(Vervolg-Suite)

WETSONTWERP TOT WIJZIGING VAN HET GERECHTELIJK WETBOEK EN HET WETBOEK VAN STRAFVORDERING INZAKE DE PROCEDURE TOT ONTTREKKING VAN DE ZAAK AAN DE RECHTER

Stemming

(Artikel 61.1 van het reglement)

PROJET DE LOI MODIFIANT LE CODE JUDICIAIRE ET LE CODE D'INSTRUCTION CRIMINELLE EN CE QUI CONCERNE LA PROCÉDURE EN DESSAISISSEMENT

Vote

(Article 61.1 du règlement)

De voorzitter. ­ Wij moeten ons nu uitspreken over het geheel van het wetsontwerp.

Nous devons nous prononcer maintenant sur l'ensemble du projet de loi.

Het woord is aan de heer Erdman voor een stemverklaring.

De heer Erdman (SP). ­ Mijnheer de voorzitter, mijn fractie zal het ontwerp goedkeuren, maar ikzelf zal mij persoonlijk, dus niet als fractieleider, onthouden. Na de dramatische gebeurtenissen van augustus 1996 hebben we in de Senaat een aantal initiatieven genomen. De verschillende voorstellen die we indienden, hadden drie grote doelstellingen.

Ten eerste wilden we de procedure van onttrekking eenvormig maken en wilden we het onderscheid tussen strafrechtelijke en burgerlijke procedures vermijden.

Ten tweede ­ en zeer belangrijk ­ wilden we na het fameuze spaghetti-arrest de positie van de onderzoeksrechter in de onttrekkingsprocedure duidelijk afbakenen en het verschil tussen de onderzoeksrechter en andere rechters onderstrepen.

Ten derde wilden we een procedure op tegenspraak invoeren en hierbij in het bijzonder het voorrecht van de advocaat bij het Hof van Cassatie vermijden.

Na consultatie van het Hof van Cassatie en na amendering van het ontwerp in de Kamer is uiteindelijk alleen de procedure op tegenspraak overgebleven. De twee andere punten zijn eigenlijk verdwenen na de technische en kritische opmerkingen van het Hof van Cassatie, dat eigenlijk zijn rechtspraak wil bevestigen in nieuwe, opgefriste teksten. Als het de bedoeling was alleen dit te bereiken, dan hadden de indieners dit initiatief nooit genomen.

Samen met collega Lallemand ben ik een van de indieners en we hadden duidelijk de bedoeling de drie punten die ik daarnet citeerde, te verwezenlijken. Met mijn onthouding wil ik dan ook onderstrepen dat de problematiek eens grondig moet worden herzien en misschien moet worden losgemaakt van een vastgeroeste rechtspraak. (Applaus.)

M. le président. ­ La parole est à Mme Delcourt pour une explication de vote.

Mme Delcourt-Pêtre (PSC). ­ Monsieur le président, comme la plupart d'entre vous, le PSC regrette la méthode de travail employée par le gouvernement à l'occasion de la discussion du projet de loi à propos de la procédure de dessaisissement. Toutefois, nous voterons en faveur de ce projet, parce que même s'il ne conserve pas l'approche originale qui avait été celle adoptée en son temps par notre assemblée, il répond malgré tout aux principales critiques qui avaient été émises lors du dessaisissement du juge Connerotte.

En effet, les requêtes en dessaisissement pourront être introduites sans qu'il soit nécessaire de recourir aux services d'un avocat près la Cour de cassation et le texte maintient le principe de la procédure contradictoire devant la Cour de cassation.

Enfin, la spécificité du statut de juge d'instruction est rencontrée en lui rendant opposable la procédure de récusation.

Nous voterons donc en faveur de ce projet.

De voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Loones voor een stemverklaring.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de voorzitter, de VU-fractie zal zich onthouden en sluit zich aan bij de motivering van collega Erdman. We vinden inderdaad dat de partijdigheid van een onderzoeksrechter niet op dezelfde manier kan worden beoordeeld als die van een andere rechter.

Bovendien is er grote onvrede over het dictaat van het Hof van Cassatie dat er tussen de behandeling in Kamer en Senaat is gekomen en waardoor « om politieke opportuniteitsredenen » eigenlijk van de ideale regeling wordt afgestapt. Daar kunnen we ons uiteraard onmogelijk mee akkoord verklaren.

De voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Vandenberghe voor een stemverklaring.

De heer Vandenberghe (CVP). ­ Mijnheer de voorzitter, vergeleken met de bestaande regeling inzake de onpartijdigheid van de rechter is het ontwerp ongetwijfeld een verbetering. De CVP-fractie zal het dan ook aannemen. Ik zal me echter persoonlijk onthouden. Een van de essentiële doelstellingen van het oorspronkelijk wetsvoorstel, dat door een ruime meerderheid in deze assemblee werd ingediend, was namelijk het begrip « onpartijdigheid » voor een onderzoeksrechter op een andere wijze te interpreteren dan voor een zittende rechter. Deze zienswijze werd gesteund door de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, maar werd na het advies van het Hof van Cassatie in de Kamer niet gevolgd. We zullen nu moeten onderzoeken hoe die nuancering alsnog in de wetgeving kan worden ingeschreven.

De voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Coveliers voor een stemverklaring.

