Walther Noël, Isidore Heyndels en Valentin Tincler, vol communistisch idealisme, maakt hen tot de speelbal van wisselende politieke regimes. Het verhaal van hun oorlogservaringen, de vervolgingen en de ontberingen, dwingt respect af.

"En toch wil ik niet morren" - De wilskracht van Arthur Vanderpoorten
75 jaar Tweede Wereldoorlog · De Hoge Assemblee en het trauma van de kampen

Minister en senator Arthur Vanderpoorten lijkt voorbestemd om mee cruciale passages van de Belgische geschiedenis te schrijven, tot hij plots verdwijnt in de "Nacht en Nevel" van de Duitse kampen. Zijn familie en collega-senatoren rest niets anders dan bang af te wachten en bij elkaar te informeren naar nieuws. (Arthur Vanderpoorten. Archief Senaat)

Lege banken in het halfrond
75 jaar Tweede Wereldoorlog · De Hoge Assemblee en het trauma van de kampen

Terwijl de SS zijn opwachting maakt in het Paleis der Natie, dreigen senatoren en personeelsleden van de Senaat ten onder te gaan in de concentratiekampen. Sommigen keerden terug, anderen lieten een lege plek na in het halfrond. In een minireeks pluizen we de verhalen achter de namen verder uit. Het eerste deel schetst de situatie van de Senaat tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.
(Het Duitse militair bestuur in het halfrond van de Belgische Senaat - Coll. CegeSoma - reeks 823 - © CegeSoma/Rijkarchief)

Het kleine Senaatspersoneel in de Groote Oorlog

Brussel, 1917. Een dertiger verlaat bezorgd de Nationale Bank. Daar heeft hij net een bijzonder hoge geldsom afgehaald. De dertiger is Gaston Pulings, de geldsom het totaal van de wachtgelden voor het Senaatspersoneel.

Duitse Pfadfinder laten ongewone sporen na in de Senaat

Tijdens de bezetting lieten trotse Duitse 'Pfadfinder' hun souvenir na in het archief van de Senaat...

Charles de Broqueville: "Dit volk kan verslagen worden, maar nooit onderworpen"

4 augustus 1914 - Voor België begint de oorlog. In het Parlement spreekt regeringsleider de Broqueville zijn toehoorders moed in.

Paul Berryer, katholiek engagement in goede en slechte tijden

De katholieke senator Paul Berryer wordt vlak voor de oorlog Minister van Binnenlandse zaken. Vanuit het Franse badplaatsje Sainte-Adresse leidt hij de dienst vluchtelingen en schoolkolonies.

Solvay: vooruitgangsoptimisme in de Senaat

Ernest Solvay is één van de stamvaders van het alom bekende chemische bedrijf Solvay. Tijdens de Eerste Wereldoorlog besteedt deze 'captain of industry', chemicus én gewezen senator, een deel van zijn fortuin aan de voedselvoorziening in het hongerlijdende België.

Diplomaat kiest voor het thuisfront

Als Buitenlandminister van Koning Leopold II begeeft Paul baron de Favereau zich op het hoogste nationale en internationale politieke niveau. De Eerste Wereldoorlog schudt de kaarten echter grondig door elkaar. De diplomaat doet wat de regering vraagt en keert terug naar zijn kleine Belgische dorp Bende-Jenneret...
(Portret van Senaatvoorzitter Baron Paul de Favereau - coll. Belgische Senaat, Philippe Swyncop, 1920)

Senator ter dood veroordeeld

De leden van de Belgische Hoge Vergadering ontsnappen niet aan de beschuldigingen en vervolgingen van de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het overkomt ook Léon Colleaux.

Aristocraat aan het front

Natuurlijk heeft de adel zijn eigen rol in het oorlogsverhaal. Senator Robert d’Ursel meldt zich meteen als vrijwilliger bij het Belgische leger. Zijn militaire parcours start aan de IJzer, maar verschilt danig van dat van de gemiddelde loopgravensoldaat...

Antoine Depage, meer dan één afspraak met de geschiedenis

Antoine Depage bouwde tijdens de Eerste Wereldoorlog op een zeer vernieuwende en succesvolle manier de medische zorg uit voor gewonde soldaten. Na de Groote Oorlog werd hij tegen wil en dank senator. Wie was deze man en waar vocht hij voor in de Senaat en daarbuiten? Lees zijn eigenzinnig parcours als arts en als politicus en laat je inspireren door zijn engagement.

Eugène Goblet d'Alviella, senator en minister...

Het moet je maar overkomen. Je wordt lid van de regering, maar je krijgt geen concrete bevoegdheden. Zou het Graaf Eugène Goblet d'Alviella gevleid hebben dat ze hem vroegen? Minister zonder portefeuille, het klinkt in onze hedendaagse oren een beetje als een soort politieke troostprijs. Sinds 1950 worden geen Ministers zonder portefeuille meer benoemd. De laatste was Octave Dierckx in 1949. Daartegenover worden wel nog regelmatig Ministers van Staat benoemd. Vandaag is dat een eretitel als erkenning voor staatsmanschap en verdienstelijkheid. Honderd jaar geleden, echter, maakte het toekennen van beide titels deel uit van een doordachte politieke strategie.

De Senator en de Onbekende Soldaat

Senator Jean-Alphonse Carpentier was oorlogsvrijwilliger tijdens de Groote Oorlog. De moed en de zelfopoffering die hij zag, wilde hij direct na de oorlog vereeuwigd zien in een monument ter ere van de onbekende soldaat. Wie was deze senator die streed voor erkenning en respect van allen die vochten voor het vaderland?

Diplomaten lenigen hongersnood in bezet België

Kort na de Eerste Wereldoorlog bracht het Parlement hulde aan drie uitzonderlijke buitenlandse diplomaten. Tot op heden zijn zij de enige buitenlanders van wie het borstbeeld prijkt in de wandelgangen van de Senaat.

Hartenkreet van een terdoodveroordeelde

Een bijzondere ontdekking in het Halfrond van de Senaat met verstrekkende gevolgen…
Kort na de Eerste Wereldoorlog ontdekt senator Etienne de Vrière in zijn lessenaar een briefje met een ongewone smeekbede.
Waarom liet Oscar Hernalsteens, één van de beklaagden die hier werd berecht en ter dood veroordeeld door de Duitse bezetter, dit bijzondere papiertje achter tijdens zijn proces?

Duitse oorlogsrechtbank in de Senaat

Advocaat Alexandre Braun is senator wanneer op 4 augustus 1914 de Groote Oorlog uitbreekt. Hoe beleeft hij, van Duitse origine, de oorlog en de Duitse bezetting?

Het Parlement tijdens de Groote Oorlog

Midden in het zomerreces, op 4 augustus 1914, roept Koning Albert I alle Kamerleden en Senatoren samen in een bijzondere zitting.