5-27

5-27

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 23 JUIN 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de Mme Freya Piryns au ministre de la Justice et à la ministre de l'Intérieur sur «la compétence d'un bourgmestre d'imposer une assignation à résidence» (nº 5-215)

Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Enkele weken geleden braken in Antwerpen rellen uit na afloop van de voetbalwedstrijd Marokko-Algerije. Zesentwintig relschoppers kregen een administratieve sanctie. Daarnaast legde burgemeester Janssens aan negen jongeren huisarrest op.

Ik wil de feiten absoluut niet minimaliseren. We mogen dergelijke toestanden geenszins tolereren. Ik steun de burgemeester dan ook als hij dergelijke zaken kordaat wil aanpakken. Een huisarrest kan zelfs een efficiënte maatregel zijn. Het probleem is echter dat het nemen van een dergelijke vrijheidsberovende maatregel buiten de bevoegdheden van een burgemeester valt. De rechter - een jeugdrechter als het over minderjarigen gaat - en niet een burgemeester kan straffen uitspreken naar aanleiding van overtredingen of misdrijven die zijn begaan. Wat hier is gebeurd, is mijns inziens een schending van de scheiding der machten.

De burgemeester van Antwerpen noemt het huisarrest een `preventieve' maatregel, geen straf. Als mijn ouders mij destijds huisarrest oplegden, ervoer ik dat als een straf en nooit als een preventieve maatregel. De vraag rijst dan wat in Antwerpen precies voorkomen moet worden. In de nabije toekomst zijn geen risicomatchen meer gepland. Het huisarrest kan bijgevolg onmogelijk ter preventie van nieuwe rellen naar aanleiding van een volgende voetbalmatch opgelegd zijn.

Ook de Liga voor Mensenrechten interpreteert een huisarrest als een repressieve maatregel, die dus niet door een burgemeester kan worden uitgesproken.

Daarbij wordt verwezen naar een straatverbod dat Antwerpen ooit heeft ingevoerd. Ook die beslissing werd door de Raad van State vernietigd omdat het om een sanctie ging die niet viel onder de sancties waarin de Nieuwe Gemeentewet voorziet. Volgens mij gaat dezelfde redenering op voor het onderhavige huisarrest.

Meent de minister dat een burgemeester in bepaalde gevallen een huisarrest kan opleggen of komt een dergelijke beslissing uitsluitend aan een rechter toe? Met andere woorden, schendt de burgemeester hier de scheiding der machten?

De kern van het probleem is dat het gerecht zijn werk niet goed doet. Eigenlijk zouden de jeugdrechters sancties moeten opleggen aan die jongeren die zwaar misplaatst gedrag hebben vertoond. Net omdat het bij het gerecht spaak loopt, heeft de burgemeester dan maar maatregelen genomen, maar waar eindigt het als de burgemeester in een stad bepaalt wie moet binnenblijven en wie niet?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. - Artikel 12 van de Grondwet waarborgt het recht op de individuele vrijheid.

Vrijheidsberovende maatregelen moeten dan ook wettelijk worden geregeld en omkaderd. De burgemeester van Antwerpen heeft zich gebaseerd op de artikelen 133 en 135 van de Nieuwe Gemeentewet. Die artikelen strekken ertoe de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen te vrijwaren.

De maatregelen moeten in verhouding staan tot het beoogde doel, namelijk: het tegengaan van inbreuken op de openbare rust, zoals vechtpartijen en twisten met volksoploop op straat, tumult verwekt in plaatsen van openbare vergadering, nachtlawaai en nachtelijke samenscholingen die de rust van de inwoners verstoren.

Wie vindt dat de opgelegde straf niet in verhouding staat tot de gepleegde feiten, kan een beroep indienen bij de Raad van State om na te gaan of de maatregel van huisarrest in overeenstemming is met alle wettelijke vereisten en rechtsprincipes van proportionaliteit en redelijkheid.

Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Ik had de bewuste artikelen van de Nieuwe Gemeentewet ook al gelezen; mijn vraag ging over de interpretatie die de minister eraan geeft. Jammer genoeg was haar antwoord niet duidelijk.

Ik neem aan dat sommige betrokkenen de maatregelen bij de Raad van State zullen aanvechten. Ik ben benieuwd naar de uitkomst. Nogmaals, de betrokken jongeren moeten worden aangepakt, maar daarbij mag in een rechtsstaat het principe van de scheiding der machten niet terzijde worden geschoven.