Schriftelijke vraag nr. 6-875

van Martine Taelman (Open Vld) d.d. 9 maart 2016

aan de vice-eersteminister en minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken, belast met de Regie der gebouwen

Drugsdoden - Aantal - Handhaving - Strijd tegen drugs - Arrestaties en veroordelingen - Aantal - Stedelijk of landelijk fenomeen - Volksgezondheid - Overleg met de Gemeenschappen

officiële statistiek
gewesten en gemeenschappen van België
geografische spreiding
verdovend middel
handel in verdovende middelen
drugverslaving
strafsanctie

Chronologie

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-876
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-877

Vraag nr. 6-875 d.d. 9 maart 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Drugsgebruik heeft in 2015 aan 1 226 Duitsers het leven gekost, bijna 20 % meer dan een jaar eerder.

Ook het aantal nieuwe gebruikers van harddrugs nam licht toe. Vooral synthetische drugs zoals speed en xtc komen over het algemeen uit Nederland.

Jarenlang daalde het aantal drugsdoden in Duitsland. Na een lichte stijging in 2014 lijkt nu echt sprake van een trendbreuk, constateren Duitse media. De krant Die Welt vroeg de cijfers op bij de federale recherche, het Bundeskriminalamt.

Zowel synthetische drugs als heroïne, cocaïne en het uiterst gevaarlijke chrystal meth worden meer gebruikt. Een duidelijke verklaring is daar niet voor.

Drugs zijn een transversale Gemeenschapsaangelegenheid. De Gemeenschappen zijn bevoegd wat de preventieve gezondheidszorg betreft. De handhaving van de handel in illegale producten is een federale aangelegenheid.

Graag had ik hieromtrent dan ook volgende vragen voorgelegd :

1) Is er in ons land ook een toename van het aantal drugsdoden? Hoeveel drugsdoden waren er de jongste drie jaar? Hoeveel waren er per jaar?

2) Welke maatregelen worden genomen voor de handhaving en de strijd tegen drugs, in het bijzonder wat betreft de toename van synthetische drugs die via het internet worden verkocht ? Kunt u hier concrete cijfers geven met betrekking tot het aantal arrestaties en het aantal veroordelingen voor de handel in drugs ? Kunnen deze cijfers worden geduid ?

3) Blijft de drugshandel een stedelijk fenomeen of is er, net als in de buurlanden, een toename van het drugsgebruik in de landelijke gemeenten? Kan dit cijfermatig toegelicht worden ?

4) Voert u regelmatig overleg met de Gemeenschappen over de gezamenlijke strijd tegen drugs en kunt u meedelen wat hiervan de resultaten zijn ?

Antwoord ontvangen op 28 april 2016 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op haar vragen :

1) De door u gevraagde cijfers zijn niet beschikbaar in de Algemene Nationale Gegevensbank (ANG). De ANG is een politiedatabank waarin feiten geregistreerd worden op basis van de processen-verbaal die voortvloeien uit de missies van gerechtelijke en bestuurlijke politie. Zij laat toe om tellingen uit te voeren op verschillende statistische variabelen, zoals het aantal geregistreerde feiten, de modi operandi, de voorwerpen gehanteerd bij het misdrijf, de gebruikte vervoermiddelen, de bestemmingen-plaats, ...

2) Zowel in het ontwerp van de Kadernota Integrale Veiligheid (KIV) 2016-2019 als in het ontwerp van Nationaal Veiligheidsplan (NVP) 2016-2019 wordt de strijd tegen drugs aanzien als een prioritair aan te pakken fenomeen.

Specifiek inzake de strijd tegen verkoop van synthetische drugs via het internet wordt in het ontwerp NVP als maatregel voorzien : het implementeren van een performante internetrecherche met aandacht voor forums, websites en / of Darknet gebruikt om de aanmaak en handel van synthetische drugs te vergemakkelijken, te organiseren en / of door te voeren.

