5-218COM | 5-218COM |
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Het aantal Belgen dat er niet in slaagt om zijn schulden af te betalen bereikte een recordhoogte. Het stijgt ieder jaar. Het bedrag aan achterstallige schulden bedraagt ondertussen 2,7 miljard euro. Zowat 482 620 contracten werden nog niet afbetaald door de kredietnemers.
Ondanks de wetgeving om de consumenten beter te beschermen en de vele inspanningen van de minister ter zake, blijft de problematiek van overmatige schuldenlast groeien. Daarvoor zijn vele oorzaken, waaronder complexe en moeilijke, maar ook - relatief - gemakkelijke. De minister weet dat mensen om verschillende redenen schulden maken. Soms uit pure en rauwe noodzaak, om te overleven of om onvoorziene omstandigheden te bekostigen. Vaak vanuit andere, soms impulsieve motieven. Zo zijn er de zogenaamde compensatieschulden, met een psychologische verklaring: mensen vinden dat ze zich "extra's" mogen gunnen, vanuit een gevoel van miskenning, achterstelling en ellende, hoewel ze ook weten dat ze zich deze kosten niet echt kunnen veroorloven. Of de "overbestedingsschulden" van mensen van wie gezegd wordt dat ze "een gat in hun hand" hebben. Het gaat dan niet zelden over mensen met een behoorlijk inkomen, die echter systematisch meer uitgeven dan ze verdienen. Vooral deze laatste twee groepen zijn zeer vatbaar voor de agressieve en misleidende reclames door kredietversterkers, die ondanks de wetgeving ter zake nog steeds volop hun gang gaan.
Onlangs raakte bekend dat een op de zes reclames voor leningen de wet op het consumentenkrediet flagrant overtreedt. Dat blijkt uit de controles van de Economische Inspectie. De listige kredietverstrekkers verzwijgen de totale kosten van een lening, ze laten uitschijnen dat lenen gemakkelijk en goedkoop is of ze geven er een cadeau bij. Jammer genoeg blijven deze overtredingen vaak onbestraft. Veel van de vastgestelde overtredingen die de Economische Inspectie doorverwijst naar het parket, worden omwille van een lage prioriteit gewoonweg geseponeerd.
Beaamt de minister dat kredietverleners zich nog regelmatig bezondigen aan misleidende reclame en dat deze overtredingen vaak onbestraft blijven? Hoeveel gevallen verwees de Economische Inspectie de afgelopen jaren door voor vervolging door justitie? Met welk gevolg? Kaartte de minister dit al aan bij de minister van Justitie? Met welk resultaat? Beschikt de minister over alternatieven, eventueel buiten justitie, om deze praktijken adequaat te bestrijden? Pleegde de minister hieromtrent al overleg met de sector? Met welk resultaat?
Moeten we overwegen om het naleven en afdwingen van de bestaande regelgeving over reclamepraktijken nog aan te scherpen? Nu bezondigen sommige kredietverleners zich aan ware ronsel- en stalkingpraktijken door mensen wier lening bijna afloopt, persoonlijk en aanhoudend aan te schrijven om toch maar een nieuwe lening aan te gaan. Kan de wet op het consumentenkrediet niet worden aangepast, zodat kredietverleners niet meer agressief en ongevraagd mensen op naam mogen aanschrijven voor het aanprijzen van een nieuwe lening?
De heer Johan Vande Lanotte, vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee. - We maken inderdaad nog geregeld vaststellingen van misleidende reclame, namelijk boodschappen waarin de sleutelinformatie niet is opgenomen. Elk jaar worden 500 ą 600 reclameboodschappen getoetst. Daarbij worden geregeld problemen vastgesteld. Dat leidde echter tot maar twee processen-verbaal in twee jaar, omdat de meeste dossiers administratief, met een boete, worden afgehandeld.
Wat het gerecht met de twee aanhangig gemaakte dossiers heeft gedaan of doet, kan ik niet zeggen. Ik kan daar ook niet in tussenbeide komen.
Een mogelijk alternatief is een vordering tot staking, maar daar zijn we nog nooit toe overgegaan, omdat we in erge gevallen met het parket contact opnemen.
De wetgeving wordt inderdaad heel vaak met voeten getreden.
Al die reclame gewoon verbieden lijkt me wat te vergaand. We zijn op het ogenblik wel bezig met de voorbereiding van een herziening van de wet op het consumentenkrediet inzake kredietverstrekking, leuren met krediet op openbare plaatsen, reclame, kaartgebruik en dergelijke meer. Het betreft het Wetboek economisch recht VII. Het was de bedoeling hiermee al voor het paasreces klaar te zijn, maar dat is niet gelukt. Het gaat dan ook om een vrij ingewikkelde materie. Ik verwacht bij manier van spreken elk ogenblik een voorstel.
Een van de belangrijkste bepalingen zal zijn dat iemand die nog een consumentenkrediet lopende heeft, geen nieuw consumentenkrediet meer kan krijgen. Dat is de belangrijkste maatregel. Wie niet alles heeft betaald wat hij moest betalen, kan geen nieuw krediet krijgen. Daarmee willen we een einde maken aan de gemakkelijkheid waarmee mensen nu nieuwe kredieten kunnen krijgen.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik vind het verrassend sterk dat in de wet zal worden opgenomen dat men geen nieuw krediet kan aangaan zolang men nog een krediet heeft lopen dat nog niet volledig is afbetaald. Dat is een sterke, maar noodzakelijke maatregel. Dat is nieuws. Bedankt daarvoor.
(De vergadering wordt gesloten om 16.15 uur.)