Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8557

van Yoeri Vastersavendts (Open Vld) d.d. 20 maart 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen

Alleenstaanden - Datingfraude via internet - Aangiftes - Bedragen en totaalschade - Nationaal anti-fraude instituut

alleenstaande
computercriminaliteit
fraude
economisch delict
officiële statistiek

Chronologie

20/3/2013Verzending vraag
13/9/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8556
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8558
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8559

Vraag nr. 5-8557 d.d. 20 maart 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In Nederland zijn de afgelopen twaalf maanden zeker 40 000 alleenstaanden het slachtoffer geworden van datingfraude. Dat concludeert de Fraudehelpdesk (FHD) op basis van de meldingen die het klachtenbureau heeft verzameld. De FHD is een jaar geleden opgericht met steun van de Minister van van Veiligheid en Justitie. Met de fraude is een totaal schadebedrag van 90 miljoen euro gemoeid.

In Nederland zijn tientallen websites actief die zich richten op het tegen betaling aan elkaar koppelen van singles uit alle leeftijdsgroepen. Het gaat om minimaal twee miljoen mensen die via internet aan een partner proberen te komen. Een relatief kleine groep van 2 procent wordt het slachtoffer van oplichting. De fraudeurs richten zich vooral op 50-plussers die gescheiden zijn of hun partner hebben verloren.

Bij de FHD zijn individuele slachtoffergevallen bekend die 400 000 euro zijn kwijtgeraakt aan datingfraudeurs. Via e-mail, sms en telefoon wordt eerst een band met een potentieel slachtoffer opgebouwd. Vervolgens vraagt de oplichter zijn virtueel verliefde datingpartner met een smoes een relatief klein bedrag over te maken. Dit gaat steeds verder. Slechts een zeer klein deel van de slachtoffers doet aangifte bij de politie. Dat blijkt uit onderzoek van de FHD, maar ook van haar Britse zusterorganisatie de National Fraud Authority, die al jarenlang actief is. Verreweg de meeste slachtoffers durven uit schaamte niet met hun verhaal naar buiten te treden. De politie doet weinig tot niets met de aangiften omdat de daders anoniem zijn en vaak vanuit het buitenland opereren.

Minister Opstelten heeft de FHD een jaar geleden opgericht met als belangrijkste doel om het "fraudebewustzijn" bij de burger te verhogen. Sinds februari 2011 hebben ruim 14 000 slachtoffers van fraude de helpdesk weten te vinden. Dat is het topje van de ijsberg. Kwantitatief vindt de meeste fraude plaats via het internet. De pakkans is bijzonder klein en de verdiensten zijn zeer hoog.

In dit verband pleit professor de Vries, hoogleraar Toekomststudies aan de TU Twente voor de oprichting van een nationaal anti-fraude instituut naar Brits voorbeeld. Hij verwacht dat dit de maatschappij 4 miljard euro op jaarbasis scheelt aan schade door oplichting en fraude. De Vries heeft hierbij ook fraude in de zorgsector en de sociale zekerheid betrokken.

De FHD richt zich tot nu toe vooral op internetfraude, zoals erfenis-, loterij-, beleggings-, bank-, domeinnaam-, identiteits- en webwinkelfraude.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel aangiftes werden er in ons land gedaan op jaarbasis voor respectievelijk 2010, 2011 en 2012 van datingfraude ? Is er sprake van een toename en zo ja, kan de minister dit toelichten?

2) Hoeveel bedraagt grosso modo het gemiddelde bedrag van de oplichting rond datingfraude?

3) Hoeveel daders van deze datingfraude liepen respectievelijk in 2010, 2011 en 2012 tegen de lamp en kan dit cijfer worden toegelicht? Van waaruit opereren de fraudeurs en is de minister bereid deze landen rechtstreeks aan te spreken? Kan hij uitvoerig toelichten naar inhoud toe?

4) Is de minister vertrouwd met het succes van de Fraudehelpdesk (FHD) en overweegt hij een gelijkaardig initiatief?

5) Wat zijn de verschillen en de raakpunten wat betreft enerzijds de fraudehelpdesk en anderzijds de Federal Computer Crime Unit?

6) De schade met datingfraude bedraagt in Nederland op jaarbasis 90 miljoen euro. Hoeveel bedraagt de totaalschade in ons land wat datingfraude betreft? Kan de minister dit cijfer duiden?

7) Wat vindt de minister van het voorstel om een nationaal anti-fraude instituut op te richten naar het voorbeeld van onder meer het Verenigd Koninkrijk? Kan hij de voordelen en de eventuele nadelen gedetailleerd overlopen en aangeven of hij de oprichting van een gelijkaardig instituut overweegt gezien de schade die internetfraude veroorzaakt?

8) Hoeveel bedraagt de geschatte schade voor onze economie op jaarbasis van de internetfraude, zoals erfenis-, loterij-, beleggings-, bank-, domeinnaam-, identiteits- en webwinkelfraude? Kan de minister dit cijfer duiden en vergelijken met onze buurlanden?

Antwoord ontvangen op 13 september 2013 :

Deze parlementaire vraag valt niet onder mijn bevoegdheid, maar onder de bevoegdheden van mijn collega’s de ministers van Justitie, Economie en Fraudebestrijding, aan wie u de vragen tevens gesteld heeft.