5-185COM | 5-185COM |
M. le président. - Je vous propose de joindre ces demandes d'explications. (Assentiment)
De heer Bert Anciaux (sp.a). - In juli verkondigde de staatssecretaris in verschillende kranten dat er vanaf september op de luchthaven van Zaventem nieuwe vertrekroutes zouden komen ter vervanging van het oude spreidingsplan. Volgens de staatssecretaris voert hij daarmee het merendeel van de maatregelen uit, die in 2008 en 2010 werden genomen, en dus ook het regeerakkoord. De staatssecretaris hoopt daarmee een punt te zetten achter een moeilijk en gevoelig dossier dat al jaren aansleept en de gemoederen ophitst.
In zijn hoop houdt hij echter geen rekening met de Vlaamse en de Brusselse regering. Die zetten serieuze kanttekeningen bij het plan en eisen bovendien meer inspraak. Vlaams minister-president Kris Peeters en Brussels minister Huytebroeck hekelen de wijze van werken en communiceren van de staatssecretaris. Volgens Peeters neemt de staatssecretaris de akkoorden van 2008 en 2010 niet volledig over, hoewel dat wel in het regeerakkoord staat.
De staatssecretaris reageerde laconiek via zijn woordvoerder: het regeerakkoord wordt uitgevoerd. Punt. Het spreidingsplan is bovendien een strikt federale bevoegdheid, wettelijk gezien is hij dus niet verplicht te onderhandelen met de gewesten. Tot zover de reactie van de staatssecretaris.
Dat klopt natuurlijk, maar een niet-communicatieve aanpak draagt weinig bij tot het noodzakelijke draagvlak voor de beslissing en hypothekeert een uiteindelijke oplossing. Bovendien blijkt dat over die zaak ook in de federale regering geen of nauwelijks overleg plaatsvond. Tevens zouden de maatregelen de hinder eerder opnieuw concentreren dan spreiden. Ik vraag me dus af of de staatssecretaris niet te ver gaat en zich misschien slecht heeft laten adviseren. Dat er binnen de regering geen akkoord was over de plannen van de staatssecretaris hebben drie vicepremiers me uitdrukkelijk gezegd.
Heeft de huidige ministerraad de aanpak van de staatssecretaris goedgekeurd? Werd bij de voorbereiding overleg gepleegd in de regering en tussen de kabinetten? Kan de staatssecretaris het tijdpad geven van de onderhandelingen en beslissingen in de regering? Kortom, beschikt de staatssecretaris over de steun van de regering voor zijn plannen?
Kan de staatssecretaris me bondig toelichten wat zijn plan exact inhoudt? Kan hij het tijdpad van de uitvoering ervan geven? Wijkt zijn plan op bepaalde punten af van de maatregelen die de regering in 2008 en 2010 nam en kan de staatssecretaris die afwijkingen motiveren? Is de beslissing om de vluchten te concentreren boven de ring niet in strijd met het akkoord van 2010, dat bepaalt dat er om ecologische en economische redenen rechtdoor moet worden gevlogen en dat de concentratie van vliegverkeer boven dichtbevolkt gebied moet worden vermeden?
Hoe beoordeelt de staatssecretaris de reacties van Vlaams minister-president Kris Peeters en Brussels minister Huytebroeck over het gebrek aan overleg? Voldeed het overleg volgens de staatssecretaris en kan hij dat toelichten? Plant de staatssecretaris nog verder overleg met de gewesten en is er nog ruimte voor onderhandelingen en eventuele aanpassingen? Gaat het wel over een gedragen beslissing? Tot zover mijn eerste vraag om uitleg.
De problematiek van de lawaaihinder rond de luchthaven van Zaventem sleept al een hele poos aan. Niet verwonderlijk trouwens, want de luchthaven van Zaventem ligt op zowat de meest onmogelijke plaats ten opzichte van een grootstad en de druk bewoonde rand errond.
Met de overheersende zuidwestenwinden zouden de meeste vluchten normaal moeten opstijgen tegen de wind in en dus over de hoofdstad moeten vertrekken. Om politieke redenen en ook economische belangen van de luchthavenexploitant, wordt een groot deel van de lawaaihinder echter afgeschoven op de noordrand van Brussel. Ook die is dicht bewoond, maar wordt blijkbaar politiek iets minder verdedigd dan de meer rijke buurten rond en in Brussel. Binnen Brussel merken we bovendien een concentratie boven de armste woonkernen, zoals Haren, Neder-Over-Heembeek, Schaarbeek en Molenbeek.
