SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 décembre 2011 23 december 2011
________________
Question écrite n° 5-4239 Schriftelijke vraag nr. 5-4239

de Elke Sleurs (N-VA)

van Elke Sleurs (N-VA)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen
________________
Mères porteuses - Nationalité Draagmoeders - Nationaliteit 
________________
mère porteuse
procréation artificielle
nationalité
draagmoeder
kunstmatige voortplanting
nationaliteit
________ ________
23/12/2011Verzending vraag
16/1/2013Antwoord
23/12/2011Verzending vraag
16/1/2013Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-385 Réintroduction de : question écrite 5-385
________ ________
Question n° 5-4239 du 23 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-4239 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

La question de la maternité de substitution est une donnée qui dépasse les frontières des pays. En outre, la législation diffère substantiellement d'un État à l'autre. Alors que cette pratique est autorisée au Royaume-Uni, en Russie et en Ukraine, elle est absolument interdite en France et en Allemagne. Dans notre pays et aux Pays-Bas, elle est tolérée. Le vide juridique en Belgique combiné à notre rôle de pionnier en matière de traitement FIV/ICSI (injection intracytoplasmique d'un spermatozoïde) peut donc logiquement mener à un tourisme procréatif belge. Il n'existe toujours pas de conditions de nationalité concernant la procréation médicalement assistée. La maternité de substitution doit être prise ici au sens large à savoir qu'une mère porteuse porte l'enfant d'un ou deux parents demandeurs en vue de le céder aux parents demandeurs.

J'aimerais obtenir une réponse aux questions suivantes :

1) Combien de demandes d'autorisation d'un traitement en vue d'une maternité de substitution pour lesquelles la candidate mère porteuse ne possédait pas la nationalité belge les centres de fécondation belges ont-ils reçues ces neuf dernières années ? Quelle était la nationalité de ces candidates mères porteuses ? Pour combien de ces demandes un avis positif a-t-il été émis et la maternité de substitution a-t-elle été autorisée ? Quelle était la nationalité des candidates mères porteuses ?

2) Quels centres de fécondation ont-ils le plus souvent reçu des demandes de candidates mères porteuses qui n'avaient pas la nationalité belge ?

3) Y a-t-il des centres de fécondation qui émettent plus souvent que d'autres un avis positif lorsque la mère porteuse n'a pas la nationalité belge ? Quels centres de fécondation émettent-ils le plus souvent un avis positif ? Pour quel pourcentage des demandes de candidates mères porteuses qui n'ont pas la nationalité belge ces centres de fécondation émettent-ils un avis positif ?

 

De kwestie van het draagmoederschap is een gegeven dat de landsgrenzen overstijgt. Bovendien verschilt de wetgeving wezenlijk van land tot land. Terwijl deze praktijk toegelaten is in het Verenigd Koninkrijk, Rusland en Oekraïne, is ze absoluut verboden in Frankrijk en Duitsland. In ons land en in Nederland wordt ze gedoogd. Het juridische vacuüm in België, gecombineerd met onze voortrekkersrol inzake IVF / ISCI behandelingen, kan dus logischerwijze leiden tot een Belgisch voortplantingstoerisme. Er bestaan nog altijd geen nationaliteitsvereisten met betrekking tot de medisch geassisteerde voortplanting. Het draagmoederschap wordt hier verstaan in de brede zin van het woord, namelijk als de praktijk waarbij een draagmoeder het kind draagt van een of twee wensouders, met het doel het af te staan aan de wensouders.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel aanvragen kregen de Belgische fertiliteitscentra in de afgelopen negen jaar om een behandeling tot draagmoederschap toe te staan, waarbij de kandidaat-draagmoeder de Belgische nationaliteit niet bezat? Welke nationaliteit bezaten die kandidaat-draagmoeders? Voor hoeveel van die aanvragen werd een positief advies verstrekt en het draagmoederschap toegestaan? Welke nationaliteit bezaten de aspirant-draagmoeders?

2) Welke fertiliteitscentra kregen het vaakst aanvragen van kandidaat-draagmoeders die de Belgische nationaliteit niet bezaten?

3) Zijn er bepaalde fertiliteitscentra die vaker een positief advies verstrekken dan andere wanneer de draagmoeder de Belgische nationaliteit niet bezit? Welke fertiliteitscentra verstrekken het vaakst een positief advies? Voor welk percentage van de aanvragen door kandidaat-draagmoeders die de Belgische nationaliteit niet bezitten, verstrekken die fertiliteitscentra een positief advies?

 
Réponse reçue le 16 janvier 2013 : Antwoord ontvangen op 16 januari 2013 :

Je vous rappelle que je ne dispose pas actuellement de données précises concernant le phénomène que vous évoquez. Le recours à une mère porteuse en Belgique est toutefois une pratique exceptionnelle qui n’est réalisée que dans une minorité de programmes de soins en médecine de la reproduction. Les indications et les modalités de cette pratique font partie du code éthique de chaque centre qui la pratique. Seules les indications strictement médicales sont prises en compte à l’heure actuelle.

Bien que le collège de médecins, pour les programmes de procréation médicalement assistée (PMA) A et B, ait prévu d’introduire le paramètre « mère porteuse » dans la banque de données BELRAP, il ne sera pas possible d’y retrouver le nombre total de demandes introduites auprès des centres et la proportion de demandes acceptées. Par ailleurs, l’enregistrement est anonyme et les centres non identifiables.

En conséquence, comme je l’ai déjà dit, seule une enquête spécifique et approfondie auprès des centres permettrait de répondre à votre demande.

Ik herinner u er nogmaals aan dat ik momenteel niet over nauwkeurige gegevens beschik in verband met het door u aangehaalde fenomeen. Niettemin wordt in België slechts in uitzonderlijke gevallen een beroep gedaan op een draagmoeder, en deze praktijk wordt slechts in enkele zorgprogramma’s reproductieve geneeskunde uitgevoerd. De indicaties en de nadere regels met betrekking tot deze praktijk maken deel uit van de ethische code van elk centrum waar die wordt uitgevoerd. Bij mijn weten komen tegenwoordig enkel strikt medische indicaties in aanmerking.

Hoewel het college van geneesheren voor de medisch begeleide voortplanting-programma’s (MBV) A en B voorzien heeft om de parameter “draagmoeder” in de databank BELRAP in te voeren, zal het niet mogelijk zijn om daarin het totale aantal bij de centra ingediende aanvragen noch het aantal goedgekeurde aanvragen terug te vinden. Bovendien is de registratie anoniem en zijn de centra niet te identificeren.

Bijgevolg zou, zoals ik al aangaf, enkel een diepgaande ad-hoc enquête in de centra een antwoord op uw vraag kunnen geven.