5-44 | 5-44 |
De heer Danny Pieters (N-VA). - De rechtspositie van gedetineerden werd in 2005 ingrijpend veranderd door de Basiswet betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden, ook wel de wet-Dupont genoemd. Die wet bracht een totale ommekeer teweeg wat arbeid betreft.
Vroeger gold artikel 30ter van het Strafwetboek, dat bepaalde dat werken deel kon uitmaken van de straf, maar dat werd inmiddels opgeheven. Volgens artikel 81 van de Basiswet is werken nu een recht. Volgens nog een ander artikel dient dat werk te geschieden in omstandigheden die, in zover de aard van de detentie zich daartegen niet verzet, zoveel mogelijk overeenstemmen met die welke in de vrije samenleving identieke activiteiten kenmerken.
Sinds 2005 zijn al heel wat ministers van Justitie de revue gepasseerd, maar we bevinden ons nog steeds in een vreemde situatie. Het nieuw artikel is bij mijn weten nog steeds niet in werking getreden, maar het oude is wel al opgeheven.
Er wordt weliswaar nog steeds gewerkt in de gevangenissen, maar de vraag is met welk rechtsstatuut. Als werken geen recht is en ook geen deel uitmaakt van de straf, is het systeem van toepassing dat wanneer iemand werkt voor iemand anders tegen een bepaalde vergoeding dit geldt als een arbeidsovereenkomst. Dat is al evenmin het geval.
Ik had dan ook graag vernomen welke de rechtspositie is van een gevangene die in de gevangenis werkt.
Is hij een werknemer? Volgens welk statuut verricht die persoon arbeid? Levert hij zwartwerk?
Is het mogelijk ook een toekomstperspectief te bieden?
Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - De penitentiaire arbeid wordt geregeld door artikel 62 en volgende van het koninklijk besluit van 21 mei 1965 houdende het algemeen reglement van de strafinrichtingen. Bij de verdwijning van artikel 30ter uit het Strafwetboek werd enkel het verplichte karakter van de penitentiaire arbeid afgeschaft. De arbeid van de gedetineerden behoudt een reglementaire basis.
Thans is het mogelijk om vrijwillig arbeid te verrichten en dat gebeurt ook effectief onder gezag, waardoor de welzijnswet van 1996 van toepassing is. De dienst Toezicht op het welzijn op het werk doet hierop ook controles.
De heer Danny Pieters (N-VA). - In de oude wetgeving kon er geen sprake zijn van een arbeidsovereenkomst omdat arbeid deel uitmaakte van de straf. Zodra arbeid een recht wordt en een gedetineerde werkt voor iemand anders tegen een bepaalde vergoeding gaat het om een arbeidsovereenkomst, tenzij dit voor gedetineerden uitdrukkelijk uitgesloten is. Dat gebeurde tot op heden echter niet.
Is de minister van plan dat alsnog te doen? Dan zal ze worden geconfronteerd met een situatie zoals bij opvangouders. Als een gedetineerde hiervoor de rechtbank inschakelt, zal de minister tot haar verbijstering vaststellen dat er heel wat arbeidsovereenkomsten zijn.