(Vervolg-Suite)

VRAAG OM UITLEG VAN DE HEER LOONES AAN DE MINISTER VAN LANDSVERDEDIGING OVER « DE WEERBERICHTEN VAN DE METEOWING VAN DE LUCHTMACHT »

DEMANDE D'EXPLICATIONS DE M. LOONES AU MINISTRE DE LA DÉFENSE NATIONALE SUR « LES PRÉVISIONS MÉTÉO DE LA FORCE AÉRIENNE »

De Voorzitter. ­ Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Loones aan de minister van Landsverdediging over « de weerberichten van de Meteowing van de luchtmacht ».

Het woord is aan de heer Loones.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, mijn vraag gaat over de weerberichten die worden verstrekt door de Meteowing van de luchtmacht in Koksijde. Deze weerberichten zijn toegespitst op de kuststreek. Het is wel eigenaardig dat wij dit onderwerp moeten bespreken in de commisse voor de Buitenlandse Aangelegenheden, maar de inhoud is natuurlijk belangrijker dan de plaats.

De heer Poncelet, minister van Landsverdediging. ­ Tot nu toe is er nog geen commissie voor meteozaken.

De heer Loones (VU). ­ Wij kunnen deze suggestie van de minister misschien wel ter harte nemen. In de pers heb ik gelezen ­ de beslissing heb ik zelf nog niet gezien ­ dat de minister eraan denkt de dienstverlening van de Meteowing af te bouwen. Dit wordt in brede kring betreurd omdat men zo tevreden was over deze plaatselijke meteoberichten. Weerberichten voor een specifieke regio bieden tal van voordelen. Bovendien was de Meteowing steeds bereid om deze weerberichten in brede kring te verspreiden, wat van enorm belang is voor tal van domeinen. Ik denk aan de veiligheid van personen en goederen en aan de economische sectoren zoals de toeristische sector. Zo is de Meteowing van de luchtmachtbasis in Koksijde enorm belangrijk voor het toerisme in de kuststreek.

In verband met de openbare veiligheid van personen en goederen wijs ik op de unieke rol van de Meteowing. Zijn weerberichten zijn van essentieel belang voor de veiligheid op zee, voor de visserij, de beroepsvaart en voor het brede gamma van de pleziervaart. In de jachtclubs aan de kust is men ongerust over de afschaffing van die dienstverlening. Ze hebben hun standpunt hierover zelfs aan de pers meegedeeld.

Ook de RMT, de havendienst, het loodswezen in het algemeen en de strandreddingsdiensten, meer bepaald van de Westhoek doen heel vaak een beroep op deze dienst. In de economische context mogen wij zeker de bouwnijverheid en de landbouw niet vergeten.

In de toeristische sector is vooral de dienstverlening vanuit Koksijde aan het publiek heel belangrijk. De weerberichten worden drie keer per dag verspreid door de regionale radio, BRT 2 ­ West-Vlaanderen. Daarnaast is er een telefoonnummer dat 24 uur op 24 bereikbaar is. In drukke periodes zijn er meer dan vierduizend oproepen per maand.

Sommigen vragen zich wellicht af of deze weerberichten niet even goed door een andere dienst kunnen worden gegeven. De weerberichten die verspreid worden door het KMI in Brussel zijn niet specifiek genoeg voor de kuststreek. Het KMI geeft dat trouwens zelf toe. Ik beweer niet dat het in de toekomst niet anders kan worden aangepakt, maar tot op vandaag zijn de weerberichten van het KMI niet afgestemd op de weersgesteldheid aan de kust. Dit wordt objectief vastgesteld door de meteodiensten in Koksijde, die daarover statistieken hebben aangelegd.

In Brussel beschikt men blijkbaar niet over alle gegevens om zo een specifiek weerbericht te maken. Ik denk bijvoorbeeld aan waarnemingen ter plaatse. De meteodienst in Koksijde kan beschikken over de waarnemingen op zee die gedaan worden met de beroemde Seakings, de helikopters van het veertigste smaldeel van de luchtmachtbasis in Koksijde. Aan de dagelijkse waarnemingen merken we dat het weerbericht van de Meteowing van Koksijde betrouwbaarder is dan het weerbericht van het KMI.

Ik wil hier graag een argument aan toevoegen. Uit de algemene verontwaardiging over de afschaffing ervan is gebleken dat deze dienstverlening vanuit het ministerie van Landsverdediging een goed imago had bij de bevolking, dat hij zeer klantvriendelijk was met een aangepast optreden op de radio en langs de weertelefoon.

Omdat ik de precieze beslissing van de minister nog niet ken wil ik graag enkele vragen stellen. Hoe is de meteodienst binnen het ministerie van Landsverdediging gestructureerd ? Wat is de kostprijs en hoeveel personen zijn erbij betrokken ? Welke diensten worden door de Meteowing verleend aan het publiek en op welke wijze ? Wat houdt de beslissing tot terugschroeving van de dienstverlening van de meteodiensten van de luchtmacht juist in ? Ik heb vernomen dat er sprake is van een bepaalde termijn, volgens de ene bron tot januari, volgens de andere bron tot februari.

