SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
3 décembre 2010 3 december 2010
________________
Question écrite n° 5-501 Schriftelijke vraag nr. 5-501

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre pour l'Entreprise et la Simplification

aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen
________________
Loi du 30 juin 1994 relative au droit d'auteur et aux droits voisins - Copies privées - Revenus - Affectation partielle à la création d'oeuvres - Accord de coopération avec les communautés Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten - Thuiskopieën - Opbrengsten - Gebruik van een deel voor de schepping van werken - Samenwerkingsovereenkomst met de gemeenschappen 
________________
droit d'auteur
création artistique
accord de coopération (Cadre institutionnel belge)
fonds budgétaire
reprographie
auteursrecht
artistieke schepping
samenwerkingsakkoord (Belgisch institutioneel kader)
begrotingsfonds
reproductie
________ ________
3/12/2010Verzending vraag
9/2/2011Herkwalificatie
23/2/2011Antwoord
3/12/2010Verzending vraag
9/2/2011Herkwalificatie
23/2/2011Antwoord
________ ________
Requalifiée en : demande d'explications 5-576 Requalifiée en : demande d'explications 5-576
________ ________
Question n° 5-501 du 3 décembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-501 d.d. 3 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L'article 58 de la loi du 30 juin 1994 relative au droit d'auteur et aux droits voisins (loi sur le droit d'auteur) permet aux communautés et à l'État fédéral de décider d'affecter trente pour cent du produit de la rémunération pour copies privées à la promotion de « la création d'oeuvres ».

Jusqu'à présent, cet article est resté lettre morte, à défaut de l'indispensable accord de coopération entre l'autorité fédérale et les communautés. Il existe bien depuis 2002 un accord de coopération entre les trois communautés fixant notamment la clé de répartition. J'ai personnellement conclu cet accord à l'époque où j'étais ministre de la Culture. Nous attendons maintenant une initiative de l'autorité fédérale.

Le ministre estime cependant inutile un tel accord de coopération tant que l'arrêté royal du 28 mars 1996 relatif au droit à rémunération pour copie privée n'a pas été adapté (voir à ce sujet le compte rendu de la commission de l'Économie du 8 octobre 2009). Entre-temps, cette adaptation a été réalisée et le nouvel arrêté est entré en vigueur le 1er février 2010. Dans ce contexte, je souhaiterais apprendre du ministre où en est l'exécution de l'article 58, ainsi que la concrétisation de la possibilité de soutenir la création qui en dépend.

Voici mes questions :

1) Le ministre peut-il me dire où en est l'exécution de l'article 58 de la loi sur le droit d'auteur ? Un accord de coopération avec les communautés a-t-il été conclu, ou des négociations sont-elles en cours ? Dans la négative, pourquoi cela n'a-t-il pas encore été fait ? Quand prévoit-il de prendre une initiative à ce sujet ?

2) Dans une réponse antérieure, le ministre avait parlé d'alimenter le Fonds, pour conclure ensuite un accord avec les communautés et répartir les moyens. Peut-il m'indiquer le montant déjà réuni dans ce Fonds ? Peut-il me confirmer que les communautés en recevront 30 % ? Quand les communautés peuvent-elles espérer les premiers versements ?

 

Artikel 58 van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten (Auteurswet) geeft de gemeenschappen en de Federale Staat het recht om te beslissen dat dertig procent van de opbrengst van de vergoedingen voor thuiskopieën ter beschikking gesteld kan worden voor de aanmoediging van "de schepping van werken ".

Tot nu toe bleef dat artikel een dode letter, vermits het noodzakelijke samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gemeenschappen ontbreekt. Sinds 2002 bestaat er wel al een samenwerkingsakkoord tussen de drie gemeenschappen waarin onder meer de onderlinge verdeelsleutel is vastgelegd. Ik heb dat akkoord als toenmalig minister van Cultuur zelf afgesloten. Nu is het dus wachten op een initiatief van de federale overheid.

