SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
22 janvier 2009 22 januari 2009
________________
Question écrite n° 4-2823 Schriftelijke vraag nr. 4-2823

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre de la Fonction publique, des Entreprises publiques et des Réformes institutionnelles

aan de vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven en Institutionele Hervormingen
________________
Société nationale des chemins de fer belges (SNCB) - Suicides et tentatives de suicide - Chiffres - Conséquences fiancières et matérielles Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) - Zelfmoorden en zelfmoordpogingen - Aantallen - Financiële en materiële gevolgen 
________________
Société nationale des chemins de fer belges
suicide
statistique officielle
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
zelfmoord
officiële statistiek
________ ________
22/1/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 26/2/2009)
11/9/2009Antwoord
22/1/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 26/2/2009)
11/9/2009Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-2824 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-2824
________ ________
Question n° 4-2823 du 22 janvier 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-2823 d.d. 22 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le ministre de l'Intérieur de l'époque a répondu à ma question écrite n° 4-1274 en disant que le nombre de suicides sur les voies ferrées est en augmentation.

Pendant le premier semestre 2008, la police des chemins de fer a constaté 89 suicides et 27 tentatives de suicide. Au cours de la même période de 2007, 58 suicides et 20 tentatives de suicide avaient été constatés.

Afin de voir si le nombre de suicides et de tentatives de suicide est effectivement en augmentation, je souhaite une réponse aux questions suivantes.

1. Combien de cas de suicides et de tentatives de suicide la police des chemins de fer a-t-elle constatés en 2008 ? Ce chiffre est-il comparable à celui observé durant la même période l'année dernière ?

2. Combien d'heures de retard de tels incidents ont-ils coûtés à la Société nationale des chemins de fer belges (SNCB) en 2008, en 2007 et en 2006? Combien de trains ont-ils été supprimés à cause de ces incidents?

3. À quel montant la SNCB a-t-elle évalué la perte financière (dégâts aux rames, retards, etc.) pour ces périodes? Des montants ont-ils été récupérés auprès des proches? Dans l'affirmative, combien?

4. Des mesures et/ou des actions préventives ont-elles été décidées? Dans l'affirmative, lesquelles?

 

Het aantal zelfmoorden op de spoorwegen stijgt. Dat vernam ik van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken als antwoord op mijn schriftelijke vraag nr. 4-1274.

De eerste helft van 2008 stelde de spoorwegpolitie negenentachtig zelfmoorden en zevenentwintig zelfmoordpogingen vast. In dezelfde periode van 2007 waren dat achtenvijftig zelfmoorden en twintig zelfmoordpogingen.

Om inzicht te krijgen of er daadwerkelijk sprake is van een stijging van het aantal zelfmoorden en zelfmoordpogingen, wenste ik volgende vragen te stellen aan de geachte minister :

1. Hoeveel gevallen van zelfmoord(pogingen) heeft de spoorwegpolitie in 2008 vastgesteld ? Is dit cijfer vergelijkbaar met dezelfde periode vorig jaar ?

2. Hoeveel uren aan vertragingen hebben dergelijke incidenten de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) in 2008, in 2007 en in 2006 gekost ? Hoeveel treinen werden hierdoor afgeschaft ?

3. Hoeveel begrootte de NMBS het financiële verlies (beschadiging treinstellen, opgelopen vertragingen, ...) in deze periodes ? Werden er bedragen gerecupereerd via de nabestaanden ? Zo ja, hoeveel ?

4. Worden er preventieve maatregelen en/of acties genomen ? Zo ja, welke ?

 
Réponse reçue le 11 septembre 2009 : Antwoord ontvangen op 11 september 2009 :

1.L’information concernant les constations de la Police des Chemins de Fer relèvent de la compétence de la Police Fédérale.

Le Groupe SNCB dispose toutefois de données propres: en 2008, il y a eu 91 suicides et 70 tentatives de suicide; en 2007, il y a eu 94 suicides et 75 tentatives de suicide.

2. Le retard encouru au niveau du trafic voyageurs et le nombre de trains de voyageurs supprimés suite à des suicides ou tentatives de suicide sont les suivants :

  • 2006 : 42.265 minutes et 635 trains ;

  • 2007: 45.082 minutes et 819 trains ;

  • 2008 : 54.028 minutes et 541 trains.

3. La perte financière de la SNCB (dommages au matériel roulant, retards encourus, etc.) est la suivante :

  • 01.01.2006 au 31.12.2006: 330.113,41 euros.

  • 01.01.2007 au 31.12.2007: 294.799,99 euros.

  • 01.01.2008 au 31.12.2008: 329.010,93 euros (montant provisoire).

La politique actuelle de la SNCB privilégie de s’adresser en priorité à l’assurance familiale. A défaut d’assurance familiale, la SNCB s’adresse au notaire chargé de régler la succession. La SNCB a décidé de ne pas poursuivre la récupération des dommages encourus auprès des membres de la famille si la succession ne peut supporter les coûts.

À ce jour, le préjudice 2008 a été récupéré à concurrence de 90 955,78 euros.

4. Un plan d’action de prévention des suicides sur les voies a été mis en place dans le courant de 2008. Ce ‘Plan d’action prévention suicide’ m’a été transmis le 19 décembre 2008.

En janvier 2009 ont débuté des visites des lieux à haut risque ou hotspots. Ces hotspots ont été déterminés sur base des statistiques de 2003-2007. Lors d'une visite sur place, l’attention est notamment consacrée à l'accessibilité générale des lieux, aux caractéristiques déterminantes des environs (p. ex. : la présence d’un centre psychiatrique, d’un hôpital, etc.), aux caractéristiques d’infrastructure qui représentent un danger potentiel (par exemple. : la présence de passages à niveau, de raccourcis, etc.). Sur base de ces données, Infrabel déterminera les mesures les plus adéquates.