Om welke redenen neemt de minister deze beslissing ? Is het om concurrentievervalsing tegen te gaan ? Onder welke druk is dit dan gebeurd ? Is er een verzoek van een privé-onderneming ? Hebben Europese instanties de Europese regelgeving ingeroepen ? Zijn er procedures ingesteld ? Is er briefwisseling daaromtrent geweest ?

Acht de minister het mogelijk dat de Meteowing van de luchtmacht in bepaalde omstandigheden een verdere dienstverlening aan de bevolking blijft verzorgen bijvoorbeeld in gevallen waarin de openbare veiligheid op het spel staat ? Onder welke voorwaarden zou dit dan kunnen gebeuren ? Op welke wijze ?

Met grote belangstelling kijk ik uit naar het antwoord van de minister.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Devolder.

De heer Devolder (VLD). ­ Mijnheer de Voorzitter, veertien dagen geleden toen in plenaire vergadering enkele problemen in verband met Landsverdediging werden besproken, heb ik mijn bezorgdheid geuit over de maatregelen van de minister in verband met de Meteowing. Ik treed de heer Loones dan ook volledig bij. Ik wil nog eens benadrukken dat door een dergelijke dienstverleniging aan de burger de betrokkenheid van die burger bij het leger positief wordt beïnvloed. Sinds de afschaffing van de dienstplicht is de modale burger immers niet meer geïnteresseerd in wat het leger doet. Ik wil er wel op wijzen dat heel wat korpscommandanten lovenswaardige inspanningen leveren door het organiseren van opendeurdagen. Dit is althans het geval in mijn arrondissement.

De diensten van de Meteowing werden door het brede publiek zeer gewaardeerd. Wanneer er in Brugge een belangrijke culturele manifestatie plaatsvindt en men niet goed weet of men de manifestatie buiten of binnen zal laten plaatsvinden, raadpleegt men altijd eerst de Meteowing. Ook aan de kust worden het optreden en de service van de Meteowing ten zeerste gewaardeerd. Ik ben dan ook benieuwd naar de motieven van de minister om deze dienstverlening in een bepaalde mate te verbieden.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Hostekint.

De heer Hostekint (SP). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik sluit mij volledig aan bij de opmerkingen van mijn collega's. De diensten van de Meteowing worden door iedereen gewaardeerd. Een aantal weken geleden hebben we in plenaire vergadering reeds opgemerkt dat het leger een probleem heeft met zijn imago. De dienst die de luchtmacht hier levert, wordt door het publiek erg geapprecieerd waardoor de band met dit publiek wordt versterkt.

Ik wil de minister graag twee vragen stellen. Is zijn beslissing ingegeven door besparingsoverwegingen ? Werd er door de Europese Unie of door andere instanties druk uitgeoefend omwille van vermeende oneerlijke concurrentie ?

Ik stel voor, wanneer informatie wordt gegeven aan privé-organisaties zoals televisiestations, deze in de toekomst daarvoor te laten betalen net zoals ze dat doen voor informatie vanuit privé-ondernemingen.

Wanneer de beslissing door de minister werd genomen ingevolge druk uitgeoefend door de Europese Unie, dring ik erop aan dat hieraan bepaalde voorwaarden worden gekoppeld.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan minister Poncelet.

De heer Poncelet, minister van Landsverdediging. ­ Mijnheer de Voorzitter, ik dank de senatoren voor hun vragen, die mij de gelegenheid bieden uitleg omtrent dit probleem te verschaffen en mijn standpunt in dit verband toe te lichten.

De Meteowing is een eenheid van de luchtmacht; hij hangt af van het hoofdkwartier van de tactische luchtmacht, wordt beschouwd als een eenheid van operationele steun en werkt voornamelijk voor de luchtmacht, maar ook voor de andere krijgsmachtdelen.

De werkingskosten voor 1994, 1995 en 1996 bedragen respectievelijk 6,3 miljoen, 6 miljoen en 5,3 miljoen frank. De organieke tabel voorziet op het ogenblik in 215 personen bij de Meteowing, waarvan 16 officieren, 145 onder-officieren, 36 personen troep en 18 burgers. Daarvan werken er 91 bij de Meteowing te Beauvechain, verdeeld over staffuncties, het Meteorologisch Centrum, logistieke diensten, technische onderhoudsfuncties en de meteoschool. 124 mensen werken als weersvoorspeller of waarnemer in twaalf meteostations, gespreid over het hele land.

De Meteowing verleent diensten aan het publiek via televisie, zoals RTBF, VT 4, TV-Kempen en BRTN-teletekst, en radio, zoals de verkeersredactie van BRTN-radio 1, radio Vlaanderen Internationaal, Studio Brussel en BRTN-radio 2 Limburg. De Meteowing verleent ook diensten via dagbladen, meer in het bijzonder de Financieel Economische Tijd, Gazet van Antwerpen en Vers l'Avenir en rechtstreeks aan de gemeenten, zoals Kortrijk.

