Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1266

van Petra De Sutter (Ecolo-Groen) d.d. 1 februari 2017

aan de minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO's, Landbouw en Maatschappelijke Integratie

Neonicotinoïden en fipronil - Gebruik - Beperking - Verkoopsverbod - Samenwerking met Europa en de deelstaten

verdelgingsmiddel
insecticide
gevaarlijke stof
volksgezondheid
gevaren voor de gezondheid
verkoopvergunning

Chronologie

1/2/2017Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 2/3/2017)
26/2/2017Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1035

Vraag nr. 6-1266 d.d. 1 februari 2017 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Belgische Hoge Gezondheidsraad (HGR) publiceerde op 19 juli 2016 een advies over de impact van neonicotinoïden en fipronil op de biodiversiteit en de menselijke gezondheid (HGR 9241). Daarin komt de HGR tot het besluit dat " de resultaten van de WIA- en EASAC-studies over de effecten op de menselijke gezondheid en op de ecosystemen belangrijke waarschuwingssignalen zijn, en legt de nadruk op de dringende noodzaak om verder onderzoek te voeren naar de toxiciteit van deze verbindingen en de blootstelling van de mens, alsook naar hun effecten op de ecosysteemdiensten ".

Zoals u weet, dringt Ecolo-Groen in het Federaal Parlement er sterk op aan om strengere criteria toe te passen, waarbij de schadelijkheid voor kinderen als leidraad dient. Volksvertegenwoordigsters Anne Dedry (Groen) en Muriel Gerkens (Ecolo) dienden hiertoe vorig jaar een wetsvoorstel in, dat al meermaals besproken werd, maar nog niet gestemd is (cf. stuk Kamer nr. 54-1130/001).

Voor een coherent beleid en een grotere waakzaamheid tegenover neonicotinoïden en fipronil, waarvoor de Hoge Gezondheidsraad u waarschuwt, moeten Europa, het federaal niveau en de deelstaten beter samenwerken. Als we de menselijke gezondheid, de bijenvolken en de biodiversiteit willen beschermen, moet er een breder EU-moratorium komen, een algemeen federaal verkoopsverbod en een duidelijk gebruiksverbod regionaal.

1) Hoe zal u samenwerken met Europa en de deelstaten om het gebruik van neonicotinoïden en fipronol op het terrein zo veel mogelijk te beperken ?

2) Bent u van plan de verkoop van neonicotinoïden en fipronol op termijn in heel België te verbieden ?

3) Waarom heeft de Brusselse regering op 14 juli 2016 beslist om neonicotinoïden en fipronol op termijn te verbieden, en loopt de federale overheid achter ?

Antwoord ontvangen op 26 februari 2017 :

1) Op het vlak van de gewasbeschermingsmiddelen bestaat er reeds een zeer nauwe samenwerking, zowel binnen de Europese Unie (EU) als in België tussen de federale en de gewestelijke entiteiten.

De werkzame stoffen worden op EU-niveau goedgekeurd. Zo’n goedkeuring is het resultaat van een samenwerking tussen de Lidstaten, de EFSA en de Europese Commissie:

De goedkeuring kan onderworpen zijn aan voorwaarden. De goedkeuringen van de drie neonicotinoïden imidacloprid, clothianidin en imidacloprid, en van fipronil zijn onderworpen aan zeer strikte voorwaarden, die tot doel hebben honingbijen te beschermen. Voor de twee overige goedgekeurde neonicotinoïden, thiacloprid en acetamiprid, werden dergelijke voorwaarden niet opgelegd omdat de giftigheid van deze stoffen ten aanzien van bijen aanzienlijk lager is dan voor de drie andere.

Eens een werkzame stof is goedgekeurd kunnen de lidstaten met inachtneming van de Europese wetgeving ter zake toelatingen verlenen voor het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen die deze werkzame stof bevatten. Hier bestaat er ook een samenwerking tussen de lidstaten. Tussen Lidstaten die tot een zelfde zone binnen de Europese Unie (EU) behoren bestaat er immers een systeem van wederzijdse erkenning van de nationale toelatingen (België behoort tot de centrale zone).

Ook binnen België bestaat er een nauwe samenwerking tussen de diverse niveaus van de staat:

In het kader van de Europese samenwerking voor de evaluatie van de drie meest controversiële neonicotinoïden en van fipronil werden heel wat initiatieven ontwikkeld, waarvan sommige nog lopende zijn. Het betreft volgende procedures:

2) Mijn beleid heeft tot doel alle gewasbeschermingsmiddelen, met inbegrip van de producten op basis van neonicotinoïden en fipronil, grondig te beoordelen overeenkomstig de evaluatiemethodologie van de Europese regelgeving, en daar de gepaste conclusies uit te trekken op het vlak van:

We hebben gezien dat van alles gebeurt op het vlak van de evaluatie van de neonicotinoïden, maar er moet worden vastgesteld dat de besluitvorming op het niveau van de Europese Commissie moeizaam verloopt, als gevolg van de soms ver uiteen liggende standpunten van de diverse Lidstaten. Mijn houding ten aanzien van deze situatie is de volgende:

3) Het komt mij niet toe om de beleidsdaden van de Brusselse regering toe te lichten. De federale overheid loopt niet achter, maar handelt: