5-94COM

5-94COM

Commission des Finances et des Affaires économiques

Annales

MARDI 12 JUILLET 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de M. Bert Anciaux à la ministre des PME, des Indépendants, de l'Agriculture et de la Politique scientifique sur «l'avenir et le fonctionnement des Musées Royaux d'Art et d'Histoire à Bruxelles» (nº 5-1201)

De heer Bert Anciaux (sp.a). - De KMKG staan terecht bekend als één van de pronkstukken van ons land op het vlak van toegepaste kunsten. Nochtans lijkt het er sterk op dat deze musea nogal stiefmoederlijk worden behandeld door de federale overheid. Niettegenstaande de vele uitdagingen beschikken deze Koninklijke Musea al meer dan een jaar niet over een echte directeur-generaal. Inmiddels werkt er een directeur-generaal ad interim, die deze voltijdse job deelt met een andere voltijdse job, namelijk directeur van de KMSKB, eveneens te Brussel.

Het blijft voor mij en vele anderen een raadsel waarom voor zulke uitdaging slechts een deeltijds beschikbaar persoon in dienst werd genomen en dat de aanstelling van een definitieve directeur-generaal zo lang blijft aanslepen.

Tevens stel ik vast dat sinds het aantreden van de directeur-generaal ad interim op 1 augustus 2010, dus nu een jaar geleden, de KMKG niet bepaald een energieboost en uitstraling kregen, integendeel. Alles wijst op een forse terugval in het aantal bezoekers en zeker in de uitstraling en bekendmaking van de activiteiten binnen de KMKG. Meer zelfs, prestigieuze projecten, met de gewaardeerde steun van de Koning Boudewijnstichting en met middelen van de Nationale Loterij en privésponsors, worden tegengewerkt. Daardoor gingen grote bedragen aan extra middelen verloren. Renovatieprojecten door de Regie der Gebouwen worden vertraagd, niet door de minister, maar door de directeur-generaal ad interim. Het lijkt alsof men de KMKG een doodsteek wil toedienen en dat de directeur-generaal ad interim werd aangesteld als doodgraver van deze zo prachtige musea.

Dit alles doet tal van vragen rijzen bij de doelstellingen van de minister en bij de wil van de regering om de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis te blijven ondersteunen.

Kan de minister me daarom meedelen of zij op de hoogte is van de desastreuze situatie waarin de KMKG terecht dreigen te komen? Waarom hebben de KMKG slechts een deeltijdse chef? Is dit een bewuste beleidsdaad? Blijft de minister bij de reeds jarenlange beleidskeuze dat de KMKG instaan voor de federale collecties voor toegepaste of decoratieve kunsten en dat de schilderkunst en beeldhouwkunst een opdracht is voor de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten? Wie regelt het aankoopbeleid van de KMKG? Wat waren de bezoekersaantallen per jaar vóór de indiensttreding van de huidige directeur-generaal ad interim? Wat zijn de bezoekersaantallen sinds zijn indiensttreding? Betekent dit een significante daling van het aantal bezoekers?

Wanneer voorziet de minister in de aanstelling van een definitieve directeur-generaal voor de KMKG? Hoe is te verklaren dat dit dossier zo lang blijft aanslepen en mogelijk bij de POD Wetenschapsbeleid blijft hangen? Ik heb begrepen dat de minister eveneens wacht op de voordracht vanuit de overheidsdienst.

Hoe verliep de selectieproef voor deze aanwerving? Nam de huidige directeur-generaal ad interim deel aan alle onderdelen van de selectieproef? Naar verluidt zou dat niet het geval zijn, wat dan de nietigheid van zijn eventuele benoeming inhoudt.

Hoe is te verklaren dat een schitterend project rond Belgische art nouveau, met steun van de Koning Boudewijnstichting en met ondersteuning door InBev voor 1,5 miljoen euro, plots dreigt te vervallen?

Hoe is het mogelijk dat de daarmee gepaard gaande renovatie van zes zalen van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, voor een totale oppervlakte van meer dan 1 000 m², door de Regie der Gebouwen op de lange baan is geschoven? Voor een keer dat de Regie der Gebouwen eens actief meewerkt, wordt de zaak door de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis zelf tegengehouden. De Regie der Gebouwen had een volledig dossier goedgekeurd, maar blijkbaar vond de directeur-generaal ad interim dat niet nuttig en door de vertragingsmanoeuvres ziet de federale overheid nu een steun van 1,5 miljoen euro aan zich voorbijgaan.