Naast de reactieve aanpak door de politiediensten, die zich vertaalt in het voeren van gerechtelijke onderzoeken, houdt de prioritaire aanpak van dit fenomeen ook de uitvoering van een integrale en geïntegreerde strategie in om deze crimininaliteitsvorm te bestrijden. Concreet betekent dit bijvoorbeeld het ontwikkelen van gerichte samenwerkingen met specifieke sectoren zoals de chemische sector, en eveneens het realiseren van specifieke projecten, bijvoorbeeld inzake de nieuwe psychoactieve stoffen.

Verder is de overheid zich er van bewust dat niet alleen internet maar ook het geheel van nieuwe technologieën steeds meer worden gebruikt om criminele feiten te plegen, waaronder voor het verkopen van drugs. Daarom heeft de regering de opsporing van de feiten op internet willen vastleggen als transversaal fenomeen voor de verschillende invalshoeken (aanpak) die zowel in het toekomstige KIV als NVP zullen worden ontwikkeld.

In bijlage vindt u een tabel met het aantal feiten van verkoop van verdovende middelen voor de laatste vier jaar, alsook het aantal daders die geregistreerd zijn in de ANG. Het aantal aanhoudingen is geen gegeven dat in de ANG wordt gevat.

Het aantal uitgesproken veroordelingen behoort tot de bevoegdheid van de minister van Justitie.

3) Volgens de politionele statistieken, blijft de verkoop van verdovende middelen een fenomeen dat zich in de grote agglomeraties concentreert. Ik herinner er ook aan dat het gebruik van drugs geen strafrechtelijke inbreuk meer is, in tegenstelling tot het bezit van drugs. De vijf voornaamste gerechtelijke arrondissementen van het land (Brussel, Antwerpen, Oost-Vlaanderen, Luik en Charleroi) vertegenwoordigen gemiddeld 61 % van het totale aantal feiten van drugsbezit en drugsverkoop van de voorbije vijf jaar. Deze trend heeft geen spectaculaire evolutie gekend gedurende de laatste jaren, zelfs als rekening dient te worden gehouden met het mogelijke bestaan van fenomenen die de aanwezigheid van dit fenomeen in zones verder afgelegen van grote agglomeraties kunnen beïnvloeden. Denk maar bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van een drugshandel in de grenszones met Nederland of Frankrijk.

In bijlage vindt u de precieze verdeling van de feiten van bezit en verkoop die in de bovengenoemde arrondissementen zijn gepleegd.

Als men de door OESO gehanteerde criteria toepast, blijkt dat meer dan 90 % van de drugsfeiten worden gepleegd in gemeenten met stedelijk karakter en niet met landelijk karakter. Hier ook blijft deze vaststelling constant sinds enkele jaren. In bijlage vindt u een tabel met de statistieken op dit gebied.

4) Het beleid waarvoor de politieke overheden hebben gekozen inzake drugs is een integraal en geïntegreerd beleid, wat per definitie een permanent overleg met alle actoren in deze materie inhoudt, de Gemeenschappen en Gewesten inbegrepen.

Dit overleg wordt geconcretiseerd door het regelmatig organiseren van een Interministeriële Conferentie onder leiding van het departement Volksgezondheid, alsook door de werken van een Algemene Cel Drugsbeleid die vertegenwoordigers van alle betrokken federale, gemeenschappelijke of gewestelijke departementen bijeenbrengt.

BIJLAGE 1 : Aantal PV’s voor drugsverkoop per jaar

Bron : ANG – federale politie.

Totaal aantal unieke verdachten (eenzelfde persoon kan meerdere keer zijn geregistreerd tijdens de periode 2012-2015) : 21 047.

BIJLAGE 2 : Aantal PV’s voor drugsverkoop per gerechtelijk arrondissement

Bron : ANG - federale politie.

BIJLAGE 3 : Verdeling landelijk/stedelijk volgens het OESO-concept (bron : statbel - typologie van de gemeente 2008)

Er blijkt dat 95 % van de feiten van verkoop en bezit in een stedelijke zone (>150 inwoners/km²) worden gepleegd. Er is geen significante evolutie tijdens de periode 2012-2015.

Bron : ANG – federale politie.