5-75COM | 5-75COM |
De heer Bert Anciaux (sp.a). - De Christelijke Vakbond ACV kwam onlangs met een onderzoek naar buiten over een opvallend ongelijke en onbillijke behandeling van arbeidsongevallen door de verzekeringsmaatschappijen. Zo blijkt dat 10% van de gemelde arbeidsongevallen niet wordt aanvaard, een stijging met ruim 50% in het laatste decennium. Toch staat de relevantie van een goede arbeidsongevallenverzekering buiten kijf.
Jaarlijks verwonden tienduizenden werknemers zich bij het vervullen van hun opdrachten. Naast veel pijn, herstel, revalidatie, ongemak enzovoort resulteren arbeidsongevallen jaarlijks in 15 000 blijvende handicaps.
Niet alleen daalde het percentage van aanvaarde arbeidsongevallen, ook de behandeling en opvolging ervan verschilt sterk tussen verzekeringsmaatschappijen onderling. In het ACV-onderzoek worden onder andere AXA en Dexia terechtgewezen, terwijl Fidea zeer goed scoort. De verschillen zijn het gevolg van het hanteren van verschillende criteria, maar ook van de uiteenlopende toepassing ervan door de maatschappijen. Dat leidt ongetwijfeld tot een ongelijkheid in de behandeling van werknemers, vaak met ingrijpende en langdurige gevolgen.
De onbillijke attitude van sommige verzekeringsmaatschappijen is alarmerend en legt wellicht groeiende asociale tendensen bloot. Ook werkgevers gaan niet vrijuit, want vaak remmen ze de aangifte van arbeidsongevallen af om een verhoging van de poliskost te vermijden.
Beaamt de minister de analyse waaruit blijkt dat werknemers erg ongelijk kunnen worden behandeld als ze het slachtoffer worden van een arbeidsongeval? Hoe evalueert de minister de tendens waaruit blijkt dat er beduidend meer aangiftes worden geweigerd, dat maatschappijen verschillende criteria toepassen, maar ook dezelfde criteria afwijkend interpreteren? Vindt de minister dat de overheid op dat punt sterker moet reguleren? Overweegt de minister de verzekeringsmaatschappijen een vergelijkbare en billijke behandeling van arbeidsongevallen op te leggen teneinde meer rechtszekerheid te waarborgen? Is de minister bereid om hierover met de verzekeringssector te onderhandelen? Is ze bereid de koppeling van het aantal aangiftes aan de kostprijs - een commercieel begrijpelijk maar asociaal mechanisme - ter discussie te stellen? Hoe staat de minister tegenover de idee dat in de toekomst dit soort wettelijk verplichte verzekeringen niet alleen in de privé-sector, maar ook door de overheid zou worden aangeboden?
Mevrouw Joëlle Milquet, vice-eersteminister en minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid. - Uit de cijfers van het Fonds voor Arbeidsongevallen van 2009 blijkt dat het globale gemiddelde weigeringspercentage 9,4% bedroeg. Het gemiddelde weigeringspercentage is in het voorbije decennium gestegen van 5,3% in 1999 tot 9,4% in 2009.
Het weigeringspercentage verschilt evenwel tussen de verzekeraars, van ongeveer 3% tot 12% in 2009. Voor de ongevallen op de weg van en naar het werk zijn de verschillen nog meer uitgesproken: van 3% tot 17%. Er zijn dus opmerkelijke verschillen tussen de verzekeraars.
Die verschillen zijn niet volledig te verklaren door eventuele verschillen in de verzekerde populaties.
De verzekeraars kunnen geen verschillende criteria toepassen omdat die zowel in de wet als in de rechtspraak van het hof van cassatie omschreven zijn.
De wet bepaalt wat een arbeidsongeval is, met name `elk ongeval dat een werknemer overkomt tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en dat een letsel veroorzaakt'.
Het begrip ongeval op zich wordt niet door de wet bepaald. De constante rechtspraak van het hof van cassatie is hierover zeer duidelijk. Een ongeval is een `plotse gebeurtenis die een lichamelijk letsel teweegbrengt dat ongeschiktheid tot werken of de dood tot gevolg heeft en waarvan de oorzaak of één van de oorzaken buiten het organisme van de getroffene ligt'. Het is met betrekking tot het `plotse' karakter van de gebeurtenis dat er verschillen zijn bij het in aanmerking nemen van bepaalde bewijselementen. Zo proberen sommige verzekeraars het standpunt van het hof van cassatie te betwisten. Ze worden hierin soms gevolgd door lagere rechtbanken, wat een bewust beleid laat vermoeden van die verzekeraars om de rechtspraak te proberen om te buigen. Die tendens wordt evenwel niet gevolgd door de arbeidshoven. Aangezien de criteria vastgelegd zijn, moet men op het gerecht vertrouwen voor een eenvormige toepassing van de wet.
De problematiek wordt momenteel onderzocht door het beheerscomité van het Fonds voor Arbeidsongevallen. Een oplossing zou kunnen zijn de notie van ongeval in de wet zelf beter te omschrijven. Ik wacht eventuele aanbevelingen van het beheerscomité hierover af. Daarover kan dan een debat worden gevoerd binnen de volgende regering.
Dat de premievaststelling mede gebeurt op basis van het te dekken risico is essentieel voor de werking van het verzekeringsstelsel. Een regeling voor een verplichte meer uitgesproken premiedifferentiatie werd evenwel door de Raad van State vernietigd. Een nieuw initiatief werd van werkgeverszijde aangekondigd, waarin onder meer zou worden rekening gehouden met de bezwaren van de Raad van State. Ik zal erop aandringen dat het zo snel mogelijk wordt voorgelegd.
Een scenario waarbij naast de privéverzekeraars de arbeidsongevallenverzekering ook door een overheidsinstantie wordt aangeboden, is tot op heden niet aan de orde gesteld door de sociale partners. Dat kan wel onderwerp van debat in de toekomst worden.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik dank de minister voor haar helder antwoord in het Nederlands. Wie daarover klachten heeft is wellicht zelf enigszins gefrustreerd.
Ik denk dat we inderdaad de notie van ongeval in de wet dienen op te nemen. De ongelijke afhandeling door verzekeringsmaatschappijen zorgt wel voor problemen en brengt asociale gevolgen met zich. Ik maak me daar wel zorgen over, maar ik heb begrepen dat de minister zich daar evenzeer om bekommert.
Ik zal de rechtspraak van de Raad van State over die bonus-malusregeling erop nalezen. Ik begrijp dat het systeem zo in elkaar zit, maar ik vind het niet sociaal dat het afhankelijk wordt gemaakt van het aantal verkeersongevallen. Het is dan misschien toch wel nuttig om daar in de toekomst een sterk overheidsinitiatief tegenover te stellen, zodat de privé-sector verplicht wordt om sociaal te handelen.