Wat werd er door de huidige directeur-generaal ad interim al gedaan om de massale diefstallen binnen de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis te stoppen?

Wat werd sinds zijn aantreden op 1 augustus 2010 al concreet ondernomen dat als positief voor de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis mag worden geëvalueerd?

Waarom wordt dit jaar voor het eerst sinds lang bijvoorbeeld géén zomercampagne uitgewerkt?

Wil de minister nog een toekomst geven aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis of werd de deeltijdse directeur-generaal ad interim een jaar geleden benoemd om dat museum een stille dood te laten sterven?

Hoe zal de minister reageren op het slecht en ondermaats functioneren van deze directeur-generaal ad interim?

Mevrouw Sabine Laruelle, minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid. - Ik ben het niet eens met alle adjectieven die hier werden gebruikt.

Bij de vervroegde pensionering in 2010 van de directeur-generaal van de KMKG heb ik na een interim van enkele maanden, aan de directeur-generaal van de KMSKB gevraagd om ad interim ook de KMKG te leiden. Hiermee ging ik in op een voorstel dat met aandrang werd gedaan vanuit de POD Wetenschapsbeleid en dat ook gepaard ging met administratieve ondersteuning voor de KMKG vanuit de administratie.

Onmiddellijk na de pensionering van de vorige directeur-generaal heb ik al het nodige gedaan om het dossier voor de aanstelling van een nieuwe directeur-generaal te laten vooruitgaan. Meermaals heb ik bij SELOR of de POD Wetenschapsbeleid geïnformeerd hoever het ermee stond. De procedure is afgerond, maar met een regering in lopende zaken kan de nieuwe directeur-generaal niet worden aangesteld.

Bij de start van zijn opdracht gaf ik de directeur-generaal ad interim een opdrachtbrief met de volgende elementen: de KMKG financieel weer gezond maken, zorgen voor een nauwgezet en aangepast beheer van personeel en gebouwen, starten met een programma voor inventarisering. Dat is ook gebeurd.

Het afgelopen jaar waren er heel wat acties. Het spreekt voor zich dat gezondmaking van een museum niet onmiddellijk leidt tot verhoogde bezoekersaantallen. Door de zeer moeilijke situatie van de KMKG is het ook een geleidelijk proces. De vernieuwing van de vaste tentoonstellingszalen wordt ondertussen trouwens voortgezet.

Dat er dit jaar geen zomercampagne is, heeft met drie factoren te maken. Ten eerste wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om de Regie der Gebouwen noodzakelijke onderhoudswerken te laten uitvoeren in de ruimte waar veel tijdelijke tentoonstellingen plaatsvinden. Ten tweede is het in de huidige financiële situatie van het museum verkieslijk om selectief te zijn met het ontwikkelen van initiatieven. Ten derde is niemand in staat te zeggen wat het effect van een zomercampagne op de bezoekerscijfers is.

De inrichting van zes art-nouveauzalen loopt vertraging op door problemen bij de voorbereiding die door de conservator van de collecties werden gesignaleerd.

De directeur-generaal ad interim heeft wel degelijk bevestigd dat de art-nouveauzalen er zullen komen, maar dat het project zal worden aangepast. Zo worden de zalen in het aangepaste project gesitueerd in het gedeelte sierkunsten van het museum en niet zoals in het vorige plan tussen de zalen over China en Oceanië. De directeur-generaal verzekerde aan mijn kabinet dat dit voor de sponsor geen probleem is. Deze elementen behoren tot de beheersautonomie van de federale wetenschappelijke instellingen. Ik heb aan de directeur-generaal ad interim en aan de voorzitter van de POD Wetenschapbeleid meermaals aangegeven dat deze veranderende analyse gepaard moest gaan met alle juridische garanties.

Wat het probleem van de diefstallen betreft, kan ik meedelen dat aan mijn kabinet geen probleem van recente diefstallen in de KMKG werd gemeld. Ik voeg eraan toe dat ik het initiatief heb genomen om 150 000 euro bijkomend vrij te maken op de begroting Nationale Loterij voor prioritaire acties van beveiliging van de verzamelingen van het Jubelparkmuseum. Het is absoluut de bedoeling de KMKG in de toekomst weer te laten uitgroeien tot een belangrijke museale speler. Het is een instelling met een zeer rijk erfgoed, dat toebehoort aan de verschillende gemeenschappen van ons land. Deze toekomst moet doordacht worden voorbereid en kan niet worden gebouwd op fragmentarische benaderingen.

