Schriftelijke vraag nr. 5-8429

van Karl Vanlouwe (N-VA) d.d. 8 maart 2013

aan de minister van Justitie

Salduzpermanentie - Verhoren - Stand van zaken

advocaat
rechtsbijstand
rechten van de verdediging
officiële statistiek
Hoofdstedelijk Gewest Brussels
gemeentepolitie
taalgebruik
gerechtelijk onderzoek
strafprocedure

Chronologie

Geherkwalificeerd als : vraag om uitleg 5-4586

Vraag nr. 5-8429 d.d. 8 maart 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het is bekend dat de tussenkomst van advocaten bij onder meer politieverhoren in het kader van de "Salduzpermanenties" aan belang zal winnen. Bij de evaluatie is openheid en transparantie vereist over de cijfergegevens omtrent verhoren in en om de hoofdstad, met name in het gerechtelijk arrondissement Brussel, en zo mogelijk uitgesplitst volgens verschillende hierna aangehaalde criteria.

De Salduzpolitieverhoren worden gehouden door politieagenten die in de eerste plaats opereren binnen bepaalde zones. Volgens de wet dienen daarbij al of niet advocaten betrokken en hierbij onderscheidt men vier trappen, waarbij in trap 1 geen verdachten betrokken zijn, maar in trappen 2, 3 en 4 wel.

Niettegenstaande er op het eerste gezicht enkel bij trap 4, waarbij het gaat om verdachten die van hun vrijheid worden beroofd, oproepen vertrekken naar de permanenties, wordt toch ook beoogd de trappen 1 tot 3 te behandelen ook al zou het gaan om de bevestiging dat er voor één of meer van die trappen geen oproepen worden gedaan naar de permanenties toe.

De huidige vraagstelling heeft enkel betrekking op de politiezones van het thans nog bestaande gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, maar heeft betrekking op de beide voorziene "permanenties" gezien in het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde de mogelijkheid bestaat dat zowel de permanentiedienst van de Orde van de Vlaamse Balies (OVB) als van de Ordre des Barreaux francophones et germanophone de Belgique (OBFG) worden aangezocht.

Daarom had ik graag verduidelijking gekregen over volgende vragen :

1) Kan de geachte minister een overzicht bezorgen van het aantal vragen om tussenkomst aan de bevoegde permanenties binnen het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, sinds de aanvang van de verplichte bijstand en zo mogelijk opgesplitst per maand ?

2) Kan zij de informatie bezorgen over het aantal vragen om tussenkomst voor de periode die aanvangt op 1 september 2012 tot zo recent mogelijk gelet op de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof van 14 februari jongstleden waardoor het Salduztoepassingsgebied ratione materiae wordt verruimd.

3) Kunnen deze aantallen worden opgesplitst per politiezone met duidelijk aangifte van het aantal oproepen naar de verschillende Salduzpermanenties met eveneens de verdere opsplitsing van de oproepen :

- overdag

- 's nachts

- of tijdens het weekeinde

met telkens duidelijke vermelding van de werkelijk bedoelde periode en zonder dat de weekeinden niet zouden worden opgedeeld in dag en nacht

4) Hierbij graag een verdere verduidelijking en opsplitsing van de oproepen naargelang:

- het ging om oproepen bij de permanentie van de OVB dan wel de OBFG,

5) Graag verdere toelichting van het aantal oproepen waarbij al dan niet telefonisch overleg is geweest tussen de verdachte en een advocaat ?

6) Kan eveneens verduidelijkt worden in hoeveel van bovenvermelde gevallen

- er al dan niet sprake is geweest van afstand van het recht op vertrouwelijk voorafgaand overleg met een advocaat, hetzij van het recht op bijstand van een advocaat tijdens het verhoor,

- er een advocaat ter plaatse is gekomen,

- er sprake is geweest van vertrouwelijk voorafgaandelijk overleg,

- er sprake is geweest van bijstand bij het verhoor door een advocaat of niet?

Graag hierbij een overzicht van de aantallen telkens met aangifte van de taal van het verhoor en de eventuele bijstand van een tolk.

7) Bij het verstrekken van deze informatie verzoek ik de minister eveneens mee te delen of de taal van het verhoor in overeenstemming was met artikel 11 van de wet van 15 juni 1935 over het gebruik der talen in gerechtszaken?

Kan de minister eveneens toelichten of de processen-verbaal al of niet in overeenstemming met voormelde taalwetgeving werden opgesteld ?

Antwoord ontvangen op 23 januari 2014 :

Alle hieronder weergegeven cijfers komen uit de Salduz webapplicatie van de permanentiedienst van de balie.

1) In 2012 waren er binnen het huidige gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde 13.014 vragen om tussenkomst aan de bevoegde permanenties. De tabel hieronder geeft het aantal vragen om tussenkomst weer per maand.

Jan 949

Feb 964

Mrt 1.117

Apr 1.159

Mei 1.204

Jun 1.129

Jul 1.067

Aug 977

Sept 1.055

Okt 1.154

Nov 1.125

Dec 1.114

De Ordes van advocaten kunnen op basis van de Salduz webapplicatie nog geen cijfers geven voor de eerste maanden van 2013.