De heer Coveliers (VLD). ­ Mijnheer de voorzitter, een recent rapport van de Senaat, dat overigens vandaag in een bepaalde krant lovende kritiek kreeg, citeert professor Franchimont, die zegt dat het niet opgaat dat de strafvordering steeds wordt hervormd in het licht van de rechtspraak, maar dat de wetgever zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Ongeveer anderhalf jaar geleden namen wetgevers hun verantwoordelijkheid op en formuleerden drie teksten. De senaatscommissie bracht die teksten samen in één tekst waarin de doeleinden die door collega Erdman naar voren zijn gebracht, werden opgenomen. Die tekst werd in de Senaat goedgekeurd.

Naar mijn gevoelen is het Hof van Cassatie uit zijn rol getreden. De wetgever mag en moet uiteraard rekening houden met de rechtspraaak, maar het gaat niet op dat de rechterlijke macht commentaar en kritiek uit op een materie waarbij zijzelf betrokken partij is. De Kamer heeft daaraan toegegeven met het gevolg dat er van de oorspronkelijke tekst eigenlijk niet zo heel veel meer overbijft.

Het ontwerp is weliswaar een verbetering, maar slechts een beperkte verbetering en dit stelt ons teleur. De hele VLD-fractie zal dan ook haar ontgoocheling hierover uiten door zich bij de stemming te onthouden.

De voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Raes voor een stemverklaring.

De heer Raes (Vl. Bl.). ­ Mijnheer de voorzitter, de Vlaams Blok-fractie zal zich onthouden om de redenen die reeds door voorgaande sprekers werden uiteengezet. Alhoewel we erkennen dat het ontwerp ook positieve elementen bevat, regelde het eerste door de Senaat goedgekeurde ontwerp veel beter de positie van de onderzoeksrechter.

De voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Boutmans voor een stemverklaring.

De heer Boutmans (Agalev). ­ Mijnheer de voorzitter, wat er van het oorspronkelijk voorstel overblijft, is een modernisering en een verbetering van twee procedures, namelijk de onttrekking van de zaak aan de rechter en de wraking van de rechter. Om die reden zal de Agalev-fractie het ontwerp goedkeuren.

Ik wil niet polemiseren, maar ik vind de houding van de fractievoorzitters van de meerderheid nogal hypocriet. Als ze menen dat de oorspronkelijke tekst had moeten worden aangenomen, dan hadden ze dat moeten doen.

De heer Erdman (SP). ­ Mijnheer de voorzitter, ik vraag het woord voor een persoonlijk feit.

De voorzitter . ­ U hebt het woord, mijnheer Erdman.

De heer Erdman (SP) (persoonlijk feit ). ­ Mijnheer de voorzitter, ik kan begrijpen dat de heer Boutmans wil polemiseren, maar ik wijs erop dat ik uitdrukkelijk heb gezegd dat ik mij als indiener van het voorstel in persoonlijke naam en niet in mijn hoedanigheid van fractieleider zal onthouden.

De heer Boutmans (Agalev). ­ Mijnheer de voorzitter, de heer Erdman heeft gelijk. Ik had mij tot senator Erdman moeten richten en niet tot de SP-fractieleider Erdman. Overigens was het geen polemiek.

M. le président . ­ La parole est à M. Lallemand pour une explication de vote.

M. Lallemand (PS). ­ Monsieur le président, il a été souligné, peut-être insuffisamment, au cours de la discussion, que la réforme proposée était fort importante. Mon groupe votera dès lors certainement en faveur de ce projet.

M. Erdman est intervenu à titre d'auteur et, en cette qualité, il pouvait parler en mon nom puisque nous avons déposé ensemble la proposition initiale. Je m'associerai dès lors à lui et je m'abstiendrai pour les mêmes raisons.

M. le président . ­ Le vote commence.

De stemming begint.

­ Il est procédé au vote nominatif.

Er wordt tot naamstemming overgegaan.

56 membres sont présents.

56 leden zijn aanwezig.

39 votent oui.

39 stemmen ja.

17 s'abstiennent.

17 onthouden zich.

En conséquence, le projet de loi tel qu'amendé est adopté.

Derhalve is het aldus geamendeerde wetsontwerp aangenomen.

Il sera renvoyé à la Chambre des représentants.

Het zal aan de Kamer van volksvertegenwoordigers worden teruggezonden.

Ont voté oui :

Ja hebben gestemd :

MM. Bock, Boutmans, Caluwé, Mme Cantillon, MM. G. Charlier, Ph. Charlier, Mme Cornet d'Elzius, M. Daras, Mme de Bethune, M. De Decker, Mme Delcourt-Pêtre, MM. Delcroix, D'Hooghe, Mme Dua, MM. Foret, Hatry, Hazette, Hotyat, Mme Jeanmoye, M. Jonckheer, Mme Lizin, M. Mahoux, Mmes Maximus, Merchiers, Milquet, MM. Moens, Mouton, Nothomb, Olivier, Pinoie, Poty, Santkin, Mme Sémer, M. Staes, Mme Thijs, M. Tobback, Mme Van der Wildt, M. Weyts et Mme Willame-Boonen.

Se sont abstenus :

Onthouden hebben zich :

MM. Anciaux, Buelens, Ceder, Coene, Coveliers, Erdman, Goovaerts, Goris, Lallemand, Mme Leduc, M. Loones, Mme Nelis-Van Liedekerke, MM. Raes, Vandenberghe, Vergote, Verhofstadt et Verreycken.