Ten slotte kan ik melden dat de KMKG in 2010 in totaal 357 592 bezoekers telde, meer dus dan de 338 300 bezoekers in 2009. Voor de site in het Jubelpark steeg het bezoekersaantal van 156 755 naar 168 043. Dat is een belangrijk element in een positieve evaluatie van de directeur-generaal ad interim.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik voel aan dat de minister de wil heeft om de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis ernstig te ondersteunen. Ik betwijfel echter of men dit beleid in de praktijk ook zo voluntaristisch uitvoert.

De bezoekersaantallen moeten vergeleken worden vóór en na 1 augustus 2010. De directeur-generaal ad interim werd maar op 1 augustus aangesteld.

Mevrouw Sabine Laruelle, minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid. - Het jaar 2011 is nog niet voorbij. Die vergelijking is dus niet mogelijk.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Neen, maar men zou de vergelijking kunnen maken van de maanden januari, februari, maart 2010 tegenover januari, februari, maart 2011. Of men zou de situatie kunnen bekijken in oktober 2010 tegenover de situatie in oktober 2009. Dan zou men de verschillen kunnen zien. De bezoekersaantallen zijn drastisch verminderd sinds de directeur-generaal ad interim werd aangesteld.

Mevrouw Sabine Laruelle, minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid. - Dat is niet waar.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Vorige keer hebt u me geantwoord dat u wachtte op een voorstel van de POD. Dat hebt u intussen gekregen. Ik ga ervan uit dat u nagaat of iedereen die aan de selectieproeven heeft deelgenomen, alle proeven heeft doorlopen. Ik zal dat in ieder geval nakijken. U zegt dat een regering in lopende zaken een dergelijke benoeming niet kan doen, maar ze heeft al meer benoemingen gedaan. Hier is er bovendien hoogdringendheid en de regering zou hiervoor zonder enige twijfel de goedkeuring van het parlement krijgen.

U zegt dat een zomerpromotie geen invloed heeft op de bezoekersaantallen. Dat is een bekentenis van formaat, want dat zou willen zeggen dat al die promoties van de vorige jaren niet gewerkt zouden hebben. Waarom heeft men ze dan gevoerd? Ik heb in ieder geval nooit meegemaakt dat zomerpromoties de bezoekersaantallen deden verminderen.

Ik ben het met u eens dat we nieuwe projecten streng moeten selecteren. We willen geen one shots. Maar dat is het project rond de Belgische art nouveau zeker niet. Dat loopt al jaren en als daar nu verandering in komt, heeft dat mogelijk meer met vertragingsmanoeuvres te maken dan met wat anders. Ik verneem nu dat het project toch doorgaat, dat de 1,5 miljoen euro van de privésponsors overeind blijft en dat de Nationale Loterij, de Regie en de Koning Boudewijnstichting er nog altijd achter staan. Dat is allemaal fantastisch. Ik hoop dan ook dat het wordt gerealiseerd.

Mijn vrees is alleen dat er achter uw rug manoeuvres bezig zijn rond de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis.

Ik zou willen dat ook het Jubelpark en de drie andere vestigingsplaatsen alle kansen behouden om een belangrijke speler te blijven, in welke handen de Koninklijke Musea ook komen. De mensen die er werken en de collecties zijn onze steun meer dan waard. Ik weet dat ook u daarvan overtuigd bent, maar ik twijfel aan de correctheid van de huidige directeur-generaal ad interim.

Mevrouw Sabine Laruelle, minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid. - Eén maand volstaat niet om conclusies te trekken over de bezoekersaantallen. Misschien kunt u eind dit jaar, wanneer we de cijfers van meer maanden kennen, daar een nieuwe vraag over stellen. Wie weet ben ik dan nog altijd minister in lopende zaken ...

Ik ben het helemaal met u eens dat het veruit het beste is dat we een nieuwe directeur-generaal zouden kunnen benoemen, maar dat kan nu eenmaal niet met een regering in lopende zaken.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Er zijn ook tientallen rechters en arbeidsrechters nodig ...

Mevrouw Sabine Laruelle, minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid. - En ook bij het RIZIV moet er een benoeming gebeuren. Dat is inderdaad een groot probleem.