Georganiseerde misdaad |
D |
e onderzoekscommissie naar de georganiseerde criminaliteit publiceerde zopas haar eindrapport. De twee rapporteurs, de senatoren Hugo Coveliers (VLD) en Claude Desmedt (PRL-FDF), geven tekst en uitleg. |
Beantwoordt het eindrapport aan de oorspronkelijke doelstellingen van deonderzoekscommissie ?
Hugo Coveliers (VLD), rapporteur : In het eindrapport hebben we de tweetussentijdse verslagen verwerkt. Daarin hadden we de georganiseerde criminaliteit alomschreven. Maar om de omvang ervan te bepalen was een branche-onderzoek nodig. We kozendrie sectoren uit die specifiek bleken te zijn voor België: petroleum, vlees en hormonen,en diamant.
Wat waren de vaststellingen ?
Hugo Coveliers : Georganiseerde criminaliteit is een internationaal verschijnselwaaraan ons land zeker niet ontsnapt. De openheid van onze economie, de aanwezigheid vanbelangrijke Europese beslissingscentra en het feit dat onze politiediensten tot nog toeweinig oog hadden voor de georganiseerde criminaliteit, dragen daartoe bij.
In de vlees- en hormonensector is de georganiseerde criminaliteit zeer duidelijkaanwezig. De benden maken ook gebruik van contrastrategieën, zoals corruptie enintimidatie. Douane, veterinaire inspectie of rijkswacht werken te veel naast elkaar.
Ook de accijnscarrousels in de petroleumsector zijn een vorm van georganiseerdecriminaliteit.
De diamantsector, ten slotte, is bijzonder kwetsbaar. Denk niet dat de diamantsectorper definitie door de georganiseerde misdaad beheerst wordt. Wel misbruiken bepaaldecriminele groepen de faam van de diamanthandel om op een gemakkelijke manier misdaadgeldwit te wassen.
Wat stelt de onderzoekscommissie voor ?
De politie moet zich op het fenomeen georganiseerde criminaliteit richten en nietlanger geval per geval tewerk gaan. Dat betekent ook dat politie en parket moetensamenwerken in hetzelfde team en dat zij de hulp inroepen van deskundigen. Waarom hetNederlandse voorbeeld niet volgen en goed betaalde forensische accountants aantrekken dievoor de politie balansen, rekeningen en kapitaalverschuivingen bestuderen ?
Als de politie zich een beeld kan vormen van de georganiseerde criminaliteit in onsland, kan zij ook gemakkelijker samenwerken met andere Europese politiediensten, zodatverbanden gelegd kunnen worden. Dat is de enige manier om door te dringen tot deorganisatoren van de criminele netwerken.
Roger Lallemand (PS) en Hugo Vandenberghe
(CVP),
|
Recente publicaties over het misdaadmilieu in bepaalde grote steden wekkenverbijstering bij de publieke opinie.
Hugo Coveliers : De vaststelling dat in steden als Antwerpen en Luik degeorganiseerde criminaliteit prominent aanwezig is, wekt verbijstering omdat sommigennooit hebben willen aanvaarden dat de georganiseerde criminaliteit ook in België bestaat.
De georganiseerde criminaliteit is het meest actief in die landen waar zij de minsteweerstand ondervindt. Dat was het geval in België omdat men het probleem lange tijd nietheeft willen zien. Nu wel. Hopelijk wordt het daardoor ook beter beheersbaar.Daartegenover staat dat de contrastrategieën nu ook brutaler en gewelddadiger dreigen teworden.
Dreigt de strijd tegen de georganiseerde misdaad en het gebruik van specialepolitiemethoden, zoals undercoveragenten, verborgen camera's of afluisterapparatuur, nietten koste te gaan van bepaalde individuele rechten en vrijheden ?
Hugo Coveliers : Dat is een afweging die men altijd moet maken. Geeft men deburgers een absolute vrijheid, dan geeft men die zowel aan de normrespecterende, als aande normovertredende burger. De overheid moet nagaan welke vrijheden zij de burger kanontnemen om andere vrijheden te beschermen. Wil de overheid de normovertreders vinden, danzal zij een aantal vrijheden moeten inperken. Dat is een klassiek dilemma in dedemocratie.
De bijzondere opsporingsmethoden gaan soms toch heel ver ?
Hugo Coveliers : Ja, want met deze methoden bedrieg je de burger: je komt erniet openlijk voor uit dat je een politieman of -vrouw bent. Vandaar dat een stringentecontrole en ook een sanctiebeleid nodig zijn.
Hugo Coveliers (VLD) en Claude Desmedt (PRL-FDF),
|
Wordt het fenomeen "georganiseerde criminaliteit" hier nu echt"ontdekt" ?
