5-111COM

5-111COM

Commission de la Justice

Annales

MERCREDI 11 JANVIER 2012 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de M. Bert Anciaux à la ministre de la Justice sur «la nécessité d'effectuer une mesure de la charge de travail des tribunaux de Bruxelles» (no 5-1693)

De heer Bert Anciaux (sp.a). - We zijn natuurlijk voorstander van de splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde; over de splitsing van het kiesarrondissement ben ik intussen al wat minder wild enthousiast. Van een Brusselse Vlaming hoeft dat niet eens te verbazen.

Wat er ook van zij, de splitsing van het gerechtelijke arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde mag de rechtszekerheid in Brussel in geen geval in het gedrang brengen. De rechtszekerheid voor Franstaligen en Nederlandstaligen moet toch boven het communautaire gehakketak staan. Ik ga ervan uit dat elke inwoner van Brussel ervan overtuigd is dat de kwaliteit van de rechtspraak gevrijwaard moet blijven en daarvoor staat de minister van Justitie borg.

Het regeerakkoord bevat niet alleen de splitsing van het kiesarrondissement en de splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, het schrijft ook voor hoe de nieuwe gerechtelijke structuur in de toekomst bemand en bevrouwd zal worden. Zonder werklastmeting heeft de regering bepaald hoeveel rechters toegewezen zullen worden aan de Nederlandstalige kamers van de rechtbank van eerste aanleg, van de arbeidsrechtbank en van de rechtbank van koophandel, maar ook bij het hof van beroep. Wat me bezorgd maakt, is dat dit aantal niet in verhouding staat tot het aantal rechtszaken dat er vandaag in het Nederlands wordt gevoerd.

Ook al hebben mijn partij en alle andere regeringspartijen het regeerakkoord goedgekeurd, die scheefgetrokken verhouding mag er toch niet toe leiden dat de Nederlandstalige rechtsonderhorigen in Brussel plots tegen een toenemende gerechtelijke achterstand zullen moeten aankijken.

Het regeerakkoord bepaalt echter ook dat er een werklastmeting zal plaatsvinden op grond waarvan de verhouding tussen het aantal Franstalige en Nederlandstalige zaken dan objectief zal worden bepaald.

Kan die werklastmeting zo snel mogelijk uitgevoerd worden, zodat de communautair geladen discussie over de verhouding tussen het aantal Franstalige en het aantal Nederlandstalige rechters bij de rechtbanken in Brussel op grond van objectieve cijfers kan worden gevoerd? Dat is mijn smeekbede aan de minister: kan ze zo snel mogelijk de werklastmeting organiseren zodat de rechtszekerheid in onze stad gevrijwaard blijft?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Het vast bureau Statistiek en Werklastmeting voert momenteel een werklastmeting uit bij de zetel van de hoven en de rechtbanken. Deze werklastmeting werd vastgelegd in een protocol dat minister Vandeurzen in 2008 met de magistratuur van de zetel heeft gesloten. In 2010 heeft minister De Clerck via een nieuw protocol de opdracht van het vast bureau verlengd.

De werklastmeting van de zetel wordt net als die van het openbaar ministerie uitgevoerd per type rechtscollege, niet per arrondissement. Vandaag werkt het bureau volop aan de werklastmeting van de hoven van beroep. Het bureau heeft de behandeltijden gemeten voor de correctionele procedures bij de hoven en onderzoekt momenteel de behandeltijden van de burgerlijke procedures. Deze behandeltijden plus het volume van de dossiers vormen de werklast. Door deze werklast te koppelen aan de beschikbare productieve arbeidstijd kunnen conclusies worden getrokken in verband met het nodige personeel en de nodige magistraten.

Het is belangrijk dat de werklastmeting van de hoven kan worden afgewerkt, zodat men kan beginnen met de metingen in de andere rechtbanken. Voor de arbeidsrechtbanken is de voorbereiding volop gaande. In 2012 zal men in een aantal proefsites timesheets bijhouden om de behandeltijd te kunnen meten. Er zijn dan ook geen obstakels die de werklastmeting verhinderen. Net als mijn voorganger zal ik er op aandringen dat deze werklastmeting snel en accuraat kan worden afgewerkt.

Het openbaar ministerie heeft van begin 2004 tot medio 2006 op initiatief van de minister van Justitie en door toedoen van een privépartner een meetlastinstrument ontwikkeld. In het najaar 2006 werd voor de verdere ontwikkeling en toepassing van het werklastmeetinstrument binnen het openbaar ministerie bij het college van procureurs-generaal het vast bureau Werklastmeting opgericht. Het vast bureau heeft zijn opdracht op grond van een SWOT-analyse planmatig uitgestippeld in een beleidsplan 2007-2014.

Het bureau wil stap voor stap de werklastmeting van alle geledingen van het openbaar ministerie in kaart brengen met het oog op een proactieve personeelsplanning. Ook wil het bijdragen tot meer efficiëntie en uniforme werkprocessen, binnen een algemeen streven naar een moderne, integrale en kwalitatief hoogstaande bedrijfsvoering van het openbaar ministerie.

Het vast bureau boekt vooruitgang. Van de politieparketten en de parketten-generaal zijn er al eerste rapporten. Van de correctionele parketten werd een eerste stand van zaken opgemaakt. Er is inmiddels goed zicht op diverse aspecten van de werklastmeting van ongeveer 75% van het openbaar ministerie in de brede zin.

De rechters in de hoven van beroep en de rechtbanken zijn voor het leven benoemd. Er kan dan ook geen sprake zijn van afvloeiing. Er rijst dus ook geen probleem van grondwettigheid. Bij een herziening van de formaties zullen bovendien altijd overgangsmaatregelen worden genomen om de individuele situatie van magistraten en personeelsleden te regelen.

In het regeerakkoord wordt inderdaad een percentage vermeld voor de Nederlandstalige en Franstalige magistraten van de rechtbanken na de splitsing van het gerechtelijk arrondissement, maar de premier heeft tijdens de bespreking van de regeringsverklaring ook gezegd dat ook andere objectief meetbare instrumenten eventueel kunnen worden gebruikt om die verhouding te bepalen. Uiteraard heeft iedereen er baat bij dat men zo dicht mogelijk bij het regeerakkoord blijft, gelet op het complex en moeilijk tot stand gekomen evenwicht. Er zijn voor deze week al vergaderingen belegd over de splitsing van het gerechtelijk arrondissement en wordt overleg gepleegd met het parket om na te gaan welke actuele cijfers momenteel voorhanden zijn en welke implicatie ze kunnen hebben op de inhoud van het regeerakkoord.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - In het regeerakkoord wordt ook verwezen naar mogelijke aanpassingen aan de hand van de werklastmeting. Daarom zie ik in de minister een bondgenote om de werklastmeting zo snel mogelijk te laten uitvoeren. Daarvoor is tijd nodig, maar ik ga ervan uit dat de minister alles in het werk zal stellen om die meting snel mogelijk te realiseren.

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Daar kan niet aan worden getwijfeld.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Een snelle werklastmeting gaat dus niet in tegen het regeerakkoord?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Neen.