Sinds het aantreden van de huidige regering, nu bijna een jaar geleden, lijkt de staatssecretaris volop bezig te zijn op een verdoken wijze de klok terug te draaien en daarmee nog een grotere concentratie van de hinder op een deel van de bevolking af te schuiven. In tegenstelling tot de vluchten die opstijgen vanaf baan 20 en de vluchten die vanaf baan 25R de bocht naar links nemen om zo via het baken HUL te vliegen, worden alle vluchten die vertrekken vanaf baan 25R en die een bocht naar rechts nemen voor bakens DENUT, COSTA en CIV geconcentreerd en net niet uitgewaaierd. Nochtans zou het voor iedereen zoveel beter zijn dat de vliegtuigen langer rechtdoor vliegen en een grotere hoogte moeten halen voordat ze een of meerdere bocht nemen. Ik kan uit ervaring zeggen dat heel wat vliegtuigen, net omdat ze al die bochten moeten maken, op heel lage hoogte vertrekken. Men kan daar wel banaliserend over doen, maar de omwonenden vinden dat, terecht, niet aanvaardbaar.
De staatssecretaris hanteert hierbij de politiek van de besloten en verdoken actie. Als een dief in de nacht doet hij aanpassingen die het leven van omwonenden grondig verstoren. Zo zijn er duidelijk meer vluchten boven Diegem, Haren en Neder-Over-Heembeek, maar er worden ook duidelijk meer vluchten geconcentreerd boven Vilvoorde en Grimbergen.
Wat heeft de staatssecretaris op het vlak van vliegbewegingen en de luchthaven allemaal al beslist sinds hij een jaar geleden aantrad? Waarom wil hij opnieuw partijpolitieke en electorale spelletjes spelen ten koste van de bevolking? Waarom kiest hij niet, conform het regeerakkoord, voor een betere spreiding van de hinder? Waarom neemt hij geen maatregelen om minder hinder te veroorzaken, onder meer door nagenoeg steeds tegen de wind in op te stijgen? Dat principe werd nochtans in 2008 en 2010 door de regering bevestigd.
Waarom brengt de staatssecretaris wijzigingen aan zonder de andere regeringspartijen te raadplegen? Waarom wil de staatssecretaris opnieuw oude wonden openrijten?
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Ik heb een antwoord bij me, maar de heer Anciaux wil ook mijn persoonlijke mening en die zal ik dan ook geven.
Het dossier is altijd ingewikkeld geweest, maar zeggen dat ik politieke spelletjes speel is een brug te ver. Ik woon in Verviers en in mijn verkiezingsuitslag hebben de akkoorden van 2008 en 2010 over Zaventem geen rol gespeeld. Misschien is het beter dat iemand die niet in de omgeving van Zaventem woont, de beslissingen neemt.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Bewijs dat dan maar eens, mijnheer de staatssecretaris, want u laat zich wel adviseren door mensen die zeer betrokken zijn en nooit objectief zijn geweest.
De voorzitter. - Mijnheer Anciaux, u kunt straks zo hard en scherp als u wil reageren, maar nu moet u eerst luisteren naar het antwoord van de staatssecretaris.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Ik heb geen politieke spelletjes gespeeld. Ik woon in Verviers, ik woon niet in Brussel, niet in de omgeving van de luchthaven.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik wel.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Het is misschien beter dat iemand van buitenaf nu het dossier beheert, met een beetje afstand en objectiviteit. We hebben gezien dat uw plan uit 2003, mijnheer Anciaux, niet functioneerde. Het is een beetje gemakkelijk te zeggen dat ik nu bezig ben met politieke spelletjes.
Voor de luchthaven Brussel-Nationaal blijft het mijn doelstelling, in overeenstemming met het regeerakkoord, de akkoorden van december 2008 en februari 2010 uit te voeren. Ik heb over die akkoorden zelf niet onderhandeld, maar ben wel bezig met de uitvoering ervan. De sp.a zat mee aan tafel bij de onderhandelingen over het regeerakkoord. Nu vraagt men mij die akkoorden uit te voeren.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - In 2008 en 2010 waren wij er niet bij.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Mijnheer de voorzitter, senatoren hebben het recht vragen te stellen, maar ik heb ook het recht te antwoorden.
De voorzitter. - Inderdaad, mijnheer Anciaux ik dring er nogmaals op aan te wachten tot de staatssecretaris klaar is met zijn antwoord.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Wat de gewesten betreft, voorziet het regeringsakkoord van 7 december 2011 enkel in overleg met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Mijn kabinet beschikt momenteel nog niet over de definitieve kaarten. We ontvangen ze na hun publicatie in de AIP. Momenteel hebben we enkel projecties ontvangen. Ik weet echter al grotendeels wat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zal zeggen en ik kan de heer Anciaux verzekeren dat hij er zeker niet op zal aandringen dat advies te volgen.
De vertegenwoordigers van de premier en de vicepremiers kregen een stand van zaken over de uitvoering van de regeerakkoorden van 19 december 2008 en 26 februari 2010 tijdens werkgroepen die samenkwamen op 11 juni, 18 juli en 21 november.