Claude Desmedt (PRL-FDF), rapporteur: In België is de aanwezigheid van degeorganiseerde criminaliteit pas recent ontdekt. De verschillende politiediensten enparketten houden er over dit fenomeen uiteenlopende opvattingen op na. Men kan nietbeweren dat ze het probleem al klaar en duidelijk inschatten.
Aangezien de georganiseerde criminaliteit in België nooit eerder diepgaand wasbestudeerd, stond de parlementaire onderzoekscommissie voor een grote uitdaging.
Een parlementaire onderzoekscommissie is overigens het middel bij uitstek om ditprobleem aan te pakken, aangezien zij ruime onderzoeksbevoegdheden heeft, dieonomstotelijk in de wet vastliggen.
Is onze economie in ernstige mate aangetast door de georganiseerde criminaliteit ?
Claude Desmedt : Een groot aantal economische sectoren is door deze vorm vancriminaliteit aangevreten op uiteenlopende manieren, hetzij in hun eigen structuren,hetzij onrechtstreeks door het witwassen van geld.
De sectoren die door de georganiseerde criminaliteit geïnfiltreerd zijn, kunnen enkelworden gezuiverd door de totale uitroeiing van het fenomeen. De economische en socialegevolgen daarvan kunnen moeilijk worden ingeschat, maar mogen de strijd tegen deze vormvan criminaliteit geenszins in de weg staan.
Is de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit wel te verzoenen met de rechtenvan de burger?
Claude Desmedt : De klassieke middelen die de wet aanreikt, volstaan hier niet.Daarom is er eerst en vooral nood aan een definitie van het begrip georganiseerdecriminaliteit. Ook moet worden nagegaan wat toelaatbaar is met betrekking tot debijzondere opsporingsmethoden. Deze methoden moeten in elk geval worden aangewend onder decontrole van het gerecht. Wat het proactieve onderzoek betreft, dat kan enkel nog metvoorafgaande toestemming van het parket worden uitgevoerd.
Welke maatregelen moeten worden genomen ?
Claude Desmedt : Er moet meer en beter opgeleid personeel komen. Daarnaast is ernood aan een snellere uitwisseling van informatie, zowel tussen de verschillendeoverheidsdiensten als tussen de politiediensten. In dat opzicht moeten de hervorming vande politiediensten en de oprichting van een federaal parket, belast met de coördinatievan de onderzoeken, al een stap in de goede richting zijn.
De strijd tegen het witwassen zou zeker gebaat zijn bij de opheffing van het bankgeheimwanneer dat misdrijven mogelijk maakt.
Ook de internationale samenwerking moet worden versterkt. Dat zal eveneens deeluitmaken van de taken van het federale parket.
Welk besluit trekt u persoonlijk na twee jaar actief te zijn geweest in deonderzoekscommissie ?
Claude Desmedt : De onderzoekscommissie stond voor een moeilijkere taak dansommige andere commissies die meer aandacht krijgen in de media, aangezien we eenalgemeen, tamelijk vaag fenomeen wilden aanpakken.
De georganiseerde criminaliteit heeft een onverwachte omvang bereikt en wordt door depublieke opinie niet juist ingeschat. Bloederige moorden of pedofiele misdrijven hebbenduidelijk een groter schokeffect dan een BTW-carrousel of het witwassen van geld. Degeorganiseerde criminaliteit wordt pas spectaculair als ze uitmondt in gruwelijke feiten,zoals is gebeurd in de hormonenhandel.
Maar ook zonder deze zware emotionele impact vormt de georganiseerde criminaliteit eenonrustwekkend fenomeen dat de economie, en op lange termijn ook de Staat, kan ontwrichten.De burger moet dit gaan inzien.
De Parlementaire commissie van onderzoek naar de georganiseerde criminaliteit in België kreeg in juli 1996 van de Senaat als opdracht:
In de loop van 1998 publiceerde de onderzoekscommissie al twee tussentijdse verslagen. Het eerste handelde over de definitie van georganiseerde criminaliteit. In het tweede belichtte de commissie de bijzondere opsporingsmethoden die de politie in de strijd tegen de georganiseerde misdaad gebruikt. |
Senaat wil debat over verjaringswet
Een verlenging van de verjaringstermijnen was dringend nodig omdat het dossier van de gewelddadige aanslagen op de Securitas-geldtransporten op 28 december verjaarde. Alleen op die manier kon worden verhinderd dat de Securitas-bende buiten vervolging werd gesteld. De senatoren brachten begrip op voor de spoed waarmee het wetsontwerp moest worden goedgekeurd. Maar later willen zij een ruim debat organiseren over de verlenging van de verjaringstermijnen. |
Opmerkingen voor de webmaster