5-179COM | 5-179COM |
M. le président. - M. Hendrik Bogaert, secrétaire d'État à la Fonction publique et à la Modernisation des Services publics, répondra.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - In 2013 begint de Nationale Loterij met sportweddenschappen. Sport- en gokfanaten zullen kunnen wedden op een honderdtal voetbal-, tennis- en basketbalwedstrijden, eerst in de krantenwinkels, later ook online. Verslavingsexperts maken zich ernstige zorgen over deze evolutie. De Nationale Loterij verlaagt voortdurend de drempel om te gokken. De experts vrezen dat door het uitdijende aanbod het aantal gokkers zal toenemen.
Eerder ondervroeg ik de minister over een promotiecampagne van de Nationale Loterij, waarbij ik bedenkingen heb. De minister antwoordde dat de grootste bedreiging met betrekking tot gokverslaving te situeren is in de toename van het illegale en het niet-gecontroleerde gokken op het internet. De Nationale Loterij verliest ook steeds meer aandeel aan deze illegale concurrentie. Vooral jongeren zoeken hun heil op het internet. Het lijkt wel op een keuze tussen pest en cholera, maar ik begrijp de redenering dat de overheid maar beter een speler op de markt kan zijn, om zo een groter kwaad te voorkomen. Het blijft echter een delicate evenwichtsoefening.
Was de minister op de hoogte van het voornemen van de Nationale Loterij om te starten met sportweddenschappen? Hoe beoordeelt de minister die keuze? Is de minister het eens met de kritiek van verslavingsexperts dat de Nationale Loterij met de invoering van nieuwe weddenschappen weerom de drempel verlaagt en daardoor meer gelegenheid en dus meer gokkers creëert? Wie neemt deze beslissingen over nieuwe producten, marketing enzovoort? Wie waakt er binnen de Nationale Loterij over dat het productbeleid geen risico op gokverslaving teweegbrengt? Worden de producten en de wijze waarop ze worden gepromoot, regelmatig onderworpen aan een kritische evaluatie?
In het antwoord op mijn vorige vraag stelde de minister dat de Nationale Loterij in zijn reclamecampagnes meer zal waarschuwen voor gokverslaving. Ik ben daar heel blij mee, maar die waarschuwingen zijn te voorzichtig, zeker in vergelijking met de antireclame op pakjes sigaretten. Op de krasbiljetten en op de website van de Nationale Loterij moeten de waarschuwingen in de kleine lettertjes worden gezocht. Waarom zijn die waarschuwingen zo voorzichtig? Is een kordatere aanpak mogelijk? Is de minister bereid om mijn bezwaren ter harte te nemen?
De heer Hendrik Bogaert, staatssecretaris voor Ambtenarenzaken en Modernisering van de Openbare Diensten. - Ik geef het antwoord van minister Vanackere.
De wet van 19 april 2002 heeft de Nationale Loterij ermee belast om in het algemeen belang niet alleen de openbare loterijen, maar ook kansspelen, wedstrijden en weddenschappen te organiseren. De organisatie van weddenschappen behoort uitdrukkelijk tot het maatschappelijk doel van de Nationale Loterij. Het betreft een taak van openbare dienst.
Met de wijziging die de wetgever in 2010 in de kansspelwet van 7 mei 1999 heeft aangebracht, zal het legale aanbod van weddenschappen door private operatoren toenemen. De Kansspelcommissie heeft 34 licenties toegekend, waardoor een nieuwe situatie op de Belgische kansspelmarkt ontstaat.
De Nationale Loterij dient het spelgedrag in België doelgericht te kanaliseren en spelplezier te verschaffen aan een brede groep mensen door recreatieve spelen aan te bieden. De beheersovereenkomst die met de Nationale Loterij werd gesloten, bepaalt in artikel 5 dat met het oog hierop de Nationale Loterij nieuwe producten ontwikkelt en bestaande producten aanpast aan de nieuwe tendensen op de bestaande en nieuwe markten.
De beslissing om sportweddenschappen aan te bieden, is derhalve volstrekt overeenkomstig met de van toepassing zijnde wetgeving en de beheersovereenkomst. Het koninklijk besluit van 20 juli 2012 geeft de Kansspelcommissie de mogelijkheid om een licentie toe te kennen aan de Nationale Loterij. De Kansspelcommissie heeft voorafgaandelijk een positief advies gegeven over dit koninklijk besluit.
De beheersovereenkomst legt de Nationale Loterij overigens tal van verplichtingen op die bijdragen tot een verantwoord spelgedrag. Die verplichtingen, onder meer op vlak van verantwoord spelgedrag of kwaliteit en veiligheid, gaan verder dan de verplichtingen die de private operatoren dienen te respecteren.
