5-133COM

5-133COM

Commissie voor de Financiën en voor de Economische Aangelegenheden

Handelingen

DINSDAG 13 MAART 2012 - OCHTENDVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van de heer Ludo Sannen aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee over «de controles op de praktijken van aanbieders van consumentenkredieten op het internet» (nr. 5-1802)

Vraag om uitleg van mevrouw Fabienne Winckel aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee over «het ontbreken van wettelijke informatie bij onlinekredietaanbieders» (nr. 5-1876)

De voorzitter. - Ik stel voor deze vragen om uitleg samen te voegen. (Instemming)

De heer Ludo Sannen (sp.a). - Op 10 januari meldde de FOD Economie dat slechts 4 van 93 onderzochte ondernemingen conform de Belgische wetgeving handelt bij het verstrekken van consumentenkredieten op het internet. Aanleiding was een onderzoek dat de FOD uitvoerde in opdracht van het departement Consumentenbescherming van de Europese Commissie. Tijdens de jaarlijkse Internet Sweep Day worden de websites van een bepaalde sector onderzocht. In totaal werden 142 kredietaanbiedingen van 93 verschillende ondernemingen onderzocht, voor het overgrote deel kredietbemiddelaars.

De meest voorkomende overtredingen waren het niet of onvolledig vermelden van de debetrente en van het terug te betalen bedrag, het inspelen op de moeilijke financiële situatie van potentiële klanten, de afwezigheid van de wettelijk verplichte contactinformatie en het ondernemingsnummer van de kredietgever of kredietbemiddelaar.

De FOD Economie kondigde aan maatregelen te zullen treffen tegen de ondernemingen die blijkens de steekproef in de fout zijn gegaan. Die ondernemingen zullen een waarschuwing in de bus krijgen en dienen hun website op korte termijn aan te passen. Als dat niet gebeurt, volgt een minnelijke schikking of doorverwijzing naar het parket.

Er zal actie ondernomen worden tegen overtreders die in het beperkte onderzoek van de FOD zijn ontdekt. Uit de steekproef blijkt immers dat amper 5% de wetgeving respecteert. Zal het onderzoek naar kredietzondaars voortgezet worden op basis van deze cijfers of blijft het bij deze steekproef?

Is de minister van oordeel dat er op basis van deze cijfers nood is aan een permanente controle in deze sector en in welke vorm?

Plant de minister verdere maatregelen tegen deze ongeoorloofde commerciële praktijken en de effecten op de overmatige schuldenlast van een grote groep consumenten?

Mme Fabienne Winckel (PS). - Selon l'enquête portant sur les sites internet qui offrent des crédits à la consommation, enquête réalisée sur l'ensemble des États membres, la Belgique serait clairement parmi les plus mauvais élèves en matière d'accès des consommateurs à toutes les informations légalement prévues avant de contracter un crédit. Le débat que nous avons mené tout à l'heure sur la proposition de loi a montré qu'il s'agit d'un élément important. Pourtant, les consommateurs achètent de plus en plus à crédit et les problèmes liés à ceux-ci s'accentuent. Fin mai 2010, pas moins de 361 082 débiteurs avaient des retards de paiement pour au moins un crédit.

Au total, sur 562 sites internet analysés, seuls 30% auraient réussi le test. En Belgique, 89 des 93 sites analysés ont été désavoués.

Monsieur le ministre, confirmez-vous ces informations ?

Dans l'affirmative, quelles dispositions ont-elles été mises en oeuvre en vue d'améliorer le respect de la législation ?

M. Johan Vande Lanotte, vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord. - Je vous confirme ces chiffres. Je les ai également cités dans un communiqué du 10 janvier 2012. Je tiens cependant à apporter la nuance suivante : nos chiffres sont beaucoup plus élevés, mais notre législation est également beaucoup plus sévère que celle des autres pays. Ce qui est considéré comme une infraction dans notre pays ne l'est pas dans beaucoup d'autres.

Le Sweep Day est une action menée chaque année avec de nombreux pays européens. La Belgique y joue un rôle très important, notamment dans l'organisation des différentes institutions de contrôle, comme l'Inspection économique chez nous.