De geachte minister beoordeelde zulk samenwerkingsakkoord echter als onnodig, zolang het koninklijk besluit van 28 maart 1996 over de vergoeding voor de thuiskopie niet werd aangepast (zie hiervoor het verslag van de commissie voor het Bedrijfsleven van 8 oktober 2009). Ondertussen gebeurde deze aanpassing en het nieuwe besluit trad in werking op 1 februari 2010. In dit verband kreeg ik van de geachte minister graag een stand van zaken over de uitvoering van artikel 58 en het concretiseren van de mogelijkheden voor ondersteuning van creaties die hierdoor worden geboden.

Ik heb hierbij de volgende vragen:

1) Kan de geachte minister mij een stand van zaken geven over de uitvoering van artikel 58 van de Auteurswet? Is er inmiddels al een samenwerkingsakkoord afgesloten met de gemeenschappen, of lopen er onderhandelingen? Zo nee, waarom gebeurde dat nog niet? Wanneer plant hij hieromtrent een initiatief te nemen?

2) Hij vermeldde in een vorig antwoord het spijzen van een Fonds, om nadien een akkoord af te sluiten en de middelen te verdelen. Kan hij mij het bedrag meedelen dat ondertussen in dit Fonds werd verzameld? Kan hij mij bevestigen dat de gemeenschappen hiervan 30 % zullen ontvangen? Wanneer mogen de gemeenschappen de eerste middelen verwachten?

 
Réponse reçue le 23 février 2011 : Antwoord ontvangen op 23 februari 2011 :
  1. L’article 58, paragraphe 2, de la loi du 30 juin 1994 relative au droit d’auteur et aux droits voisins, dénommée ci-après « loi droit d’auteur », prévoit la possibilité d’affecter trente pourcent du produit de la rémunération pour copie privée à la promotion de la création d’œuvres.

    A ce sujet, il convient de rappeler que l’objectif visé par le législateur de la rémunération pour copie privée, prévue à l’article 55 de la loi droit d’auteur, consiste à compenser la perte de revenus subie par les ayants droit en raison des reproductions d’œuvres protégées effectuées à domicile. Cela a récemment été confirmé dans l’arrêt C 467/08 de la Cour de Justice européenne du 21 octobre 2010, qui dispose notamment: « S’agissant, en premier lieu, du rôle joué par le critère du préjudice subi par l’auteur dans le calcul de la compensation équitable, il ressort des trente-cinquième et trente-huitième considérants de la directive 2001/29 que cette compensation équitable a pour objet d’indemniser les auteurs, «de manière adéquate», pour l’utilisation faite sans leur autorisation de leurs œuvres protégées ». (considérant 39). (…) “Dans cette perspective, la compensation équitable doit être regardée comme la contrepartie du préjudice subi par l’auteur.” (considérant 40). “L’article 5, paragraphe 2, sous b), de la directive 2001/29 doit être interprété en ce sens que le « juste équilibre » à trouver entre les personnes concernées implique que la compensation équitable soit nécessairement calculée sur la base du critère du préjudice causé aux auteurs des œuvres protégées à la suite de l’introduction de l’exception de copie privée” (Point 2) de l’arrêt.

    En ce qui concerne maintenant l’état de l’exécution de l’article 58 de la loi droit d’auteur, je peux signaler qu’en 2006, lors des gouvernements fédéraux et communautaires précédents, le texte de l’accord de coopération a été modifié sur la base de l’avis du Conseil d’Etat.

    Entre-temps, l’arrêté royal du 28 mars 1996 relatif au droit à rémunération pour copie privée des auteurs, des artistes-interprètes ou exécutants et des producteurs de phonogrammes et d'œuvres audiovisuelles a été adapté en décembre 2009 afin de le moderniser et de tenir compte de la réalité technologique actuelle. Pour pouvoir entrer effectivement en vigueur, il doit y avoir un accord sur le texte de l’accord de coopération qui doit encore être approuvé de manière formelle par les ministres compétents et ensuite être ratifié par les différents parlements. Compte tenu de la situation des affaires courantes, l’autorité fédérale n’a en ce moment pas encore pris de nouvelle initiative en vue de conclure un accord de coopération.

