5-90COM

5-90COM

Commission de la Justice

Annales

MERCREDI 6 JUILLET 2011 - SÉANCE DU MATIN

(Suite)

Demande d'explications de M. Bert Anciaux au ministre de la Justice sur «l'offre de drogues naturelles» (nº 5-1134)

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Recent bood een onlineverkoper een pakket zogenaamd legale drugs aan, bedoeld voor jonge festivalbezoekers. Dat pakket bevat blijkbaar een aantal natuurlijke producten die gewaarborgd een hallucinogeen effect sorteren. De verkoper verzekert de kopers dat de producten helemaal legaal zijn. Daartoe had hij de officiële publicaties dienaangaande geconsulteerd.

Die producten blijken echter niet legaal te zijn. Het Nationaal Instituut voor de Criminalistiek en Criminologie en ook de VAD, de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen, stellen duidelijk dat de pakketten illegale componenten bevatten. De VAD verwijst ook naar andere zogenaamde smartshops, hoewel die meestal vanuit obscure buitenlandse oorden opereren.

Naast het aspect van de illegaliteit spelen uiteraard nog andere aspecten een rol, zoals de mogelijke bijwerkingen en het gebrek aan goede informatie en begeleiding bij het gebruik van deze producten. Het fenomeen maakt dus deel uit van de complexe problematiek van legale en illegale drugs en de snelle ontwikkelingen op dit terrein. Zo worden de formules van de chemisch samengestelde drugs zo snel gewijzigd dat de wetgeving niet kan volgen.

Is de minister ervan op de hoogte dat ook Belgische aanbieders via het net pakketten hallucinogenen verkopen, die duidelijk gericht zijn naar jonge festivalbezoekers? Naar ik heb vernomen, kunnen die pakketten ook op de festivals zelf worden aangekocht.

Beaamt de minister dat deze pakketten, hoewel als legaal aangeprezen, toch illegale substanties bevatten? Ziet de minister in dat de aankoop en vooral ook het gebruik van deze producten gevaren inhouden? Over welke instrumenten beschikt de minister om deze praktijken te beteugelen? Zijn deze instrumenten voldoende slagkrachtig om effectief te worden ingezet of is er nood aan nieuwe, aangepaste wetten en regels? Hoe relevant schat de minister dit fenomeen in en met welke prioriteit wil hij een bestrijdingsbeleid voeren? Kwam het fenomeen van de onlineverkoop van zogezegd legale hallucinogenen al ter sprake bij de procureurs-generaal en bestaan er al afspraken hieromtrent?

Twee weken geleden bespraken we de problematiek van de illegale chemische drugs. Toen waren we het erover eens dat de wetgeving zou moeten worden aangepast. Zelf pleitte ik voor het systeem dat we indertijd hebben ingesteld voor doping, waarbij via een ministerieel besluit de minister van Justitie de mogelijkheid krijgt om op uiterst korte termijn de lijst met illegale substanties en producten aan te passen. Momenteel bereid ik ter zake een voorstel van wet voor, waarbij ik me baseer op een buitenlands model. Wat denkt de minister van deze denkpiste?

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Als er producten worden aangeboden, al dan niet van zuiver natuurlijke oorsprong of chemisch bewerkt, die substanties bevatten waarvan de productie, de verkoop en het bezit strafbaar worden gesteld bij toepassing van de drugswet, dan moet de verkoop ervan prioritair worden vervolgd. De gemeenschappelijke circulaire van het College van procureurs-generaal voorziet in die prioriteit voor de verkoop, zeker als de verkoop uit winstbejag gebeurt. Dat die via het internet of op een andere wijze geschiedt, maakt geen verschil.

De jongste tijd worden veel nieuwe substanties aangetroffen die ingevolge hun samenstelling buiten de lijst van de verdovende middelen vallen. De inschatting van het gevaar behoort voornamelijk tot de bevoegdheid van mijn collega van Volksgezondheid.

Omtrent de genomen initiatieven verwijs ik naar eerdere vragen die ik beantwoord heb met betrekking tot de legal highs en de designer drugs. Wat die laatste betreft, zijn er wetgevende initiatieven in voorbereiding tot aanvulling van het koninklijk besluit houdende de lijst met verboden producten en worden er alternatieve modaliteiten van strafbaarstelling in de wet onderzocht. Mijn diensten wachten op het voorstel van de FOD Volksgezondheid. Een passe-partoutoplossing heeft voor- en nadelen. In het strafrecht moet alles steeds duidelijk en precies worden gedefinieerd, wil men later problemen voorkomen.

Zolang bepaalde substanties legaal zijn, kan er uiteraard niet worden vervolgd en is het zinloos daarover afspraken te maken met het College van procureurs-generaal. Indien twijfel bestaat over de legaliteit van de aangetroffen substanties, dient een analyse te worden gemaakt. Het expertisenetwerk drugs van het College van procureurs-generaal is wel betrokken bij de initiatieven, genomen door de politie met de FOD Volksgezondheid en het NICC.

Dat zijn dus de partners: het College van procureurs-generaal met zijn specialisten inzake netwerken, het NICC voor de criminalistiek, Volksgezondheid en natuurlijk ook de politie. Deze equipe bereidt nu nieuwe besluiten voor om efficiënt te kunnen werken. Dat alles moet echter ook in een internationale context gebeuren. Geen enkele maatregel heeft zin als we ons beleid niet minstens in een Europese context op dat van andere landen afstemmen. De goederen circuleren nu eenmaal internationaal en we hebben dus alle belang bij een coördinatie met onze buurlanden. Dat kan de efficiëntie alleen maar verhogen.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik wil gewoon waarschuwen voor het probleem. De cannabis van vandaag is trouwens ook vele malen sterker dan die van tien jaar geleden.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Hoe weet u dat eigenlijk, mijnheer Anciaux?

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik heb het gelezen, mijnheer de minister. Ik heb in mijn leven veel geëxperimenteerd, maar dat is voorbij, al enige tijd. Maar er is over dit onderwerp al heel wat wetenschappelijk onderzoek gedaan en gepubliceerd.

Ik wil toch wijzen op het feit dat nogal wat jongeren tegenwoordig denken dat ze legale drugs gebruiken, terwijl men over deze producten absoluut niets weet, ook niet over de effecten ervan op lange termijn. Ik hou daar mijn hart voor vast. Als het NICC zegt dat het waarschijnlijk verboden producten heeft gevonden, dan begrijp ik dat het onderzoek wel door het parket wordt gevoerd.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Inderdaad. In het Europees verslag over de controle op drugs staat dat er 40 nieuwe producten werden ontdekt in 2009. Het tempo van vernieuwing ligt dus zeer hoog en het is een enorme opdracht om dat allemaal voortdurend te blijven volgen teneinde efficiënt te kunnen reageren.