5-101COM

5-101COM

Commission de la Justice

Annales

MERCREDI 9 NOVEMBRE 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de Mme Inge Faes au ministre de la Justice sur «les témoins dans les affaires pénales» (no 5-1313)

Mevrouw Inge Faes (N-VA). - Wanneer iemand in België getuige is van enige vorm van misdrijf en het gerecht zich over de zaak buigt, betekent dat niet automatisch dat die persoon tijdens het onderzoek of proces als getuige zal worden opgeroepen. De persoon in kwestie, de getuige, moet immers eerst de gerechtelijke instanties op de hoogte brengen van het feit dat hij getuige is. Voor talrijke feiten, zoals aanslagen op de openbare veiligheid of op het leven of de eigendom van een persoon, is iedereen daar trouwens wettelijk toe verplicht. Dat geldt ook voor ambtenaren die tijdens de uitoefening van hun werk kennis krijgen van een misdaad of een delict.

In de meeste gevallen wordt tijdens het proces alleen een schriftelijk getuigenis gebruikt. Voor het hof van assisen, dat uitspraak doet over de zwaarste misdaden, roept het openbaar ministerie of de verdediging altijd getuigen op. Hier moet de getuige mondeling antwoorden tijden de openbare zitting.

Als men moet getuigen, wordt men daartoe opgeroepen per gerechtsbrief of dagvaarding. In beide gevallen is de getuige verplicht gehoor te geven aan de oproep en tijdens de rechtszaak te verschijnen. In geval van weigering loopt de getuige het risico een geldboete te krijgen of kan hij door de politie gedwongen worden te verschijnen.

Als getuige heeft men recht op een vergoeding. Die vergoeding bestaat uit een vast bedrag, de verschijningsvergoeding, en een variabel bedrag dat de transportkosten moet dekken.

In ons rechtssysteem speelt de getuige een belangrijke rol. Om die rol beter te kunnen kwantificeren, vernam ik van de minister graag in hoeveel strafrechtelijke zaken sinds 2005 er effectief mensen als getuige zijn gedagvaard.

In hoeveel van die gevallen betrof het een minderjarige getuige?

Welk bedrag is sinds 2005 jaarlijks als vergoeding aan getuigen uitgekeerd?

Kan de minister al die cijfers geven per jaar, sinds 2005, en per gerechtelijk arrondissement?

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Ik heb contact opgenomen met de statistische analisten en die zeggen me dat de databank de gevraagde cijfers niet kan geven.

Er kan wel een onderscheid worden gemaakt tussen getuigen en deskundigen die een getuigenis afleggen met betrekking tot de werkzaamheden.

Het is niet mogelijk om in deze gegevens op te splitsen per gerechtelijk arrondissement.

Ik bezorg de cijfers die men wel kon geven, maar die slaan op de bedragen die werden betaald aan getuigen en deskundigen die een getuigenis afleggen. We beschikken niet over cijfers van het aantal getuigen, maar aan de hand van deze bedragen kan men zich daar wel een idee van vormen.

Mevrouw Inge Faes (N-VA). - Er zijn geen gegevens over de kosten opgesplitst per arrondissement?

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Helaas niet. We zijn op het ogenblik bezig het systeem van gerechtskosten te automatiseren, waardoor het centraal en beter beheerd wordt en waardoor we ook betere statistieken kunnen bijhouden. Vandaag hebben we een zeer vreemd systeem van beheer per arrondissement; alle arrondissementen hebben een eigen werkwijze. Ze sturen hun gegevens door naar de FOD Justitie, die dan voor de betaling zorgt. Dat is een archaïsch systeem dat nu in volle verandering is, met als gevolg dat veel mensen klagen over een vertraging in de betalingen.

Mevrouw Inge Faes (N-VA). - Het is niet het eerste jaar dat mensen klagen over late betalingen.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Dat gebeurde inderdaad vroeger ook, maar dat was toen door een gebrek aan middelen. Nu zijn er ook klachten in zaken die vandaag veel trager dan vroeger worden betaald door de omschakeling van het verwerkingssysteem.

Mevrouw Inge Faes (N-VA). - Als het kind maar een naam heeft! Hoe dan ook is het een goede zaak dat er voor de gerechtskosten een geïnformatiseerd systeem komt, zodat een grondige analyse van de gerechtskosten kan worden gemaakt. Bij gebrek aan cijfers wordt daar nu in debatten van alles over gezegd.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - We kennen wel het totaalbedrag en we hebben zicht op sommige factoren, maar dat overzicht is te weinig gedetailleerd om er managementmatig mee om te gaan.