5-100COM

5-100COM

Commission des Finances et des Affaires économiques

Annales

MERCREDI 9 NOVEMBRE 2011 - SÉANCE DU MATIN

(Suite)

Demande d'explications de M. Bert Anciaux au vice-premier ministre et ministre des Finances et des Réformes institutionnelles sur «le suivi du dossier Dexia et des dossiers apparentés» (no 5-1360)

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik besef uiteraard dat over dit onderwerp in andere instellingen al veel vragen werden gesteld. Ik zal dan ook geen lange inleiding geven.

Kan de minister na al deze weken van onderhandelen, studie en overleg op een begrijpelijke wijze uitleggen wie uiteindelijk de opgestapelde verliezen, onder andere veroorzaakt door de verschrompeling van de waarde van het Dexia-aandeel, zal betalen? Welke overheid draait op voor welke schuld, rekening houdend met eventuele tussenpersonen, met investeringsmaatschappijen of holdings? Welke instanties kunnen voor dit debacle aansprakelijk worden gesteld? Welke toezichthoudende instanties of raden van bestuur, waarin overheden vertegenwoordigd zijn, lieten Dexia in dit moeras verzinken? Wie is aansprakelijk voor de keuzes om met middelen van de gemeenschap en de gemeenten te speculeren en leningen aan te gaan om aandelen te kopen die uiteindelijk hun waarde verloren hebben, enzovoort?

Beaamt de minister dat deze zaak - met nadruk een zaak waarin zoveel gemeenschapsgeld verloren is gegaan - een absolute duidelijkheid verdient en vereist? Ik neem aan dat u en anderen in de Dexia-commissie wel veel uitleg zullen geven, maar ik wil het gewoon proberen te begrijpen.

De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Financiën en Institutionele Hervormingen. - De federale overheid is niet de enige betrokkene in dit dossier. Ik zal uiteraard mijn antwoord beperken tot de federale bevoegdheid, met respect voor de gewestelijke autonomie. De verliezen op de Dexia-aandelen vallen in eerste instantie ten laste van de aandeelhouders van Dexia nv, dus zowel privépersonen, vennootschappen als overheden in België en Frankrijk. Tegelijkertijd werden de federale overheden vergoed voor de waarborgen die in 2008 zijn verstrekt. Tussen 2008 en juni 2011, inclusief de premies van juni 2011, betaald in juli, heeft de Staat totaal de volgende bedragen ontvangen van Dexia FSA: 131 954 425,73 euro en Dexia zelf 612 050 927,93 euro. Het moeras waarin Dexia verzand is, is ontstaan vóór de crisis van 2008 door een te zwaar accent op balansgroei en de keuze voor een model waarbij langetermijnleningen, vooral aan lokale overheden, werden gefinancierd met kortetermijngelden uit de interbancaire markt. Dit model heeft stand gehouden zolang de interbancaire markt goed werkte, maar door het faillissement van Lehman is deze markt opgedroogd en kon Dexia nv haar kortetermijn-funding gap, die was opgelopen tot 260 miljard euro niet meer zelfstandig financieren. Sindsdien wordt gewerkt aan een herstructurering van Dexia nv, conform een kalender en een programma die met de Europese Commissie werden afgesproken. Tussen eind 2008 en de zomer van 2011 is de ratio van de groep sterk verbeterd door gerichte maatregelen, zoals de verkoop van FSA, de verkoop van FP, de verkoop van verzekeringen in Turkije, de verkoop van Dexia banka Slovensko, de verkoop van SPE, de verkoop van Dexia Épargne Pension, de verkoop van langlopende obligaties, enzovoort, waardoor de funding gap werd verlaagd tot minder dan 100 miljard euro, dus een afbouw van 160 miljard op drie jaar. Helaas werden de omgevingsfactoren steeds moeilijker, de soevereine crisis met bepaalde Europese lidstaten die een te zware schuldenlast hebben opgebouwd, het vernieuwde wantrouwen tussen de banken, de strengere ratingbureaus, de sterk dalende intrestvoeten, waardoor Dexia, ondanks duidelijk betere fundamentals dan in 2008, in september 2011 toch weer liquiditeitssteun moest krijgen.

De Belgische federale overheid heeft haar verantwoordelijkheid opgenomen en heeft Dexia Bank België voor een faire prijs gekocht uit de Groep, zodat de bank een hernieuwde stabiliteit kan vinden en haar rol als financier van de Belgische economie en de lokale overheden in ons land kan blijven vervullen. Tegelijk werd het garantiemechanisme uit 2008 gereactiveerd tot een plafond van 90 miljard euro, waarvan ons land 60,5 procent voor zijn rekening neemt, ook van de opbrengst uit deze garantie. In 2008 bedroeg het plafond nog 150 miljard euro, waarvan de Groep ongeveer 95 miljard euro heeft geactiveerd, wat vandaag verlaagd is tot ongeveer 30 miljard, en misschien zelfs 23 miljard euro. We zullen nog veel kunnen discussiëren over het Dexiadossier, vooral in het licht van de bijzondere commissie in de Kamer, over het verleden, maar vooral over de toekomst van de banken in België en Dexia nv in het algemeen.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik besef ook wel dat de situatie op dit ogenblik niet zo eenvoudig is. Misschien kunnen we hier later nog op terugkomen.