VI. De aanhouder wint: een parlementaire tijdslijn

  1. Inleiding
  2. 1831: het prille begin
  3. 1848 - de eerste stap: aanpassing van de kieswet
  4. 1848 tot 1892: wanneer keurt het parlement een verklaring tot herziening van de Grondwet goed?
  5. 1892-1893 – de Grondwet wordt gewijzigd
  6. 1893 tot 1919: wanneer keurt het parlement een nieuwe verklaring tot herziening van artikel 47 van de Grondwet goed?
  7. 1920-1921 – de Grondwet wordt gewijzigd
  8. En later?

Dit hoofdstuk in pdf Start

Op 16 november 1919 worden in België de eerste parlementsverkiezingen georganiseerd volgens het principe: één man, één stem. De invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht kende een lange en bijzonder boeiende voorgeschiedenis.

In dit deel nemen wij die parlementaire strijd onder de loep. Om het stemrecht aan te passen moeten immers de Grondwet of de kieswetten worden gewijzigd. Vooral een Grondwetsherziening is niet zo eenvoudig.

Dit overzicht van de jarenlange parlementaire strijd voor de invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen illustreert hoe traag deze wijzigingen tot stand zijn gekomen. Wat voor ons vandaag vanzelfsprekend is, namelijk stemrecht voor iedere burger vanaf 18 jaar, is het resultaat van voortschrijdend inzicht, politieke en maatschappelijke wijzigingen, evoluties in andere Europese landen en uiteindelijk een wereldoorlog.

Met de jaren komt er meer diversiteit in het Parlement
Eedaflegging Leopold II

Eedaflegging Leopold II op 17 december 1865 - foto van de Gebroeders Ghémar - Collectie Senaat, © KIK-IRPA

Eedaflegging Filip

Eedaflegging Filip op 21 juli 2013 - foto Guy Goossens