2) Zie vraag 1

3) Per politiezone in het (thans nog bestaande) gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde kunnen cijfers worden gegeven van het aantal verhoren , opgesplitst naar dag/nacht in bijlage 1 (met ‘dag’ van 07u00 tot en met 18u59 en ‘nacht’ van 19u00 tot en met 06u59) en opgesplitst naar week/weekend in bijlage 2 (met ‘week’ van maandag 07u00 tot en met vrijdag 18u59 en ‘weekend’ van vrijdag 19u00 tot en met maandag 06u59). In de cijfers wordt ook telkens het onderscheid gemaakt naargelang de verdachte meerderjarig dan wel minderjarig is en naargelang de oproep terechtkwam bij de OVB dan wel bij avocats.be (voordien de OBFG).

De oproep naar de permanentiedienst van de balie gebeurt steeds automatisch na het invullen van de webapplicatie en geschiedt volgens de taal van de politiezone. Voor de eentalige politiezones van het gerechtelijk arrondissement B-H-V, die allemaal tot de Nederlandse taalrol behoren, gaat de oproep steeds naar de OVB. Voor de tweetalige politiezones is de taal waarin de webapplicatie wordt ingevuld determinerend: gebeurt dit in het Nederlands dan gaat de aanvraag naar de OVB en gebeurt dit in het Frans dan gaat de aanvraag naar avocats.be.

Toegepast op bijlage 1 en 2 wil dit zeggen dat de cijfers voor de politiezones in “Brussel-Halle-Vilvoorde (nl)” betrekking hebben op oproepen bij de OVB, terwijl de cijfers voor de politiezones in “Bruxelles (fr)” betrekking hebben op oproepen bij avocats.be.

4) Zie vraag 3 (+ bijlage 1 en 2). Algemeen voor het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde is het zo dat 2.776 vragen om tussenkomst (of 21,33%) van de in totaal 13.014 oproepen een aanvraag bij de OVB betroffen, terwijl 10.238 oproepen (of 78,67%) betrekking hadden op een aanvraag bij avocats.be.

5) Er zijn geen correcte cijfers beschikbaar over het aantal oproepen resulterend in een (al dan niet telefonisch) vertrouwelijk overleg tussen de verdachte en een advocaat. Deze cijfers zijn immers gebaseerd op de registratie door politie of advocaat van de prestaties van de advocaat, die in de praktijk zeer onvolledig is en vele fouten vertoont. De foutenmarge in de registratie is hierdoor zodanig groot, dat er geen betrouwbare cijfers gegeven kunnen worden.

6) Zie ook vraag 5: er kunnen geen correcte cijfers gegeven worden over het aantal keer dat een advocaat ter plaatse is gekomen, het aantal keer dat er sprake is geweest van een voorafgaand vertrouwelijk overleg en het aantal keer dat er sprake is geweest van bijstand bij het verhoor, aangezien ook deze cijfers gebaseerd zijn op de registratie van de prestaties van de advocaat, die vele tekortkomingen vertoont.

Wat de afstand van het recht op bijstand betreft, zijn er geen afzonderlijke cijfers beschikbaar per gerechtelijk arrondissement (en dus ook niet per politiezone). Algemeen voor heel België is geweten dat tijdens de maanden juli tot en met december 2012 72,4% van de gearresteerde meerderjarige verdachten bijstand wenste van een advocaat, terwijl 27,6% afstand deed (20,9% afstand van vertrouwelijk overleg én bijstand tijdens verhoor; 6,6% enkel afstand van bijstand tijdens verhoor; en 0,1% enkel afstand van vertrouwelijk overleg).

Het is verder niet geweten in welke taal het verhoor daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Dit hangt immers ook af van de taal van de verdachte. Voor wat betreft de taal van de advocaat die wordt opgeroepen, kan verwezen worden naar de uitleg onder vraag 3.

7) Zie vraag 6

[1] De gevraagde tussenkomst kan bestaan uit het verrichten van een telefonisch afstandscontact (wanneer de verdachte overweegt om afstand te doen) of het bieden van bijstand in de vorm van een voorafgaand vertrouwelijk overleg (telefonisch of ter plaatse) en/of bijstand tijdens het verhoor.

[1] Het gaat hier de facto om het aantal vragen om tussenkomst aan de bevoegde permanenties, zoals ingegeven in de Salduz webapplicatie. 

[1] PZ Amow, PZ Beersel, PZ Dilbeek, PZ Druivenstreek, PZ Grimbergen, PZ Halle, PZ K-L-M, PZ Kastze

[1] PZ Brussel Hoofdstad Elsene – ZP Bruxelles Capitale Ixelles; PZ Brussel-West – PZ Bruxelles-Ouest; PZ Zuid – ZP Midi; PZ Montgomery – ZP Montgomery; PZ Polbruno – ZP Polbruno; en PZ Ukkel/W-B/Oudergem – ZP Uccle/W-B/Auderghem