(Vervolg-Suite)

MONDELINGE VRAAG VAN DE HEER LOONES AAN DE MINISTER VAN VERVOER OVER « DE DOOR DE NMBS GEVOLGDE PROCEDURE BIJ AANKOOP VAN 80 NIEUWE LOCOMOTIEVEN »

QUESTION ORALE DE M. LOONES AU MINISTRE DES TRANSPORTS SUR « LA PROCEDURE SUIVIE PAR LA SNCB EN MATIERE D'ACHAT DE 80 NOUVELLES LOCOMOTIEVES »

De Voorzitter. ­ Aan de orde is de mondelinge vraag van de heer Loones aan de minister van Vervoer over « de door de NMBS gevolgde procedure bij aankoop van 80 nieuwe locomotieven ».

Het woord is aan de heer Loones.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, het is mij een bijzonder genoegen dat ook ik aan de minister een vraag in het Nederlands mag stellen.

Mijnheer de minister, ik wil u bij deze gelegenheid overigens feliciteren met uw verbazingwekkende vooruitgang in uw studie van de Nederlandse taal. Wij hebben uw antwoord op de vorige vraag goed begrepen, ook wat de nuances ervan betreft.

Sinds meer dan twee jaar loopt bij de NMBS een procedure voor de aankoop van 80 nieuwe locomotieven voor een bedrag van 11,5 miljard, het laagste bod dat tot nu toe werd gedaan.

Voor de derde keer wil de NMBS aan de drie resterende firma's die zich kandidaat stellen, vragen een ultiem bod te doen.

De gevolgde procedure doet denken aan de omstreden bussenaankoop van het Waalse Gewest. Dit blijkt ook uit de commentaren die hierover in de kranten verschijnen. Het lijkt er sterk op dat de NMBS alles in het werk stelt om dit contract naar het Waalse Acec door te sluizen en Siemens opzij te schuiven. Ook belangenvermenging speelt een rol aangezien de NMBS zowel koper is als leverancier. De NMBS heeft namelijk in 1990 samen met onder meer Acec een onderzoeksgroep opgericht. Acec zou bepaalde onderdelen voor de in gebruik te nemen locomotieven vervaardigen.

Graag had ik van de minister vernomen of het klopt dat de NMBS de eerste offerte ongeldig verklaarde wegens manipulatie van het Acec-bod door eigen NMBS-ingenieurs. Bepaalde verplichte voorzieningen in het contract zouden slaan op onderdelen te bouwen door Acec, dat hiervoor woekerprijzen had aangerekend.

Ten tweede, waarom werd de tweede offerte, waarbij Siemens als goedkoopste werd geselecteerd, niet gevolgd ? Welke rationele reden kan er worden bedacht om een derde ultiem bod te vragen ?

Ten derde, klopt het dat Acec in zijn compensatie-dossier enkel economische compensaties belooft in het Waalse landsdeel, terwijl Siemens die compensaties spreidde over Vlaanderen, Wallonië en Brussel ?

Ten vierde, kan er inderdaad sprake zijn van belangenvermenging, aangezien Acec samen met de NMBS het welbepaalde type nieuwe locomotief zou ontwikkelen ?

De Voorzitter. ­ Het woord is aan minister Daerden.

De heer Daerden, minister van Vervoer. ­ Mijnheer de Voorzitter, ik wil deze vraag in een algemene context situeren. Het lijkt me niet redelijk om 80 nieuwe locomotieven te bestellen vooraleer een algemene overeenstemming is bereikt over het nieuwe investeringsplan dat de NMBS voorbereidt in het kader van haar herstructureringsplan.

Vermits deze bestelling groter is dan 1 miljard moet ik in het kader van het beheerscontract mijn goedkeuring geven. De voorafgaande procedure valt echter onder de bevoegdheid van de NMBS als autonoom overheidsbedrijf. Gezien de belangrijkheid van deze bestelling, ongeveer 11,5 miljard, ben ik bijzonder waakzaam wat betreft de geldigheid van de procedure.

Bovendien moet de NMBS de offertes alleen evalueren op basis van kwaliteit en prijs. Wanneer de Staat om strategische en economische redenen bepaalde criteria in aanmerking wenst te nemen bij de evaluatie van de offertes, moet hij de NMBS compensaties geven indien deze criteria een meerkost tot gevolg hebben.

In verband met de procedure die door de NMBS werd gevolgd, kan ik u meedelen dat bij de eerste aanbesteding het bestek voor de uitrusting van de locomotieven een onderdeel bevatte dat slechts door één firma kan worden geleverd. Om elk mogelijk geschil te vermijden, werd beslist dit onderdeel uit het bestek te halen en in een afzonderlijke aanbesteding onder te brengen. Bij de evaluatie van de tweede aanbesteding is gebleken dat de basisprijzen van de verschillende offertes zo dicht bij elkaar lagen dat het verschil voornamelijk lag in de herzieningsformule die naar gelang van de hypothese tot belangrijke prijsverschillen aanleiding kan geven. Bij de laatste prijsaanvraag werd het probleem opgelost zodat de evaluatie van de offertes doorzichtiger werd.

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Loones voor een repliek.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik dank de minister voor zijn antwoord, dat echter niet veel heeft verduidelijkt, vooral niet op het vlak van de economische compensaties. Ik onthoud echter dat de voogdijminister enerzijds twijfels heeft over de bestelling en zich anderzijds verschuilt achter het feit dat de NMBS een autonoom overheidsbedrijf is. De minister verklaart dan wel waakzaam te zijn. In elk geval zal ook het bedrijfsleven in het gehele land, maar ook en vooral in Vlaanderen waakzaam zijn. We stellen vast dat de NMBS het toch wel zeer bruin bakt, niet alleen in de jongste maanden met het uit de hand lopend HST-dossier, maar ook met de totale verwaarlozing van het binnenlands treinverkeer. De problemen die nu weer rijzen met deze aanbestedingen voor toch wel zeer belangrijke bedragen, hebben tot gevolg dat de roep naar totale federalisering van het vervoer in ons federaal België nog sterker zal klinken. Wij hebben in elk geval de conclusie getrokken dat de beste manier om het openbaar vervoer te beheren bestaat in de federalisering, ook van de spoorwegen.

De Voorzitter. ­ Het incident is gesloten.

L'incident est clos.