5-47

5-47

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 9 FEBRUARI 2012 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Mondelinge vraag van de heer Bart Tommelein aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee over «de Maestrofunctie op de bankkaarten» (nr. 5-425)

De heer Bart Tommelein (Open Vld). - Sinds vorig jaar is de Maestrofunctie op de bankpassen buiten Europa geblokkeerd om fraude tegen te gaan. Daar was heel wat om te doen. Daarom hebben wij geëist dat de debetkaarten op vraag van de consument tijdelijk kunnen worden vrijgegeven voor gebruik buiten Europa. Onze eis blijkt nu terecht te zijn, want meer dan honderdduizend Belgen hebben het afgelopen jaar van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Dat cijfer is bijzonder indrukwekkend als men weet welke hordeloop de consument moet ondernemen om het vrijgeven te bekomen. Dan heb ik het nog niet over de Belgen die pas bij aankomst in het buitenland hebben vastgesteld dat hun kaart was geblokkeerd.

Amper vijf banken hebben de mogelijkheid tot vrijgeven op hun website vermeld. Bij de andere zeventien banken is hierover geen enkele informatie te vinden. Ook de procedures verschillen van bank tot bank. Bij sommige banken moet men zelf naar het kantoor gaan, wat het gebruiksgemak niet bevordert. Andere banken vragen te e-mailen of te bellen naar een callcenter. Ook over de responstijd is het verwarring troef. Bij sommige banken duurt het één dag, bij andere veertien dagen en nog andere banken geven geen periode op. Vorig jaar hebben wij de vereniging van financiële instellingen in België dan ook een uniforme procedure gevraagd.

Is de minister bereid om met de banksector samen te zitten met het oog op een eenvormige en gebruiksvriendelijke procedure waarmee de consument een debetkaart kan deblokkeren? Kan er ook een korte responstijd worden afgesproken? Waarom zouden de banken bijvoorbeeld niet voorzien in de mogelijkheid om de debetkaart via online banking manueel vrij te geven? Kan de minister toelichten welke initiatieven hij zal nemen?

Met de blokkering is de risicokostprijs voor de banken gevoelig gedaald. Er worden sindsdien inderdaad minder gevallen van fraude en skimming geregistreerd. Aangezien de service voor de klanten eenzijdig is afgenomen en de risico's voor de banken zijn gedaald, lijkt het mij logisch dat er aan de gebruikers een lager tarief wordt aangerekend. Wat is het standpunt van de minister hieromtrent?

De heer Johan Vande Lanotte, vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee. - Ik deel de bezorgdheid van senator Tommelein over de toepassing van het Maestroblokkeringssysteem.

Ik begrijp waarom de banken deze maatregel hebben genomen. Er waren immers veel problemen met gevallen van skimming, omdat men buiten Europa alleen de magneetstrook van de kaart gebruikt en niet de ingebouwde chip. Dit maakt dat er meer gevallen van vervalsing waren en het risico dus groter was. Tegelijk werd onmiddellijk aangedrongen op een procedure waarmee de bankpas toch nog buiten Europa zou werken.

Na een aantal maanden hebben de diensten van de FOD Economie een en ander opnieuw bekeken. Vooreerst stelden ze zich de vraag of het niet strijdig was met de wet op de mededinging dat de banken samen hadden afgesproken om het blokkeringsinitiatief aan te kondigen. Het antwoord was negatief. De banken hadden wel een bespreking gevoerd binnen Febelfin, maar een viertal banken heeft uiteindelijk beslist om niet mee te doen met het initiatief, waardoor de consumenten nog altijd voor het ene of het andere systeem kunnen kiezen.

Daarnaast zijn er vragen over een eventuele leveringsweigering door de banken. Hun positie is immers vrij sterk omdat ze over een zeker dienstverleningsmonopolie beschikken. Het feit dat een aantal banken het blokkeringssysteem niet heeft ingevoerd, is evenwel een belangrijk tegenargument. Even fundamenteel zijn de procedure en de manier van aankondigen. Als de procedure zo ingewikkeld is dat het vrijgeven van de kaart onmogelijk wordt, dan kan men inderdaad van een leveringsweigering spreken. Hetzelfde geldt wanneer banken als Dexia en AXA als enige oplossing het gebruik van een creditcard, die duurder is, naar voren schuiven en niet de mogelijkheid om de Maestrokaart vrij te geven.

Via de website geeft men de indruk dat men in het buitenland met een kredietkaart moet betalen. De mogelijkheid tot betalen met een bankkaart wordt in de communicatie niet benadrukt. Het zou dus goed zijn om met de banksector de concrete uitvoering te bespreken. We zullen dit eind februari op de vergadering met Febelfin aankaarten. Deze dienstverlening moet immers op een transparante en duidelijke manier worden aangegeven.

De heer Bart Tommelein (Open Vld). - Ik denk dat we met de banken rond de tafel moeten gaan zitten. Ik zou toch nog willen waarschuwen voor de relativiteit van de vrije keuze van de zichtrekeningen. De meeste mensen zijn gebonden door hypothecaire leningen of andere kredietvormen, waarbij er automatische betalingsopdrachten en domiciliëringen aan bepaalde rekeningen gekoppeld zijn. Het is niet zo eenvoudig om van zichtrekening te veranderen. Dat jaagt de klant op kosten. In theorie kan men wel een bank kiezen met een bepaalde service, maar in de praktijk is het niet zo eenvoudig.

De banken verlagen de risicokostprijs. Het is goed dat banken hun risico's beperken, maar de prijs van de bankkaart blijft gelijk of zal in sommige gevallen stijgen. Men probeert echter kredietkaarten te verkopen die helemaal niet nodig zijn. Men hoeft geen visakaart of mastercard te hebben om in het buitenland te betalen. Men kan er ook terecht met een gewone debetkaart.