5-46

5-46

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 2 FEBRUARI 2012 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

In memoriam de heer Gilbert Temmerman, Minister van Staat

De voorzitster. - Minister van Staat Gilbert Temmerman is op 19 januari onverwacht heengegaan.

Deze zoon van een socialistisch arbeidersgezin, die in 1928 te Ledeberg werd geboren, kende een typische carrière binnen de Gentse socialistische beweging.

Gilbert Temmerman hoopte journalist te worden en volgde daarvoor een opleiding.

Tijdens zijn jeugd militeerde hij bij de Jong Socialisten en was hij redactiesecretaris van het politieke weekblad De Volksstem.

Hij was enige tijd in dienst als proeflezer voor het dagblad Vooruit, waar hij door senator Gaston Crommen, toen hoofdredacteur, werd gevraagd over te stappen naar het federaal partijsecretariaat om er Armand Verspeeten, gewezen senator te vervangen.

Gilbert Temmerman trad in 1951 in dienst als BSP-propagandist en leert er Edward Anseele jr. kennen. Drie jaar later werd hij reeds federaal secretaris.

In die functie werd hem gevraagd bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1958 op de BSP-lijst te willen staan. Hij werd meteen verkozen en deed als jong verkozene zijn intrede in de Gentse gemeenteraad, waarvan hij zesendertig jaar lid is geweest: twaalf jaar als schepen en zes jaar als burgemeester, de helft van de periode als man van het beleid, de helft van de periode als lid van de oppositie.

Als schepen van de stadsbedrijven, de zogenaamde `Regieën', werkte hij aan de oprichting van het Stedelijk Grond- en Bouwbedrijf. Het was de bedoeling privégronden op te kopen om tegen kostprijs te verkavelen voor nieuwe woningen.

Toen hij schepen van Leefmilieu was, toonde hij zich een voorloper door onder andere de mogelijkheden tot het benutten van zonne-energie door de Gentse Universiteit te laten onderzoeken.

In 1988 werd hij de allereerste socialistische burgemeester van Gent.

Tijdens zijn mandaat bevorderde hij het cultureel leven, de mobiliteit en de verkeersveiligheid, evenals de stedenbouwkundige renovatie en vernieuwing.

Achttien jaar lang is hij tevens lid geweest van de Kamer van volksvertegenwoordigers, waarvan hij gedurende zes jaar eerste ondervoorzitter was. In november 1971 volgde hij er immers Amédée De Keuleneir op.

In de Kamer was hij vooral begaan met binnenlandse en vooral gemeentelijke aangelegenheden. Hij profileerde zich ook als een verdediger van het openbaar initiatief in de energiesector en als een consequent tegenstander van de plaatsing van kernraketten op Belgisch grondgebied. Trouw aan zijn ideeën leidde dit laatste strijdpunt tot een voor Temmerman dramatisch moment in zijn politieke carrière. Niettegenstaande een grote trouw aan zijn partij, zag hij zich genoodzaakt de groepsdiscipline te negeren: in december 1979 was hij het enige BSP-kamerlid dat zich onthield bij de stemming over het zogenaamde NAVO-dubbelbesluit.

Vanaf 1989 verdween hij uit de nationale politiek om zich voltijds te wijden aan zijn burgemeestersambt.

Koning Boudewijn benoemt hem in 1992 tot Minister van Staat.

De geschiedenis zal Gilbert Temmerman wellicht het meest herdenken in zijn lange weg naar het burgemeesterschap en in zijn strijd als burgemeester van de stad Gent.

Gilbert Temmerman maakte een strenge, zo niet rigoureuze indruk, maar achter die façade ging een intelligent, moreel consequent, enthousiast en hoogstaand man schuil.

Hij was perfect op de hoogte van zijn vak als politicus tot in de kleinste technische details van de dossiers.

Los van zijn materiële realisaties zijn bij een historische beoordeling van de politicus Temmerman ongetwijfeld een aantal persoonlijke kwaliteiten doorslaggevend, zoals zijn legendarische werkkracht en zijn organisatorische talenten, zijn bescheidenheid en zijn integriteit.

De Senaat betreurt het overlijden van deze voorbeeldige burgervader en parlementslid en betuigt aan de familie van de overledene zijn diepe leedwezen.

De heer Johan Vande Lanotte, vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee. - De socialistische partij, de politiek, Gent en België hebben een groot staatsman verloren. Gilbert Temmerman, die op 19 januari 2012 plots is overleden, laat een grote leegte na.

Gilbert Temmerman werd geboren in Ledeberg, een Gentse volksbuurt. Zeker tijdens de oorlogsjaren had het gezin Temmerman het niet breed. De wortels voor zijn sobere levensstijl en sociale strijdvaardigheid zijn in die tijd gelegd. Een niet aflatende strijd voor de zwakkeren zou de rode draad door zijn leven worden. Zo was Gilbert Temmerman: sober voor zichzelf, maar op zoek naar rechtvaardigheid met veel inzet voor de goede zaak of voor de medemens.

Hij wist zich te onderscheiden in de manier waarop hij aan politiek deed: als gemeenteraadslid, als burgemeester of als volksvertegenwoordiger. Met een onvoorstelbare inzet en werkkracht slaagde hij erin om de socialistische federatie Gent-Eeklo groot te maken. Soms met ijzeren hand, maar met figuren als Luc Van den Bossche en Piet Van Eeckhaut in hun jonge jaren, was dat geen overbodige luxe.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1958 werd Gilbert Temmerman het jongste gemeenteraadslid ooit in Gent. Later zou hij schepen van Regie en Leefmilieu worden en speelde daarbij een voorlopersrol. Zelfs toen hij in 1982, ondanks winst voor de SP, in de oppositie belandde, verloor hij zijn gedrevenheid niet. Gilbert Temmerman werd de verpersoonlijking van een keiharde oppositiepolitiek. Opnieuw met resultaat: in 1989 werd Gilbert Temmerman de eerste socialistische burgemeester van Gent. Dat was voor hem een belangrijke en rechtvaardige bekroning van zijn loopbaan.

In alles wat hij deed bleef Gilbert zichzelf trouw. De ervaring van de oorlogsjaren maakte van Gilbert Temmerman een overtuigd pacifist. Zelfs in die mate dat wanneer vredelievendheid in conflict kwam met zijn uitgesproken partijtrouw, hij uiteindelijk voor het eerste koos. Eén keer, slechts één keer, heeft Gilbert zich niet aan de partijdiscipline gehouden, die hij nochtans zo belangrijk vond. In december 1979 onthield hij zich als kamerlid voor de BSP als enige bij de stemming over het zogenaamde NAVO-dubbelbesluit. Daar moest je lef voor hebben, daarvoor moest je stevig in je schoenen staan. Gilbert Temmerman zou dat achteraf altijd omschrijven als het moeilijkste moment van zijn carrière. Hij, die de partij altijd zo trouw was geweest, moest op dat ogenblik de groepsdiscipline doorbreken. Hij heeft het toch gedaan, omdat hij het stemgedrag echt niet met zijn geweten in overeenstemming kon brengen. Dat was Gilbert ten voeten uit.

Gilbert was een keiharde werker, zeven dagen op zeven in de weer voor zijn stad. Hij was vooral een bijzonder integer politicus. Als mens was hij onkreukbaar, sober, hondstrouw aan zijn principes en allergisch voor elke vorm van onrecht. Door de manier waarop hij aan politiek deed, maakte hij tot ver buiten Gent indruk.

We danken onze kameraad en strijdmakker.

(De staande vergadering neemt een minuut stilte in acht.)