5-82 | 5-82 |
De heer Rik Daems (Open Vld). - De recente uitgifte van staatsbons breekt alle records, maar dan in negatieve zin. We raken de bons aan de straatstenen niet meer kwijt. Ik heb daar een aantal bedenkingen bij.
De planning was dat de staat dit jaar 6 miljard van de ongeveer 40 miljard te financieren schuld via het instrument van de staatsbon zou financieren. Dat bedrag wordt lang niet gehaald. Het succes van de zogenaamde Letermebon wordt zeker niet herhaald.
Wat nu met de staatsbon? Het geringe succes van de staatsbon vandaag heeft natuurlijk te maken met de lage rente die ons land moet betalen, wat wel positief is. In Europa is ons land op dat punt een uitzondering en het krijgt daarvoor ook applaus op de financiële markten.
De vraag rijst dus of de opbrengst van de staatsbon nog wel de kosten dekt van een uitgifte en of het instrument niet moet worden herbekeken. Moeten we de staatsbon fiscaal gezien niet gelijkschakelen met het spaarboekje? Wie is nog geïnteresseerd in een staatsbon met een lage brutorente waarvan nog eens een roerende voorheffing van 25% moet worden afgetrokken?
Heeft het als de rentevoeten extreem laag zijn, vanuit een pure kost- opbrengstredenering nog zin om de staatsbon uit te geven? Het Agentschap van de Schuld vindt dat omwille van de continuïteit de staat moet doorgaan met het uitgeven van staatsbons. Dat lijkt mij geen geweldige redenering.
Is het niet logischer een ander denkspoor te volgen, zoals ik ook eerder al heb voorgesteld?
Kan de minister wat toelichting geven over een alternatief actief schuldbeheer dat te verantwoorden zou zijn door de huidige lage rentevoeten. Ik heb overigens gehoord dat gedacht wordt aan een bredere schuldherschikking, die verder gaat dan de vooropgestelde 40 miljard. Een bredere schuldherschikking op basis van de huidige rentetarieven kan inderdaad een heel gunstig effect hebben op de begroting.
De heer Steven Vanackere, vice-eersteminister en minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken. - Senator Daems, wie vraagt een boterham als hij een goede maaltijd heeft genoten? Als gevolg van de lage rente was de opbrengst van de laatste staatsbon inderdaad bijzonder laag. Ik kan de senator geruststellen wat de kosten van de uitgifte van een staatsbon betreft. Die zijn heel beperkt omdat er geen reclamecampagne wordt gevoerd en omdat het om een gedematerialiseerde uitgifte gaat.
Het is niet omdat een product tijdelijk en om heel goede redenen slecht in de markt ligt, dat we dat product moeten schrappen uit de productenwaaier voor de financiering van de staatsschuld. Er zijn ongetwijfeld een aantal trouwe klanten en de staatsbons zijn eigenlijk het enige instrument van de staatsschuld dat specifiek voor de particuliere belegger bestemd is, alvast in een eerste fase.
Anderzijds heeft de schatkist vanuit puur financieringsstandpunt geen behoefte aan dit product om de staatsschuld te financieren. Het vertegenwoordigt slechts een marginaal deel van de totale financiering. Zoals de heer Daems ook heeft gezegd, is er vandaag grote vraag naar Belgisch papier op de internationale financiële markten.
Vanuit dat standpunt is er geen reden om de staatsbons aantrekkelijker te maken. In ieder geval mag de nettokost voor de schatkist niet meer bedragen dan die van andere schuldinstrumenten. De schatkist heeft dit jaar een veel hoger bedrag aan langetermijnfinanciering gerealiseerd dan oorspronkelijk gepland. Schulden die zouden vervallen in 2013 werden teruggekocht voor ettelijke miljarden euro, zodat de herschikking waarnaar werd verwezen, al uitgevoerd werd. Voor alle duidelijkheid, de belangstelling van beleggers om schulden vervroegd terug te verkopen aan de schatkist is niet onbeperkt. Op dit ogenblik was het dan ook niet mogelijk om meer te doen. Ik weet dat de heer Daems een wetsvoorstel heeft ingediend om staatsbons tot een bepaald bedrag vrij te stellen van roerende voorheffing, wat in beginsel uiteraard mogelijk is. Dat moet dan wel gebeuren in overeenstemming met de Europese regels inzake vrij verkeer van kapitaal. De schatkist heeft geen moeite gehad om grote bedragen aan langetermijnfinanciering te realiseren tegen bijzonder lage rentevoeten. Vandaag bedraagt onze spread met Duitsland minder dan 80 punten, ooit was dat 366. De spread die we noteren ten opzichte van Frankrijk bedraagt nog amper 11 punten. We moeten dan ook niet bevreesd zijn over de opbrengst van onze staatsbons, want de internationale institutionele beleggers hebben weinig alternatieven. Door die situatie kunnen we ons veel gunstiger financieren dan we een jaar geleden durfden te denken.
De heer Rik Daems (Open Vld). - Ik dank de minister voor zijn antwoord. Sommigen willen het nog niet geweten hebben, maar het is duidelijk dat de internationale markten het budgettair en economisch-financieel beleid van de regering duidelijk op prijs stellen. Dat is een pluim op de hoed van de regering.
Op een punt ben ik het niet eens met de minister. De internationale institutionele beleggers zijn inderdaad bijzonder geïnteresseerd om tegen interessante voorwaarden de Belgische staat te financieren. Anderzijds is er ook de mogelijkheid om de staatsschuld breed te financieren. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door de spaarders die kiezen voor het spaarboekje, aan te trekken voor de staatsbon. Ik heb dat al meermaals gevraagd en stel dat ook voor in mijn wetsvoorstel. Dat zou ook een middel zijn om de risico's te beperken. Het volume dat nu in handen is van enkele spelers met alle desastreuze gevolgen die we de voorbije jaren hebben gekend, zou op die manier beter zijn gespreid. Ik blijf dus bij mijn idee dat de staatsbon interessanter moet worden gemaakt voor de particuliere belegger. Een vorige keer zei de minister dat de timing niet goed zat. Vandaag verwijst hij naar Europa. Volhardend als ik ben, blijf ik me inzetten om mijn voorstel erdoor te krijgen.