5-172COM | 5-172COM |
De heer Patrick De Groote (N-VA). - Het Laatste Nieuws berichtte op zaterdag 2 juni dat de Syrische havenstad Tartus daags na het bloedbad in Houla een schip onder Maltese vlag, de Professor Katsman, met een lading wapens ontving. De bronnen van Het Laatste Nieuws waren toen Al Arabiya en een Westerse diplomaat via Reuters. Maandag 4 juni berichtte dezelfde krant evenwel dat volgens de website Debka, die sterk steunt op bronnen bij de Israëlische inlichtingendiensten, het schip werd teruggeroepen vooraleer de hele lading werd gelost.
De Professor Katsman vaart onder Maltese vlag, is eigendom van de Maltese firma Rusich-12 en wordt uitgebaat door de Russische North-Western Shipping Company. Malta telt minstens zeven rederijen met de naam Rusich die op hetzelfde adres gevestigd zijn en waarvan het Russische scheepvaartregister in meer dan één geval naar het Antwerpse kantoor van Inok Shipping doorverwijst.
Rusland is lid van de Wassenaar Arrangement on Export Controls for Conventional Arms and Dual-Use Goods and Technologies.
Hoe verantwoordt Rusland de wapenleveringen aan Syrië in het licht van, bijvoorbeeld, de Best Practice Guidelines for Exports of Small Arms and Light Weapons van 2002 of de Elements for Objective Analysis and Advice concerning Potentially Destabilizing Accumulations of Conventional Weapons van 1998?
Heeft Rusland deze wapenleveringen aan Syrië gemeld aan zijn partners van het Wassenaarakkoord?
Zijn deze wapenleveringen volgens de minister in overeenstemming met het Wassenaarakkoord?
Staat het lidmaatschap van Rusland in de Wassenaargroep ter discussie? Wat is de meerwaarde van het Russisch lidmaatschap van de Wassenaargroep als het land binnen de groep een unilaterale positie inneemt, zich via de Wassenaarovereenkomst louter informeert over de andere leden, maar zelf de geest van de overeenkomst niet respecteert?
Zijn de wapenleveringen, waarvan de coördinatie via een kantoor in Antwerpen gebeurt, conform de Belgische wapenwetgeving, meer specifiek met betrekking tot brokering? Heeft de minister hierover contact gehad met zijn collega van Justitie?
Wordt er een Belgisch onderzoek geopend naar dit schip onder Maltese vlag dat evenwel via een kantoor in Antwerpen opereert?
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - De evolutie in Syrië wordt door zowel mijn departement als door de bevoegde federale en regionale vakdepartementen aandachtig gevolgd, met inbegrip van de problematiek van bewapening en het respect voor het embargo van de Europese Unie. Ik verwijs ook naar het lange, algemene debat over de situatie in Syrië dat we gisteren in de commissie voor de Buitenlandse Betrekkingen van de Kamer hadden.
Met betrekking tot de vragen van de heer De Groote kan ik de volgende elementen meegeven:
Rusland volgt de bepalingen betreffende informatie-uitwisseling van het Wassenaar Arrangement correct op en declareert alle relevante uitvoer aan de deelnemende regeringen. Het is momenteel nog te vroeg om een beeld te krijgen van de uitvoer in het eerste semester van 2012, aangezien de termijnen voor declaratie daarvan nog niet zijn verstreken. Rusland heeft dus nog tijd om meer informatie te geven.
De elementen van objectieve analyse hebben een richtinggevend karakter en elke regering moet deze zelf nationaal evalueren. Ook de uiteindelijke beslissing blijft nationaal. De analyse heeft geen internationaalrechtelijk statuut, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een wapenembargo onder hoofdstuk VII van het Handvest van de VN. Ons land dringt aan op een VN-resolutie over Syrië, maar tot nog toe zijn we altijd op het veto van Rusland en China gestoten.
Puur formeel kunnen we niet zeggen dat een wapenlevering aan Syrië door Rusland een inbreuk vormt op de akkoorden van Wassenaar uit 1996 of op later aanvaarde principes. Ik kan er enkel op wijzen dat ons land en de Europese Unie van oordeel zijn dat wapenleveringen aan Syrië momenteel een destabiliserend effect hebben op meerdere parameters, zoals het respect voor de mensenrechten en het internationaal humanitair recht en het risico op of de aanwezigheid van een intern gewapend conflict, in die mate dat een volledig embargo werd afgekondigd. Er zijn meer en meer indicaties dat het een algemeen conflict aan het worden is dat zelfs de hoofdstad Damascus heeft bereikt.
Het blijft uitermate belangrijk dat Rusland deelneemt aan de consultaties van het Wassenaar Arrangement en dat de dialoog wordt gehandhaafd. De vergaderingen van het Arrangement bieden het voordeel dat men politiek gevoelige kwesties op een technisch diplomatiek niveau kan bespreken. Indien de declaraties van de Russische Federatie de informatie uit de pers en van andere bronnen bevestigen, zal ik met de EU-partners bespreken of en hoe we dit punt op het niveau van het Wassenaar Arrangement kunnen opwerpen.
Ik stel voor de vierde en vijfde vraag, die handelen over de handhaving van de wet, aan de minister van Justitie en voor de douane aan de minister van Financiën voor te leggen.
Ik wil alleen nog vermelden dat er in de volgende Europese Raad voor Buitenlandse Betrekkingen, komende maandag, over nieuwe sancties wordt beslist en misschien ook over een betere controle op het wapenembargo, niet alleen in de luchthavens en havens, maar ook op zee, in de internationale wateren.