5-189COM | 5-189COM |
Mevrouw Fauzaya Talhaoui (sp.a). - Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van oktober, wil ik graag enkele nabeschouwingen maken over het gemeentelijk stemrecht voor niet-Belgen. Als minister van gelijke Kansen had de minister vroeger al aangegeven dat ze over dit thema een bewustmakingscampagne wilde organiseren.
Socioloog Jan Hertogen analyseerde de cijfers over de deelname van vreemdelingen aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2012. Hij kwam tot opvallende cijfers: meer dan een half miljoen vreemdelingen heeft niet deelgenomen aan de verkiezingen, onder wie ongeveer 20% Belgen van niet-Europese origine. De berichten over het bedroevend lage aantal inschrijvingen van niet-Belgische kiezers baren mij zorgen.
De sociologen Marc Hooghe en Tim Reeskens hebben in 2006 een gelijkaardig onderzoek gedaan, en daaruit bleek dat er significante verschillen waren tussen de inschrijvingsratio van niet-Belgen in diverse gemeenten. Er was evenwel geen verklaarbare grond om aan te nemen dat in de ene gemeente 40% van de niet-Belgische ingezetenen zich had ingeschreven en in de andere maar 4%. In de studie werd ook gesuggereerd dat er misschien wel sprake kan zijn van politieke willekeur bij de registratie van vreemdelingen als kiezers. Dat zou te maken hebben met de politieke kleur van het betrokken gemeentebestuur. Heeft de minister of haar administratie deze studie gelezen en welke conclusies heeft ze hieruit getrokken voor de verkiezingen van 2012?
De minister zegde dat ze bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 initiatieven zou nemen om de niet-Belgische kiezers aan te sporen zich in het kiesregister in te schrijven. Welke bewustmakingsinitiatieven werden ter zake genomen? Welke concrete resultaten werden bereikt? Hoeveel niet-Belgen waren voor deze verkiezingen ingeschreven? Hoeveel Europeanen en hoeveel niet-Europeanen?
In 2006 hebben verschillende organisaties van allochtone gemeenschappen, dankzij een geringe subsidie, initiatieven genomen om mensen aan te sporen deel te nemen aan de verkiezingen. Welke andere instanties hebben geholpen om deze potentiële kiezers te registreren? Welke organisaties gaven impulsen om een deel van het electoraat te helpen participeren aan de verkiezingen? Welke middelen werden daartoe aangereikt?
Het aantal gemeenteraadsleden in een gemeente wordt bepaald op basis van het inwonersaantal. Zo veel mogelijk burgers bij die verkiezingen betrekken is dus een kwestie van democratie.
Mevrouw Joëlle Milquet, vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen. - De gewesten zijn bevoegd voor de organisatie van de gemeenteraadsverkiezingen. Zij moeten dan ook de nodige initiatieven nemen om vreemde onderdanen aan te moedigen zich voor de verkiezingen in te schrijven.
De federale overheid is wel bevoegd voor de wetgeving inzake de inschrijving van de vreemde onderdanen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Sinds 15 juli 2011 staan alle wetgeving en informatie over die inschrijving, alsook de formulieren die nodig zijn voor een inschrijving verzameld op een speciale website van mijn administratie.
Bovendien heeft mijn administratie op 6 april 2012 met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 aan de gemeenten een bericht gestuurd over de inschrijving van burgers van vreemde origine van een staat die geen lid is van de Europese Unie. Dat bericht is ook op de bovenvermelde website geplaatst en aan de ambassades en aan de verschillende Europese en internationale instellingen bezorgd.
Ten slotte heb ik op 31 mei 2012, naar aanleiding van een persconferentie waarop ik de inschrijvingsvoorwaarden voor de vreemde burgers in herinnering heb gebracht, aan alle gemeenten van het Rijk een brief en een brochure gestuurd waarin ze worden herinnerd aan de voorwaarden die in de federale wetgeving opgelegd worden voor de inschrijving van de vreemde onderdanen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Ik heb ook de tekst van de persconferentie bij, samen met alle cijfers die op 1 augustus 2012 beschikbaar waren.
Ik heb dus binnen mijn bevoegdheden het nodige gedaan.
Mevrouw Fauzaya Talhaoui (sp.a). - Ik weet dat minister Milquet als federaal minister afhankelijk is van de medewerking van de gewestministers om sensibiliserings- en informatiecampagnes op te zetten.
Ik betreur dat een half miljoen potentiële kiezers niet aan de lokale verkiezingen hebben deelgenomen, hoewel ze voldeden aan de voorwaarden om te stemmen. Dat democratische deficit moet ons allen zorgen baren. Bij de volgende verkiezingen zullen toch meer initiatieven moeten worden genomen.