La Belgique est beaucoup plus orientée que d'autres pays vers l'international.

Au début, le nombre de sites web était limité. Nos moteurs de recherche ont effectué des recherches de base mais aussi des recherches plus spécifiques, notamment sur les banques et les chambres économiques, et il semble que les résultats soient assez représentatifs.

We weten nu vrij precies in welke mate de kredietsector zijn wettelijke verplichtingen naleeft en dat geeft niet bepaald een positief beeld. Na Internet Sweep Day, de eerste fase van het onderzoek, volgt nu een tweede over de gevolgen. Als besluit van het onderzoek zal aan de sector gevraagd worden dat iedere kredietverstrekker tegen september 2012 zijn website in orde brengt. Op dat moment starten de Europese Unie en de FOD Economie met een nieuw overleg en met nieuwe steekproeven.

In globo zijn er met deze hele actie toch wel een paar problemen. Bij een gelijkaardig onderzoek dat we ooit rond reclamefolders hebben gevoerd, stelden we vast dat de folders na een waarschuwing wel werden aangepast, maar dat daarna vrij snel nieuwe folders uitkwamen met nieuwe producten. De controle loopt continu en slorpt enorm veel tijd en mankracht op, maar het lijkt soms op sisyfusarbeid. Rond de reclame voor financiële producten loopt nu een permanent onderzoek door een specifieke taskforce, terwijl dat vroeger maar af en toe gebeurde en men vaststelde dat de kredietverstrekkers zich wel kortstondig corrigeerden, maar twee maanden later opnieuw in de fout gingen.

C'est la loi du 12 juin 1991 qui règle le crédit à la consommation. Les taux d'intérêt, les coûts, les dispositions en matière de publicité sont strictement harmonisés sur le plan européen. Nous pouvons intervenir pour tous les aspects non chiffrés. C'est sur ce plan que nous sommes plus sévères que les autres pays et que nous constatons davantage d'infractions. Quoi qu'il en soit, cette question fera suivie avec beaucoup d'attention par les services de l'Inspection économique.

De heer Ludo Sannen (sp.a). - Ik begrijp dat de minister verwacht dat de sector zichzelf uitzuivert en dat tegen september 2012 alle kredietverstrekkers de wettelijke verplichtingen zullen naleven. Hij gaat ervan uit dat, naast de steekproeven die dan opnieuw georganiseerd worden, een taskforce een permanente controle organiseert. Ik wijs erop dat de fouten nu toch maar zijn bovengekomen door de steekproeven die naar aanleiding van Sweep Day werden georganiseerd.

De heer Johan Vande Lanotte, vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee. - De sector wist overigens dat dit onderzoek gepland was. Hij heeft in die periode daarom niet veel ondernomen.

De heer Ludo Sannen (sp.a). - Ik dring er vooral op aan dat de minister nieuwe maatregelen zal treffen, mochten de nieuwe steekproeven van 2012 nog overtredingen en tekorten aan het licht brengen. Ook als blijkt dat de sector in orde is, moeten er naast de permanente controle van de permanente taskforce toch nog geregeld steekproeven worden gehouden, want vooral in deze sector, waar op het internet steeds nieuwe producten worden aangeboden, veranderen de dingen ontzettend snel.

Mme Fabienne Winckel (PS). - Je remercie le ministre pour sa réponse. Lorsque l'on voit les dégâts que peuvent causer les crédits à la consommation trop faciles ou le manque d'information sur ces crédits, notamment les conséquences sur le plan du surendettement, il importe d'agir et d'obliger ces entreprises à fournir un maximum d'éléments et à se conformer à la législation. À cet égard, je vous félicite pour les informations que vous nous avez communiquées, notamment l'obligation pour les entreprises de se conformer à la législation pour septembre 2012. J'imagine que celles qui ne seraient pas en règle sur le plan juridique seront soumises à des amendes administratives.

M. Johan Vande Lanotte, vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord. - On pourrait même les fermer.

(Voorzitter: de heer Ludo Sannen.)