  2. Le mot « fonds » que j’ai utilisé dans la réponse à la question n° 14.764 lors de la commission de l’économie du 8 octobre 2010 est un terme général pour désigner les revenus découlant de la rémunération pour copie privée qui sont perçus par Auvibel et qui pourraient être partiellement répartis entre l’autorité fédérale et les communautés pour promouvoir la création d’œuvres. Les premiers montants pourront être attribués aux communautés si et dès lors que l’accord de coopération portant exécution de l’article 58 loi droit d’auteur aura été approuvé de manière formelle par toutes les parties concernées.

  1. Artikel 58, paragraaf 2, van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten, hierna “Auteurswet” genoemd, voorziet in de mogelijkheid om dertig procent van de opbrengst van de vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik te gebruiken ter aanmoediging van de schepping van werken.

    In dit verband moet er aan herinnerd worden dat het door de wetgever nagestreefde doel van de vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik, voorzien in artikel 55 van de auteurswet, erin bestaat het verlies aan inkomsten te compenseren dat de rechthebbenden lijden ingevolge de reproductie van beschermde werken in privékring. Dit werd onlangs bevestigd in het arrest C 467/08 van het Europese Hof van Justitie van 21 oktober 2010, waarin onder meer wordt aangegeven: “Wat in de eerste plaats de rol betreft die het criterium van de door de auteur geleden schade speelt bij de berekening van de billijke compensatie, blijkt uit de punten 35 en 38 van de considerans van richtlijn 2001/29 dat die billijke compensatie tot doel heeft de auteurs „naar behoren” te vergoeden voor het gebruik dat zonder hun toestemming van hun beschermde werken wordt gemaakt” (overwegende 39). (…) “Vanuit die invalshoek bezien, moet de billijke compensatie worden beschouwd als de vergoeding van de door de auteur geleden schade” (overwegende 40). “Artikel 5, lid 2, sub b, van richtlijn 2001/29 moet aldus worden uitgelegd dat het tussen de betrokken personen te vinden “rechtvaardige evenwicht” impliceert dat de billijke compensatie moet worden berekend op basis van het criterium van de schade geleden door de auteurs van beschermde werken als gevolg van de invoering van de uitzondering voor het kopiëren voor privé-gebruik” (Punt 2) dictum arrest.

    Wat nu de concrete stand van zaken betreft over de uitvoering van artikel 58 Auteurswet, kan ik melden dat in 2006, tijdens de vorige federale en gemeenschapsregeringen, de tekst van het samenwerkingsakkoord werd aangepast op basis van het advies van de Raad van State.

    Intussen, werd het koninklijk besluit van 28 maart 1996 betreffende het recht op vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik voor de auteurs, de uitvoerende kunstenaars en de producenten van fonogrammen en van audiovisuele werken in december 2009 aangepast en gemoderniseerd om rekening te houden met de huidige technologische realiteit.

    Om effectief in werking te kunnen treden moet er een akkoord zijn over de tekst van het samenwerkingsakkoord, en moet dit nog formeel worden goedgekeurd door de bevoegde ministers en vervolgens worden bekrachtigd door de verschillende parlementen. Rekening houdend met de situatie van de lopende zaken, werd vanuit de federale overheid op dit ogenblik nog geen nieuw initiatief genomen tot het sluiten van een samenwerkingsakkoord.

  2. Het woord “fonds” dat ik gebruikt heb in het antwoord op vraag nr. 14 764 tijdens de commissie voor het bedrijfsleven van 8 oktober 2010, is een algemene term om de inkomsten aan te duiden die voortvloeien uit de vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik die worden geïnd door Auvibel, en die gedeeltelijk zouden kunnen verdeeld worden onder de federale overheid en de gemeenschappen voor de aanmoediging van de schepping van werken. De eerste gelden zullen aan de gemeenschappen kunnen worden overgemaakt indien en van zodra het samenwerkingsakkoord tot uitvoering van artikel 58 van de auteurswet door alle betrokken partijen formeel zal zijn goedgekeurd.