5-66COM | 5-66COM |
De heer Bert Anciaux (sp.a). - De politie van de zone Westkust - Koksijde, De Panne, Nieuwpoort - start tijdens de zomervakantie als eerste met een VIP-behandeling voor jongeren die overlast veroorzaken. VIP staat daarbij voor Very Irritating Police of `erg vervelende politie'. De VIP wil probleemjongeren identificeren, continu volgen en controleren. Volgens korpschef Nicholas Paelinck van de politiezone Westkust zijn de overlastplegers vooral jongeren tussen 14 en 25 jaar uit het binnenland of Noord-Frankrijk die hun vakantie aan de kust doorbrengen. `We willen ze uit de anonimiteit halen', zo verduidelijkt hij.
Met deze VIP-behandeling beoogt de politie een dubbel doel: de inwoners duidelijk maken dat er iets aan de problemen wordt gedaan en tegelijkertijd de probleemjongeren erop wijzen dat ze zich aan de regels moeten houden. De inspiratie voor de aanpak komt uit Rotterdam.
Ik kan me best voorstellen dat de politie soms met de handen in het haar zit wanneer ze wordt geconfronteerd met alsmaar recidiverende jongeren die blijkbaar niet onder controle zijn te krijgen. Daar past inderdaad een strenge en korte opvolging. Waar liggen echter de limieten van dit bewust vervelende optreden van de politie? Tot niemand nog uitgaat? Tot het bestaan van de jeugd zelf wordt genegeerd?
Het VIP-idee lijkt vooral een goedkope truc om te scoren bij het publiek, dat daardoor nog wordt gesterkt in de vele vooroordelen tegen jongeren. De truc draagt wel grote gevaren in zich. In de eerste plaats worden alle jongeren weer eens tot een probleemcategorie gereduceerd. De maatregel veralgemeent en pleegt roofbouw op de goede naam van een overgrote meerderheid van jonge mensen die het prima doen in onze samenleving. Een dergelijke aanpak veroorzaakt vervreemding bij de jongeren, stimuleert wederzijds negatieve gevoelens - zowel bij de beoogde doelgroep, als bij de politie - en straalt uit naar de hele bevolking.
Ik wil meteen duidelijk stellen dat overlast, ongeoorloofd gedrag en vandalisme vragen om stevige maatregelen. Ze mogen zeker niet worden geminimaliseerd of ontkend. Hier passen dus straffen en strakke grenzen. Die hebben echter geen enkel positief effect, wel integendeel, indien ze niet worden gecombineerd met interventies die gericht zijn op de creatie van ruimte voor en steun aan het toekomstperspectief van jongeren en op de erkenning dat de straat ook van de jeugd is.
Helaas, ook dit domme feit beklemtoont weerom dat de openbare ruimte als ontmoetingsplaats en `hangplaats' steeds meer in de verdrukking komt. Samen jong zijn, rondhangen behoort aan de jeugd en blijkt van alle tijden. Ook in onze jeugd hebben we veel gehangen. Het zijn momenten waarop jongeren zichzelf zijn, op zoek gaan naar hun identiteit, hun grenzen verkennen, ... iets wat de meerderheid van hen ook doet zonder voor overlast te zorgen, voor zover ze er nog kansen en - letterlijk en figuurlijk - ruimte voor krijgen.
Werkt de maatregel niet discriminerend door een volledige leeftijdscategorie in het oog te houden? Hoe zal de politie immers bepalen welke jonge mensen ze zal `lastigvallen'? Welke gedragingen moeten jongeren stellen om niet aan een irritant politieoptreden te worden onderworpen? Gaat de politie misschien badges of T-shirts uitdelen met de stichtende opdruk: `Ik ben een brave jongere. Pest mij niet alstublieft'?
Politieoptredens moeten in de eerste plaats proportioneel zijn en in verhouding staan tot de werkelijk gepleegde feiten en overlast. Het concept van de Very Irritating Police gaat daaraan volledig voorbij en werkt contraproductief.
Wanneer jongeren permanent met irriterende agenten worden geconfronteerd, creëert dat irritatie met mogelijke escalatie tot gevolg. Voor zover ik mijn eigen jeugd herinner, zou ik althans daar uiterst verbolgen en verontwaardigd op reageren. Een aanpak die zich beperkt tot uiterst negatieve signalen, blijkt in de praktijk vaak het gedroomde recept voor zwaardere recidive.
De VIP lijkt vooral een `verschrikkelijk irriterend politie-idee' te zijn. Het doet vele vragen rijzen.
Kent de minister het concept van de Very Irritating Police? Hoe staat de minister tegenover de nieuwe aanpak van de politie aan de Westkust? Vindt de minister het een goede manier om de problematiek aan te pakken? Erkent de minister dat zo een pestende aanpak juist escalerend zal werken en dus niet bijdraagt tot een oplossing van een probleem, maar integendeel wel problemen veroorzaakt? Erkent ze dat de aanpak zal leiden tot zwaardere recidive en dus tot meer overlast?
Een ernstige inbreuk in de persoonlijke levenssfeer is pas geoorloofd als mensen worden verdacht van een concreet en ernstig misdrijf. Kan de minister mij bevestigen dat dit hinderlijk volgen van overlastgevende jongeren wel een wettelijke basis heeft? Deelt de minister mijn analyse dat het hier om een discrimineerde maatregel gaat? Hoe zal de politie een onderscheid maken tussen overlastgevende hangjongeren en aanvaarbare hangjongeren? Zal de minister dat onderzoeken?
Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. - De politiezone Westkust werkt aan de veiligheid met een veelzijdige aanpak, onder andere door een verbetering van de sociale omstandigheden door het project Leefbare steden.
Die keuze leidde tot de uitwerking van een integraal veiligheidsbeleid voor De Panne, Koksijde en Nieuwpoort door de integrale veiligheidsadviseur van de politie, waarin nog andere actoren een rol spelen, zoals OCMW's en actoren in de sectoren onderwijs, huisvesting, werkgelegenheid en welzijn.
In het hoogseizoen komen jongeren uit de buitenwijken van Roubaix, Rijsel en Duinkerke en ook uit de grote agglomeraties van het Brusselse, Charleroi en Mons, één of twee dagen naar onze kust.
In de zomer zal er een VIP-patrouille ingezet worden voor feiten van overlast, vandalisme, lawaai, graffiti, diefstal enzovoort. Het gaat om een oplossing op maat, met het oog op de golf van overlast, een fenomeen dat elke zomer opnieuw terugkeert. Bij problemen zal de VIP-patrouille de jongeren afzonderlijk controleren en identificeren om de anonimiteit van de groep te doorbreken.
Ik herhaal dat ik de wijze betreur waarop er over dit project gecommuniceerd werd. De naam Very Irritating Police is slecht gekozen en kan inderdaad irritatie opwekken. Dat strookt niet bepaald met het idee van de buurtpolitie en zou stigmatisering en provocatie in de hand kunnen werken, wat te allen tijde vermeden moet worden.
Jongeren kunnen in alle vrijheid en met respect voor de andere vakantiegangers en bewoners vakantiedagen doorbrengen aan de kust. Als dat niet het geval is, moeten de patrouilles professioneel optreden, moeten ze ook kunnen optreden tegen hangjongeren, uiteraard rekening houdend met het proportionaliteitsbeginsel.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik ben verbaasd over het antwoord van de minister, dat ik inhoudelijk ondersteun. Ik dank haar daarvoor.