gebouw. Het slechte nieuws kennen ze al. (foto EPA)
Voor Frank Swaelen, voorzitter van de Senaat, moet één woord
de leidraad vormen bij de organisatie van de grote maatschappelijke debatten :
flexibiliteit.
Er bestaat dus geen wonderformule en het is niet de bedoeling
die debatten in te passen in het strikte kader van een vooraf vastgelegd
scenario.
Het colloquium dat de Senaat heeft georganiseerd over de relatie
tussen pers en justitie is vruchtbaar geweest en vormt een uniek precedent. Dat
betekent echter niet dat latere debatten volgens hetzelfde stramien zullen
worden georganiseerd. Andere formules kunnen met evenveel succes worden
toegepast.
Voorzitter Swaelen beklemtoont dat de Senaat een parlementaire en dus politieke vergadering is en geen universitair forum. Een debat in de Senaat mag niet in het academische stadium blijven. Het moet noodzakelijkerwijs uitmonden in politieke besluiten of wetgevende initiatieven.
Op die manier maken de grote maatschappelijke debatten deel uit van de reflectietaak die aan de Senaat is toevertrouwd en die zich laat afleiden uit de nieuwe opdrachten waarmee de Grondwet de Senaat heeft bedacht. Ze vormen bovendien de verbinding tussen die taak en de politieke en wetgevende rol die de Senaat blijft spelen.
In de Senaat bestaat een echte traditie van dialoog, reflectie en
gematigdheid, die zich openbaart over de breuklijn meerderheid-oppositie heen en
die het mogelijk maakt een debatcultuur te ontwikkelen.
Dank zij het
positieve klimaat dat in de Senaat altijd heeft geheerst, kunnen in alle
sereniteit suggesties worden gedaan en argumenteringen opgebouwd, met als enige
zorg kwalitatief hoogstaand werk te leveren.
Zo meent voorzitter Swaelen dat de Senaat de meest aangewezen plaats is om het politieke aspect van ethische problemen te behandelen. Ook al blijven sommigen nog terughoudend tegenover de organisatie van zo'n debat, toch zal de Senaat zal zich vroeg of laat over die vraagstukken moeten buigen. Het debat is trouwens voorzien voor eind 1997. "Het zal moeilijk zijn, maar we zullen een concreet debat moeten houden", stelt de voorzitter.
De Kamer van volksvertegenwoordigers is als enige bevoegd om de controle op de regeringsactiviteiten van dag tot dag uit te oefenen. Die taak drijft de tegenstellingen tussen politieke partijen ten top. Geheel in tegenstelling daarmee verplicht de rol van reflectiekamer die aan de Senaat is toevertrouwd, de senatoren om afstand te nemen van de vaak vluchtige actualiteit.
Wij stellen vast dat zowel de Kamer van volksvertegenwoordigers als het Vlaams Parlement de sociale uitsluiting behandelen.
Bestaat er geen gevaar voor overlapping tussen de activiteiten van de verschillende vergaderingen ?
De voorzitter stelt vast dat elke vergadering zelfstandig is. Op het vlak van de sociale uitsluiting zijn bepaalde bevoegdheden federaal, terwijl andere aan de gemeenschappen toebehoren. In dat opzicht vormen de gemeenschapssenatoren ontegensprekelijk een band tussen de Senaat en hun respectieve gemeenschappen. Bij hun werk kunnen zij rekening houden met hun beide opdrachten, die elkaar aanvullen.
Zal de onderzoekscommissie georganiseerde misdaad ook aanleiding geven
tot een groot debat ?
"Vanzelfsprekend is een debat in de
plenaire vergadering gepland over het verslag van deze onderzoekscommissie",
antwoordt voorzitter Swaelen. "In die mate dat de bespreking los staat
van de actualiteit en zal uitmonden in besluiten op lange termijn, kan men ze
gelijkstellen met de grote maatschappelijke debatten."
De Kamer van
volksvertegenwoordigers en de Senaat beschikken over het recht van onderzoek.