Het directiecomité van de Nationale Loterij brengt het comité Verantwoord Spel op de hoogte van alle nieuwe spelen of van alle spelwijzigingen waarover de raad van bestuur een beslissing moet nemen. Dit comité bestaat voor de helft uit experts inzake pathologisch spelgedrag. Deze externe leden zijn ofwel psychiaters ofwel psychologen.
Artikel 48 van de beheersovereenkomst schrijft een diepgaande voorbereiding voor als de Nationale Loterij een nieuwe loterij, weddenschap, wedstrijd of een nieuw kansspel wil organiseren, zoals een opportuniteitsanalyse die het nieuwe speltype motiveert op grond van de bedrijfsmissie van de Nationale Loterij en de evolutie van de markt op het vlak van de gebruikers, de distributie en de concurrentie. Die analyse bevat onder meer een kwalitatieve en kwantitatieve studie van de gebruikers, een studie van het verkooppotentieel en de eventuele kannibalisatie van de andere producten uit de portefeuille van de Nationale Loterij. Voorts moet het comité Verantwoord Spel een gokeffectenrapport opmaken dat inschat welke gevolgen het nieuwe product op het spelgedrag heeft en waarin begeleidingsmaatregelen kunnen worden opgenomen. Ten slotte is een voorafgaand advies van de Kansspelcommissie vereist als het nieuwe spel bijvoorbeeld een weddenschap is.
Wat de opmerking over de waarschuwingen voor verantwoord spelgedrag betreft, herinner ik eraan dat de Nationale Loterij gebonden is door een code voor ethische en verantwoorde reclame en dat ook de beheersovereenkomst, bijvoorbeeld in artikel 9, diverse verplichtingen voorschrijft om spelers correct te informeren en kwetsbare groepen te beschermen. De Nationale Loterij stelt op de website en in de verkooppunten folders en affiches ter beschikking worden gesteld omtrent verantwoord spel; de verkooppunten worden op de aanwezigheid van deze informatie gecontroleerd. Daarnaast worden projecten gesteund in de strijd tegen gokverslaving.
Minderjarigen hebben de mogelijkheid om op de website van de Nationale Loterij een fictieve proefversie te spelen van de e-games die de Nationale Loterij ter beschikking stelt. Dat is niet het geval bij andere operatoren die kansspelen aanbieden.
De vergelijking met sigaretten lijkt overdreven, aangezien rokersgedrag schadelijk is voor de gezondheid van iedereen, terwijl dat niet het geval is voor de aankoop van een krasbiljet.
Het is in elk geval duidelijk dat inzake verantwoord spel de Nationale Loterij aan striktere controlevereisten is onderworpen dan de private operatoren. Dat hangt ook samen met de opdracht van de Nationale Loterij. Er moet echter ook worden gewaakt over de coherentie van het volledige kansspelbeleid. Het zou immers incoherent kunnen lijken indien loterijspelen met een minder groot risico op verslaving aan nog striktere eisen worden onderworpen, terwijl ze niet van toepassing zijn op de kansspelen met een hoger risico die door de private markt worden aangeboden.
Indien de heer Anciaux van oordeel is dat de algemene verplichtingen die op alle kansspeloperatoren van toepassing zijn, moeten worden verstrengd of op hetzelfde strenge niveau moeten worden gebracht als de verplichtingen die van toepassing zijn op de Nationale Loterij, dient hij daarover de minister van Justitie te bevragen.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - De staatssecretaris moet me er niet van overtuigen dat de regeling in overeenstemming is met de beheersovereenkomst en dat ze wettelijk is. Ik heb er zelfs op gewezen dat de Nationale Loterij de meest gecontroleerde organisator en waarschijnlijk ook de properste actor is.
Ik betwijfel alleen of voldoende aandacht wordt besteed aan de gevaren. Het argument zal altijd zijn dat de concurrenten veel erger zijn. De grote concurrentie komt van de illegale kantoren. Die kunnen niet worden gecontroleerd, want ze zijn illegaal. Ze moeten worden aangepakt; misschien moet Justitie op dat vlak actiever optreden.
Er moet ook meer campagne worden gevoerd tegen de gokverslaving. Die veroorzaakt echte drama's. De staatssecretaris stelt dat wij de enigen zijn met een verbod voor minderjarigen om te spelen. Dat klopt, maar wie de website van de Nationale Loterij bezoekt, wordt geen leeftijd gevraagd. Op vele andere officiële websites moet wie zich registreert, eerst zijn leeftijd opgeven. Uiteraard kan iedereen invullen wat hij wil, maar als het zelfs niet wordt gevraagd, lijkt het of het niet echt belangrijk is.
Het is een complex probleem. Ik vraag veel aandacht voor de gevolgen die gokken veroorzaakt.