Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-3915

van Christine Defraigne (MR) d.d. 11 augustus 2009

aan de minister van Buitenlandse Zaken

Cuba - Herdefinitie betrekkingen

Cuba
Verenigde Staten
extra-EU-handel
rechten van de mens
betrekking van de Europese Unie

Chronologie

11/8/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 10/9/2009)
30/9/2009Antwoord

Vraag nr. 4-3915 d.d. 11 augustus 2009 : (Vraag gesteld in het Frans)

President Obama heeft sedert zijn aantreden de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Cuba geleidelijk aan geherdefinieerd. De Amerikaanse president heeft in april de opheffing van de beperkingen op reizen en geldverkeer naar het land van oorsprong van de Cubaanse Amerikanen aangekondigd. Washington had op 22 mei voorgesteld de onderhandelingen over de immigratie te hernemen en minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton had op 31 mei aangekondigd dat Cuba daarmee instemde. De besprekingen werden deze week in New York hervat.

Ook de Europese Unie onderhoudt betrekkingen met Cuba en een verruiming zou die betrekkingen ten goede komen. De Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen heeft twee jaar geleden al de heractivering van een globale en open politieke dialoog met de Cubaanse autoriteiten voorgesteld en einde september 2007 heeft er in New York een informele ontmoeting plaatsgehad tussen de trojka en de Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken.

Hoever staat het met de dialoog tussen de Europese Unie en Cuba ? Welke politieke en handelsbelangen vertegenwoordigt Cuba voor de Europeanen?

Zijn aan die dialoog voorwaarden verbonden op het gebied van eerbied voor de mensenrechten en politieke openheid in Cuba? Welk belang wordt gehecht aan de vrijlating van de politieke gevangenen in Cuba? Is de onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen een essentiële factor in ons beleid ten opzichte van Cuba?

Zullen er in de nabije toekomst ontmoetingen zijn met de Cubaanse autoriteiten? Zo ja, op welk niveau en waar zullen ze plaatshebben? Zijn er nieuwe ontmoetingen tussen de trojka en de Cubaanse autoriteiten gepland, ook op het ministeriële niveau? Blijkt uit de informatie waarover u beschikt dat de situatie van de mensenrechten op het eiland is veranderd?

Antwoord ontvangen op 30 september 2009 :

De Europese Unie heeft iets meer dan een jaar geleden een politieke dialoog met Cuba gelanceerd. Daarin werd voorzien dat alle onderwerpen in het kader van deze dialoog aangesneden kunnen worden, met inbegrip van deze met betrekking tot de naleving van de mensenrechten en de promotie van de democratie.

Dit is het beste middel om onze boodschappen en bezorgdheid over te brengen. Deze dialoog moet alle belanghebbende partijen erbij betrekken, waaronder ook de civiele maatschappij en de vertegenwoordigers van de democratische oppositie.

Deze politieke dialoog wordt afhankelijk gemaakt van vooruitgang inzake de mensenrechten, aangezien hij overeenkomstig het Gemeenschappelijk Standpunt van 1996, elk jaar geëvalueerd en vernieuwd moet worden door de Raad van de Europese Unie op basis van de vooruitgang die geboekt wordt op het gebied van de mensenrechten. De volgende termijn is juni 2010.

Cuba is niet van uitzonderlijk commercieel belang voor de Europese Unie gezien de kleine omvang van de Cubaanse afzetmarkt en de economische crisis die het land momenteel treft. Maar het is duidelijk dat vanuit een politiek standpunt, het behoud van goede betrekkingen van de Unie met het eiland bijdraagt tot de regionale en internationale stabiliteit.

De onvoorwaardelijke invrijheidstelling van alle politieke gevangenen in Cuba vormt een prioriteit voor de Europese Unie in het algemeen en voor België in het bijzonder. In zijn conclusies van afgelopen juni heeft de Raad trouwens zijn vraag voor invrijheidstelling van alle politieke gevangenen herhaald, met inbegrip van deze die in 2003 werden opgesloten. Dit verzoek werd bovendien door talrijke landen geuit tijdens het universele periodieke onderzoek van Cuba in de VN-Mensenrechtenraad dat februari laatstleden heeft plaatsgevonden.

De kwestie van de mensenrechten in Cuba blijft verontrustend, in het bijzonder door de afwezigheid van een significante vooruitgang inzake het eerbiedigen van de politieke en burgerlijke rechten, en door het gebrek aan politieke hervormingen.

In het kader van de facilitering van de politieke dialoog van de EU met Cuba, werden in juni 2008 de Europese maatregelen tegen Cuba opgeheven. Sindsdien hebben al verscheidene contacten plaatsgevonden, zowel met België, andere lidstaten als in Europees verband.

Ondanks enkele recente tamelijk bemoedigende signalen, zoals de uitnodiging voor de speciale VN-rapporteur inzake foltering of de bekrachtiging van de VN-Overeenkomst voor de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijningen, kan geen opvallende vooruitgang op het gebied van de democratie en de mensenrechten in Cuba vastgesteld worden.