Zonder een oorlog te willen ontketenen tussen de vergaderingen, pleit voorzitter
Swaelen voor meer overleg.
Er zou meer moeten worden nagedacht over een betere verdeling van de bevoegdheden die aan elke wetgevende kamer zijn toegewezen. Bepaalde onderwerpen zouden er zeker belang bij hebben gehad om te worden behandeld door de reflectiekamer. Zo zouden de commissies over sekten en over drugs ongetwijfeld beter op hun plaats zijn geweest in de Senaat.
De nieuwe Senaat werkt nu 18 maanden. Waarom heeft men zo lang moeten wachten vooraleer een eerste debat werd georganiseerd ?
Voor het opstarten van een vergadering waarvan de bevoegdheden grondig zijn gewijzigd, was een inrijperiode noodzakelijk. De voorrang werd gegeven aan het wetgevende aspect. De senatoren hebben zich moeten aanpassen aan de nieuwe taken die hun door de Grondwet zijn toevertrouwd en aan de nieuwe perspectieven die daardoor worden geopend. Het was nodig de toepassingsregels van het evocatierecht te definiëren. Bovendien houdt het begrip reflectie zelf de noodzaak in om tijd te nemen.
Het Bureau heeft drie thema's voor debatten gekozen die dringend moeten worden behandeld :
Die thema's moeten worden besproken in de loop van 1997, de sociale
uitsluiting zelfs voor de grote vakantie.
De minister van Justitie stelt
bovendien voor om een colloquium te organiseren over "gerecht en
informatica".
Ook hier zijn flexibiliteit en soepelheid van belang.
De
voorbereiding van het debat heeft meestal plaats in de commissies. Zij bakenen
het onderwerp af, organiseren hoorzittingen en maken een verslag op dat als
basis zal dienen voor het debat in de plenaire vergadering.
Op dat ogenblik
kunnen alle senatoren deelnemen aan het debat, dat wordt afgesloten met de
stemming over een voorstel van resolutie.
"Het belangrijkste is dat
dit soort van debat een politieke vertaling vindt", zegt voorzitter
Swaelen.
Het debat kan een basisnota als uitgangspunt nemen. Dat is het
geval voor het voorstel dat is ingediend door Joëlle Milquet (PSC), Michèle
Bribosia (PSC), Anne-Marie Lizin (PS) en Sabine de Bethune (CVP), evenals door
Michel Foret (PRL-FDF), Pierre Jonckheer (Ecolo), Eddy Boutmans (Agalev) en Stef
Goris (VLD) voor de organisatie van een debat over de gevolgen van de
informatiemaatschappij.
De organisatie van grote maatschappelijke debatten mag de Senaat niet
beletten zich te buigen over de internationale relaties, die deel uitmaken van
de bevoegdheden die hem bij de hervorming van de instellingen zijn toegewezen,
en die op hun beurt ook stof leveren voor ruime debatten. Die zouden plaats
kunnen hebben in de commissie voor Buitenlandse aangelegenheden of in de
plenaire vergadering.
De Senaat zal trouwens moeten praten met de regering
over de fundamentele opties die België moet verdedigen, over de veiligheid
in Europa, de relaties tussen West-Europa en Rusland en de uitbreiding van de
NAVO, waarover in juli wordt beslist.
Debat over de financiering van de NMBS Hoge snelheidstreinen kwamen overvloedig aan bod in het Senaatsdebat over de financiering van de spoorwegen (foto NMBS)
In een resolutie verklaart de Senaat zich solidair met de werknemers van
Renault-Vilvoorde.
De senatoren willen dat de sociale basisrechten worden
erkend door de Wereldhandelsorganisatie. Renault moet de Belgische en Europese
wetgeving nakomen inzake informatie aan de werknemers
|
Renault-arbeiders verlaten het gebouw. Het slechte nieuws kennen ze al. (foto EPA) |
Opmerkingen voor de webmaster