5-20 | 5-20 |
M. le président. - M. Stefaan De Clerck, ministre de la Justice, répondra.
Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Afgelopen zondag werd Ai Weiwei, Chinees kunstenaar, politiek activist en medeondertekenaar van Charta 08, gearresteerd op de luchthaven van Beijing. Er werd door de Chinese autoriteiten nog steeds geen reden voor zijn arrestatie opgegeven. Sinds kort circuleren daarover wel enkele geruchten. Diezelfde dag werden ook zijn medewerkers en zijn echtgenote in zijn kunstatelier opgepakt. Dezen zouden na een kort verhoor zijn vrijgelaten. De stijgende trend van arrestaties of mishandelingen van mensenrechtenactivisten in China verontrust ons. Ook Weiwei is al meermaals hardhandig aangepakt, onder andere omdat hij geregeld de corruptie van ambtenaren aan de kaak stelde. In december jongstleden wilde hij Liu Xiaobo vertegenwoordigen bij de uitreiking van de Nobelprijs, waarop hij meteen gearresteerd werd.
Volgens Amnesty International is de arrestatie van deze uitgesproken criticus van het Chinese regime een voorlopig orgelpunt in een reeks arrestaties van dissidenten uit vrees voor een volksopstand die wordt geïnspireerd door de revoltes die thans de Arabische wereld treffen. Het idee dat mensenrechten en democratie zwaarder wegen dan de soevereiniteit van een land of de autoriteit van de machthebbers, wordt duidelijk gezien als een serieuze bedreiging.
Heeft de minister de arrestatie van de Chinese dissident Weiwei reeds aangekaart bij de Chinese overheid? Zo ja, heeft men hem op de hoogte gebracht van de beschuldiging en de plaats waar hij momenteel verblijft? Zo neen, zal hij alsnog de Chinese autoriteiten hierover aanspreken?
Het Europees Parlement heeft deze week nog een debat rond zijn arrestatie aangekondigd. Zo pleiten sommige parlementsleden ervoor om de mensenrechtendialoog tussen de EU en China op te schorten omdat deze tot op heden niet tot zichtbare resultaten heeft geleid. Kan hij zich aansluiten bij dit pleidooi?
Zullen de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten een gemeenschappelijk standpunt innemen?
In welke mate volgen ons land of de EU de arrestaties van andere en soms minder bekende Chinese mensenrechtenactivisten op?
De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Ik lees u het antwoord van minister Vanackere.
Ik deel uw bezorgdheid over het lot van de Chinese kunstenaar en mensenrechtenactivist Ai Weiwei. Mijn diensten trachten via lokale demarches te weten te komen waar Ai Weiwei zich bevindt, maar onze inspanningen blijven vooralsnog vruchteloos. De EU-delegatie te Beijing heeft een verklaring afgelegd waarin de EU haar diepe bezorgdheid uitdrukt over het stijgend aantal willekeurige detenties van verdedigers van de mensenrechten, advocaten en activisten. In deze verklaring wordt Ai Weiwei uitdrukkelijk vermeld.
Ik heb mijn directeur mensenrechten de opdracht gegeven contact op te nemen met de Chinese ambassade te Brussel om onze bezorgdheid te uiten en meer concrete informatie te verkrijgen over de omstandigheden van de arrestatie en het lot van Ai Weiwei.
De mensenrechtendialogen van de Europese Unie zijn een belangrijk instrument in ons buitenlands beleid om de mensenrechtensituatie in derde landen aan te kaarten en bepaalde gevoelige boodschappen op een diplomatieke, maar toch ferme wijze over te brengen. Ik ben daarom geen voorstander van het opschorten van de mensenrechtendialoog met China.
Ons land heeft gisteren, samen met Nederland, Duitsland en Luxemburg een oproep gedaan aan de Europese Hoge Vertegenwoordiger voor het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid, mevrouw Ashton, om te reageren in naam van de 27 EU-lidstaten tegen deze arrestatie en de Chinese autoriteiten te ondervragen over de redenen van deze arrestatie.
Arbitraire detenties en willekeurige vrijheidsberovingen zijn mensenrechtenschendingen van de eerste orde. De situatie in China blijft zorgwekkend. We nemen het lot van Ai Weiwei, net als die van andere, minder bekende Chinese mensenrechtenactivisten, zeer ter harte. Ons land blijft de situatie van mensenrechtenactivisten van nabij opvolgen en zal niet nalaten de Chinese autoriteiten op hun verantwoordelijkheid te wijzen.
Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Het verheugt me dat de minister het initiatief heeft genomen om de Chinese ambassadeur aan te spreken en om samen met de collega's van enkele andere landen te komen tot een eensgezind Europees optreden bij monde van mevrouw Ashton.
Het is zeer zorgwekkend dat, ondanks de grote economische vooruitgang, de vooruitgang op het vlak van de mensenrechten in China zo beperkt is. Integendeel, sinds de Olympische Spelen is er zelfs een achteruitging op dit terrein. Ik dring er zeer sterk op aan dat het pleidooi van mevrouw Ashton niet alleen over de grote kunstenaar Weiwei zou gaan, maar ook over Liu Xiaobo en de andere ondertekenaars van Charta 08. Ook over hun veiligheid en over hun vrijheid moeten wij waken.
Misschien moeten we voortaan regelmatig sunflower seeds uitdelen, die door Weiwei worden uitgedragen als een symbool van de weerstand tegen het gebrek aan vrijheid van meningsuiting. Ik denk dat ook wij bij alle mogelijke gelegenheden die boodschap moeten uitdragen.