Schriftelijke vraag nr. 6-1211

van Martine Taelman (Open Vld) d.d. 22 december 2016

aan de minister van Justitie

Drugs - Cocaïne - Inbeslagnames - Evolutie - Maatregelen - Gewijzigd businessmodel van de drugskartels

verdovend middel
officiële statistiek
handel in verdovende middelen
verbeurdverklaring van goederen
georganiseerde misdaad

Chronologie

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1210
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1212

Vraag nr. 6-1211 d.d. 22 december 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vragen betreffende de cijfers over in beslag genomen drugs (nr. 4-2825 en 4-7247).

De Nederlandse politie gaf op 28 oktober 2016 te kennen dat er steeds vaker en steeds grotere partijen drugs worden aangetroffen en dan in het bijzonder cocaïne. De afgelopen tien maanden ontdekte de politie al meer dan 30 000 kilo cocaïne. De geschatte straatwaarde bedraagt 750 miljoen euro. De politie deelt mee dat in Rotterdam vaak cocaïne werd aangetroffen maar nog meer partijen vond de douane in Antwerpen. De drugs aldaar waren voor Nederland bestemd.

De politie vermoed dat het businessmodel van de drugsmaffia, en in het bijzonder de kartels uit Colombia, Peru en Bolivia, is veranderd. De partijen zijn vaak enorm groot. De vraag is kennelijk toch zeer fors en hoge risico's op onderschepping worden geaccepteerd. Het duidt erop dat ze erop vertrouwen dat het goed gaat met het merendeel van de lading.

Ik had graag een inzicht gekregen in de evolutie van het aantal inbeslagnames. Zoals u weet zijn de inbeslagnames slechts het topje van de ijsberg en is het vooral een indicator van de toename en populariteit van cocaïne.

Het betreft een transversale aangelegenheid die nauw aansluit bij de inzet op preventie van drugsgebruik vanuit de Gemeenschappen.

Ik had binnen dit kader dan ook volgende vragen :

1) Wat is de hoeveelheid drugs die in beslag werd genomen tussen 2012 tot op heden, ingedeeld per drugsoort en per jaar (cijfers van de politie en de douanediensten) ?

2) Zijn er opmerkelijke tendensen in deze cijfers merkbaar ?

3) Kunt u wat betreft cocaïne de cijfers van de Nederlandse politie bevestigen ? Is er in Antwerpen de eerste tien maanden van 2016 sprake van een exponentiële toename van het aantal in beslag genomen kilo's cocaïne ? Kunt u dit toelichten en een concreet cijfer geven ? Waaraan ligt deze toename ?

4) Welke bijkomende maatregelen zullen worden getroffen om de toevoer van cocaïne in onze havens de wacht aan te zeggen ? Kunt u zeer concreet toelichten welke de eenheden, scanners en budgetten zullen worden ingezet ?

5) Hoe spelen onze politiediensten in op het gewijzigde businessmodel van de drugskartels waarbij zij grote ladingen in één keer doorvoeren in plaats van meerdere kleinere ladingen ?

Antwoord ontvangen op 16 maart 2017 :

1) In de tabel in bijlage 1 wordt een overzicht gegeven van de hoeveelheid in beslag genomen drugs, het aantal inbeslagnames en de drugsoort, en dit voor de jaren 2012 tot 2016. De gegevens van de federale politie en de douane zitten in deze tabel vervat. De interpretatie van deze cijfers dient voorzichtig te gebeuren. Zo kan een grote inbeslagname het totale aantal in beslag genomen drugs sterk beïnvloeden. Daarom is het van belang om ook het aantal inbeslagnames mee in rekening te brengen.

2) Er wordt voornamelijk een belangrijke verhoging van de cocaïnevangst in ons land opgemerkt, en dit voornamelijk via de haven van Antwerpen. Het aantal inbeslaggenomen drugs is bijna verdubbeld, terwijl het aantal inbeslagnames daalt. Ook het versturen van ecstasy-pillen en MDMA via postpakketten naar de gehele wereld wordt opgemerkt. Vaak gebeurt dit ook via smokkelaars die vanuit Brussel het vliegtuig nemen naar Zuid-Amerika.

3) In de Nederlandse cijfers worden ook inbeslagnames in België, bestemd voor de Nederlandse markt, meegeteld. Dit ter contextualisering van het Nederlandse cijfer. Zoals hierboven vermeld, is de inbeslagname van cocaïne inderdaad sterk gestegen in 2016 ten opzichte van de voorgaande jaren. Volgens de laatst beschikbare cijfers bedraagt de hoeveelheid inbeslagnames in de Antwerpse haven, of in een bedrijf dat via de haven van Antwerpen werkt, rond de 30,2 ton in 2016.

Deze toename wordt voornamelijk verklaard door een hogere beschikbaarheid van cocaïne in de bronlanden. Daarnaast investeren de politiediensten en de douane in een meer performante aanpak van de problematiek. Deze aanpak richt zich op een betere « profiling » en een versterkte samenwerking met de bronlanden. De kwetsbaarheid van andere havens, zoals Gent en Zeebrugge dient eveneens genoteerd.

4) Er wordt voor wat betreft de inzet van eenheden, scanners en budgetten in de havens verwezen naar de minister van Financiën, gelet op diens bevoegdheid ter zake.

5) Teneinde de operationele acties van de opsporingsinstanties niet in het gedrang te brengen, kan er hier niet nader op worden ingegaan.

Bijlage 1 – Tabel 1 : Hoeveelheid inbeslaggenomen drugs en aantal inbeslagnamesdrugs in België voor de jaren 2012-2016 (Bron : Federale politie + Douane)

* Inbeslagnames van minimum 0.5 kg, 0,5 liter of 100 pillen.