Par la suite, Infrabel analysera les mesures proposées et l’évaluation de leur coût, discutera des mesures (complémentaires) avec les différentes autorités locales et responsables locaux et complétera la fiche de suivi du dossier avec toutes les informations nécessaires. Lors d'une dernière phase provisoire, les mesures jugées les plus utiles seront entreprises.

Ces mesures seront appliquées sans publicité, en concertation avec les régions, les communes et des organes spécialisés tels entre autres la “Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid” et le “Centre de Prévention du suicide”. De la publicité pour ce plan pouvant induire chez les personnes suicidaires, ainsi qu’il est scientifiquement prouvé, un comportement de type ‘copy cat’.

Securail, le service de sécurité de la SNCB Holding, procède en outre à des contrôles réguliers le long des lignes de chemin de fer. Au cours de ces contrôles, une attention particulière est accordée aux endroits à risques.

Un numéro d’urgence gratuit 0800/30.230 a été mis en place, auprès duquel peuvent être renseignées 24 heures sur 24 et 7 jours sur 7 les situations équivoques et dangereuses. Ce numéro d’urgence est affiché dans toutes les gares ainsi qu’à tous les points d’arrêt.

Une cellule Sécurité Sociale et Prévention a été mise en place au sein du Coporate Security Service. Celle-ci reprendra dans son plan stratégique un certain nombre de mesures préventives par rapport aux suicides et tentatives de suicide.

1.Informatie over de vaststellingen van de spoorwegpolitie behoren tot de bevoegdheid van de Federale Politie.

De NMBS-Groep beschikt echter wel over eigen gegevens: In 2008 werden 91 zelfdodingen en 72 pogingen op het spoor vastgesteld. In 2007 waren er 94 zelfdodingen en 75 pogingen.

2. Het aantal minuten vertraging in het reizigersverkeer en het aantal afgeschafte reizigerstreinen als gevolg van zelfdodingen( of pogingen) liep op tot :

  • 2006: 42 265 minuten en 635 treinen ;

  • 2007: 4 .082 minuten en 819 treinen ;

  • 2008: 54 028 minuten en 541 treinen.

3. Het financiële verlies van de NMBS (schade aan rollend materieel, opgelopen vertragingen, enz.) bedraagt :

  • 01.01.2006 tot 31.12.2006: 330 113,41 euro.

  • 01.01.2007 tot 31.12.2007: 294 799,99 euro.

  • 01.01.2008 tot 31.12.2008 : 329 010,93 euro (voorlopig bedrag).

Het huidige beleid van NMBS kiest ervoor om zich in de eerste plaats tot de familiale verzekeraar te richten. Indien deze onbestaande is, richt de NMBS zich tot de notaris die de nalatenschap regelt. De NMBS heeft besloten de schade echter niet van de familieleden terug te vorderen indien de nalatenschap deze kosten niet kan dragen.

Het schadebedrag van 2008 dat tot vandaag werd teruggevorderd bedraagt 90 955,78 euro.

4. In de loop van 2008 werd een actieplan ter preventie van de zelfdodingen op het spoor opgesteld. Dit ‘Actieplan preventie Zelfdoding’ werd mij verstuurd op 19 december 2008.

Sinds januari 2009 werd gestart met een bezoek aan de meest risicovolle plaatsen of hotspots. Deze hotspots werden bepaald op basis van de statistieken van 2003-2007. Bij een dergelijk bezoek ter plaatse gaat de aandacht onder meer naar algemene bereikbaarheid, bepalende omgevings-kenmerken (b.v. de aanwezigheid van een psychiatrisch centrum, ziekenhuis, enz.), infrastructuurkenmerken die potentieel gevaar veroorzaken (bijvoorbeeld de aanwezigheid van overwegen, sluipwegen, enz.). Op basis van deze gegevens zal Infrabel de meest passende maatregelen bepalen.

Vervolgens zal Infrabel de voorgestelde maatregelen en raming van hun kostprijs onderzoeken, (aanvullende) maatregelen met diverse plaatselijke autoriteiten, gewesten en verantwoordelijken bespreken en de opvolgingsfiche met alle nuttige informatie aanvullen. In een voorlopig laatste fase worden de meest nuttige maatregelen uitgevoerd.

Dit zal echter gebeuren zonder de nodige publiciteit, maar wel in overleg met de gewesten, de gemeenten en gespecialiseerde organen zoals het “Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid”, het “Centre de Prévention du suicide”. Publiciteit voor het plan zou kunnen leiden tot (het wetenschappelijk bewezen) ‘copy cat’-gedrag.

Securail, de veiligheidsdienst van NMBS-Holding, voert bovendien op regelmatige basis controles uit langs de spoorlijnen. Tijdens deze toezichten wordt bijzondere aandacht besteed aan de risicovolle plaatsen.

Er werd een gratis noodnummer 0800/30.230 voorzien waarop eventuele verdachte en onveilige situaties, 24u op 24u en 7 dagen op 7 kunnen worden gemeld. Dit noodnummer werd in alle stations en stopplaatsen geafficheerd.

Binnen de Corporate Security Service werd een cel Sociale Veiligheid en Preventie opgericht die in haar beleidsplan een aantal preventieve maatregelen zal opnemen ten aanzien van zelfmoorden en zelfmoordpogingen.