Om de geest van de akkoorden na te leven en vooral om elke intersectie of conflict tussen bepaalde routes, Helen en Denut, Rousy en Sprimont, te vermijden, moesten er lichte aanpassingen worden aangebracht.
Of de overige opstijgroutes vanaf baan 25R - de routes Delta, Zoulou en bocht naar links - in gebruik worden genomen, hangt af van de harmonisering van de bezetting van het luchtruim tussen burgerlijke en militaire luchtvaartuigen.
Voor de procedures vanaf baan 07R onderzoekt Belgocontrol momenteel het voorstel om tijdens de nacht opnieuw gebruik te maken van de geoptimaliseerde AAC-route die tussen 2002 en 2004 's nachts werd gebruikt. Op die manier vermijden we het overvliegen van alle verstedelijkte gebieden. Een route 07 rechtdoor tijdens de dag is, gelet op de mogelijke conflicten tussen vertrekkende en aankomende vluchten, moeilijker in praktijk te brengen. Tijdens de nacht vormt ze echter geen enkel probleem.
Belgocontrol werkt in dit stadium nog aan de implementatie van de akkoorden.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - In 2008 en 2010 zat sp.a niet in de meerderheid. Dat wilde ik toch nog even toch even zeggen.
In 2003 en 2004 heeft de paarse regering een spreidingsplan voorgesteld en goedgekeurd. Dat plan werd ook door de Raad van State goedgekeurd. Dat wil ik maar even benadrukken.
(De medewerker van de staatssecretaris fluistert de heer Wathelet iets toe.)
De heer Touwaide is het daar blijkbaar niet mee eens. Een medewerker van de regering wordt niet geacht zijn mening over de uitspraken van een parlementslid te tonen.
De voorzitter. - Mijnheer Anciaux, de medewerker heeft het recht de staatssecretaris te informeren. Hij heeft voor de rest geen enkele opmerking gemaakt.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - De voorzitter heeft dat niet gemerkt, maar ik wel. Lichaamstaal is ook veelzeggend.
Beweren dat ik destijds geen poging heb gedaan om een objectief plan op te stellen, is niet correct. Ik heb in Brussel tegen mijn plannen heel veel tegenkanting gekregen, omdat er in de stad Brussel inderdaad een duale beoordeling werd gemaakt tussen de rijke en de arme regio's. Bepaalde zones worden niet belast en dat is niet correct. Het is in strijd met alle regels die in de verschillende akkoorden, van 2008, 2010 en 2011, stonden. Al die akkoorden spraken van een billijke, correcte spreiding. Dat is het enige waar ik naar streef. Ik heb helemaal geen zin in partijpolitieke spelletjes, maar ik vind het ook niet correct dat in het geniep beslissingen worden genomen die niet aan de coalitiepartners worden voorgelegd. Zowel het kabinet van de vicepremier van mijn partij, als het kabinet van vicepremier Vanackere hebben me verzekerd dat op het moment dat de staatssecretaris communiceerde, er in de regering geen enkel akkoord was. Ook vanuit Open VLD is dat bevestigd. Ik heb zelfs de premier daarover aangesproken bij de ondertekening van de BHV-akkoorden. De staatssecretaris was daar ook bij. Die ochtend had de staatssecretaris net opnieuw gecommuniceerd en ook toen is er gezegd dat er geen akkoord was in de regering. Ik heb de staatssecretaris daarover trouwens ook aangesproken. Ik vraag alleen dat de mensen die in de streek wonen een beetje betrokken worden, dat gepoogd wordt te komen tot een akkoord waarin de redelijkheid overheerst.
Ik begrijp niet dat er aan de ene kant voor een uitwaaiering wordt gekozen en dat er aan de andere kant systematisch wordt voortgegaan met de concentratie van de vluchten. Dat is niet volgens de geest van de akkoorden. Ik vraag alleen dat er overleg komt, zodat ik met deze zaak niet naar de commissie moet komen, en dat we betrokken worden bij de besluitvorming. Maar als de staatssecretaris dat allemaal dwaze partijpolitieke spelletjes vindt, dan zal ik mijn rol inderdaad eens gaan spelen. Wij stappen niet in een systeem dat een verdere concentratie inhoudt. Voor zover ik weet zijn alle Vlaamse partijen in de meerderheid het daarover eens.
De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit en voor Staatshervorming. - Ik denk dat het niet nodig is nog te reageren. Ik blijf bij mijn antwoord. Ik heb de data van de vergaderingen gegeven en ik heb mijn collega's uit de regering daarover geïnformeerd. Ik denk dat dat duidelijk is. En ik noteer dat de heer Anciaux vandaag heeft aangekondigd dat hij er voortaan wel een politiek spel van wil maken.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik heb gezegd dat als de staatssecretaris ons niet ernstig bij zijn plannen betrekt, ik mijn rol zal spelen. De keuze ligt bij de staatssecretaris.
(La séance est levée à 11 h 05.)