SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
11 décembre 2009 11 december 2009
________________
Question écrite n° 4-6298 Schriftelijke vraag nr. 4-6298

de Jurgen Ceder (Vlaams Belang)

van Jurgen Ceder (Vlaams Belang)

à la ministre des PME, des Indépendants, de l'Agriculture et de la Politique scientifique

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid
________________
Musées royaux d'art et d'histoire (MRAH) - Inventaires particuliers - Contrôle Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) - Afzonderlijke inventarissen - Controle 
________________
établissements scientifiques et culturels fédéraux
musée
répertoire
oeuvre d'art
federale wetenschappelijke en culturele instellingen
museum
zaakregister
kunstvoorwerp
________ ________
11/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 18/1/2010)
12/1/2010Antwoord
11/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 18/1/2010)
12/1/2010Antwoord
________ ________
Question n° 4-6298 du 11 décembre 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-6298 d.d. 11 december 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

À l’exception de quelques collections dont l’inventaire peut consister en un registre émanant du donateur, chaque collection des Musées royaux d'art et d'histoire fait l’objet d’un inventaire particulier. Ces inventaires constituent actuellement la source d’information la plus fiable sur l’état des collections. Aucun règlement applicable à l’ensemble des collections n’en organise cependant la tenue. Ces inventaires particuliers se composent de fiches papier, d’un format uniforme, parfois illustrées par des photographies. Tous les inventaires ne sont pas exhaustifs.

Il existe des objets dans bon nombre de collections qui ne disposent pas de numéro d’inventaire.

Dans la plupart des cas, il n'existe qu'un seul exemplaire de ces inventaires, conservé le plus souvent dans des locaux peu sécurisés, tels que le bureau du conservateur ou le secrétariat du département. Le fait qu’ils sont constitués de fiches volantes accroît les risques de pertes ou de manipulation. Outre l'inventaire papier, certains conservateurs ont également réalisé un inventaire informatique. De cette manière, il existe au moins un système de réserve et de contrôle. Cependant, dans certains cas, seul un inventaire informatique existe. Cela présente des risques importants. De plus, la gestion de ces inventaires est de la responsabilité exclusive des titulaires de collections. C’est donc la même personne qui participe à l’acquisition, inscrit le bien dans l’inventaire, gère l’inventaire et conserve matériellement le bien. Il n'y a aucun contrôle interne ou externe sur la tenue des inventaires particuliers par le conservateur. Cela peut conduire à de graves abus.

1. Un cadre réglementaire a-t-il été élaboré entre-temps pour ces inventaires par collection ?

2. Quelles mesures la ministre a-t-elle déjà prises pour faire dresser un inventaire complet pour chaque collection ?

3. Quelles mesures ont-elles déjà été prises pour conserver les inventaires en toute sécurité et pour en prévoir un exemplaire de réserve (sur papier ou sous forme numérique) ?

4. Un système de contrôle interne et/ou externe a-t-il déjà été instauré ? Dans la négative, un tel système est-il en préparation ?

 

Voor alle collecties van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis bestaat een afzonderlijke inventaris, met uitzondering van enkele collecties waarvan de inventaris kan bestaan uit een register van de schenker. Die afzonderlijke inventarissen vormen momenteel de meest betrouwbare informatiebron over de staat van de collecties. Er is echter geen enkel reglement van toepassing voor alle collecties wat het bijhouden van deze afzonderlijke inventarissen betreft. De afzonderlijke inventarissen bestaan uit papieren fiches van eenzelfde formaat, soms geïllustreerd met foto's. Niet alle inventarissen zijn echter volledig. In heel wat collecties zijn er voorwerpen die geen inventarisnummer dragen.

In de meeste gevallen bestaat er slechts één exemplaar van die inventarissen. Dat wordt meestal bewaard in slecht beveiligde lokalen, zoals het kantoor van de conservator of het secretariaat van het departement. Het feit dat ze bestaan uit losse fiches verhoogt het risico op verlies of manipulatie. Sommige conservators hebben naast de papieren inventaris ook een computerinventaris aangelegd. Op die manier is er tenminste een reserve- en controlesysteem. In sommige gevallen bestaat er echter alleen een inventaris op computer. Dat houdt grote risico 's in. Het beheer van die inventarissen behoort bovendien tot de exclusieve bevoegdheid van de collectietitularissen. De verwerving, het inschrijven in de inventaris, het beheer en de materiële conservatie van het stuk gebeuren dus door dezelfde persoon. Er is geen enkele interne of externe controle op het bijhouden van de afzonderlijke inventarissen door de conservator. Dat kan aanleiding geven tot ernstige misbruiken.

1. Werd er intussen al een reglementair kader uitgewerkt voor die inventarissen per collectie?

2. Welke maatregelen heeft de minister reeds genomen om voor elke collectie een volledige inventaris te laten opstellen?

3. Welke maatregelen werden reeds genomen om de inventarissen veilig te bewaren en om in een reserve-exemplaar (op papier of digitaal) te voorzien?

4. Werd er al een systeem van interne en/of externe controles ingevoerd? Zo neen, wordt zo'n systeem dan voorbereid?

 
Réponse reçue le 12 janvier 2010 : Antwoord ontvangen op 12 januari 2010 :

Les Musées royaux d’Art et d’Histoire (MRAH) ont perdu quarante-trois agents (= trente-cinq équivalents temps plein) au cours des cinq dernières années. De surcroît, les conservateurs partis à la retraite (deux en 2009 et quatre en 2010) ne seront pas remplacés. Ce déficit en personnel ne permet pas de résoudre facilement les problèmes relevés au niveau des inventaires. Les restructurations en cours des Établissements Scientifiques Fédéraux, que je suis en train d’implémenter, devront mener à une gestion efficace du personnel de ces établissements, pour que ces tâches vitales puissent être assumées.

1. Les MRAH ont rédigé une charte des "Droits et Devoirs des Conservateurs". Tous les conservateurs au sein de l’établissement ont signé ce document pour accord.

2. Les MRAH ont reçu sous mon impulsion une subvention de 487 000 euros pour 2010 dans le cadre de l’informatisation des collections.

3 et 4. J’insiste auprès des responsables des MRAH pour donner la priorité absolue à ces deux questions, et si besoin, de procéder à une réaffectation du personnel en interne pour procéder d’urgence à l’exécution de ces tâches

De Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) hebben tijdens de laatste vijf jaar drieënveertig personeelsleden ( = vijfendertig voltijds equivalenten) verloren. Bovendien worden de met pensioen gegane conservatoren (twee in 2009 en vier in 2010) niet vervangen. Door dat personeelstekort is het niet gemakkelijk de problemen op te lossen met betrekking tot de inventarissen. De aan de gang zijnde herstructureringen van de Federale Wetenschappelijke Instellingen, die ik momenteel verder uitvoer, moeten leiden tot een efficiënt personeelsbeheer in deze instellingen zodat deze vitale taken worden opgenomen.

1. De KMKG hebben een charter met de "Rechten en Plichten van de Conservatoren" opgesteld. Alle conservatoren hebben dat document voor goedkeuring ondertekend.

2. De KMKG hebben onder mijn impuls voor 2010 een toelage ontvangen ten belope van 551 020 euro voor de digitalisering van de collecties.

3 en 4. Ik dring er bij de verantwoordelijken van de KMKG op aan om een absolute prioriteit te geven aan deze twee vragen en, indien nodig, over te gaan tot een interne reaffectatie van personeelsleden om deze taken bij hoogdringendheid uit te voeren.