De Meteowing zorgt ook voor de nationale wegenbescherming in samenwerking met de Vlaamse Dienst voor bruggen en wegen en het ministère de l'Équipement et de Transport .

Er worden diensten verleend aan de Koninklijke Belgische Duivenbond, Bloso-Nieuwpoort, de jachthaven van Nieuwpoort, de Vlaamse Vereniging voor watersport van Blankenberge, de Regie voor Maritiem Transport, het loodswezen in Oostende, de reddingsdiensten aan de kust en de dienst Toerisme in De Panne.

Mijn beslissing houdt in dat van 1 februari 1997 af de taken van de Meteowing worden beperkt tot de meteorologische steun aan de strijdkrachten en tot de meteorologische informatie die invloed heeft op de veiligheid van personen en goederen. Ik heb het in het bijzonder over de wegenbescherming, maar ik ben bereid het concept uit te breiden tot de veiligheid op het strand of langs de kust.

Vroeger kon het principe van gratis dienstverlening aan het publiek zonder extra kosten voor het departement van Landsverdediging worden aanvaard. Sinds enkele jaren zijn privé-bedrijven op de markt ontstaan, met als doel meteorologische informatie aan het publiek te verkopen. Het departement wordt geregeld beschuldigd van oneerlijke concurrentie.

Bovendien beletten de Europese regels betreffende de commercialisering van de meteorologische gegevens en/of producten de Meteowing verder gratis informatie te verlenen aan het publiek of aan de media.

Ik heb wel aan de bevoegde diensten gevraagd de mogelijkheid van een groen nummer te bestuderen, om het publiek toch nog de mogelijkheid te bieden algemene of regionale weersvoorspellingen van de Meteowing te beluisteren. Ik voeg eraan toe dat het probleem van de oneerlijke concurrentie ook zal rijzen met betrekking tot de diensten die door het KMI worden verleend. Dit valt evenwel buiten mijn bevoegdheid. Daarom heb ik niet over het KMI gesproken.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Loones.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, het antwoord van de minister geeft in ieder geval een duidelijk zicht op het belang van de Meteowing in zijn geheel, dus niet alleen van de meteodienst van Koksijde.

De minister bevestigt zijn standpunt in verband met de oneerlijke concurrentie aan de privé-weerdiensten. Dit is het verhaal van de kip en het ei. Die privé-weerdiensten geven immers op het ogenblik die specifieke berichtgeving voor de kust, en waarschijnlijk ook voor andere regio's, niet. Ik vermoed dat de minister zal antwoorden dat zij die niet geven, omdat de Meteowing die diensten gratis verleent.

Wij moeten dus het antwoord van de minister aanvaarden. Wij kunnen enkel pleiten voor een soort van overgangsfase, zodat wij nooit zonder plaatselijk weerbericht zitten.

Er moet worden nagegaan of er kandidaten zijn op deze markt. Ik had een gesprek met de heer Malcorps, de directeur van het KMI, die mij zei dat er een Europese constructie wordt opgezet, waarbij men naar een zeer specifieke weersvoorspelling voor de verschillende streken zou evolueren. Hijzelf heeft echter benadrukt dat dit op het huidige ogenblik nog niet mogelijk is. Ik dring dus in ieder geval aan op uitstel, gelet op de marktmogelijkheden van de privé-diensten.

Het is hoopgevend dat de minister de mogelijkheid open laat op het vlak van dienstverlening en openbare veiligheid, meer specifiek de strandreddingsdiensten. Voor deze specifieke dienstverlening moet men inderdaad kunnen rekenen op de diensten van de Meteowing Koksijde.

Verder overweegt de minister ook de mogelijkheid tot het openen van een groen nummer in dit verband. Dit veronderstelt echter dat de dienstverlening tegen betaling zal verlopen, aangezien telefoonverbindingen niet gratis zijn.

Het antwoord van de minister is dus hoopgevend omdat men de scherpe kanten zal afronden. Wij blijven het terugschroeven van de dienstverlening in zijn geheel toch betreuren. Wij hebben echter onze argumenten terzake gegeven en nemen akte van de beslissing van de minister.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Devolder.

De heer Devolder (VLD). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik denk dat men een groot percentage van de dienstverlening van de Meteowing kan onderbrengen onder de noemer van « openbaar nut en veiligheid », zodat er geen sprake meer is van concurrentievervalsing. Ik dank de minister ook voor de mogelijkheid die hij oppert om een groen nummer te openen. Dit geeft aan het brede publiek de kans om, zij het dan tegen een kleine betaling, toch nog op deze diensten een beroep te doen. Ik maak dezelfde bedenking als collega Loones : zo lang de privé-diensten nog niet operationeel zijn en nog niet bewezen hebben dat ze dezelfde dienstverlening geven, pleit ik, zeker in mijn regio, de kust, voor uitstel van de geplande maatregelen.

De Voorzitter. ­ Het incident is gesloten.

L'incident est clos.