5-17

5-17

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 24 MARS 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de Mme Marleen Temmerman au ministre de la Coopération au développement, chargé des Affaires européennes sur «la suppression de la santé en tant que secteur prioritaire dans le cadre de la coopération bilatérale directe entre la Belgique et le Mozambique» (nº 5-86)

Mevrouw Marleen Temmerman (sp.a). - Het huidige Indicatief Samenwerkingsprogramma, ISP, met Mozambique loopt in 2012 af. De administratie is dus reeds volop bezig met de voorbereiding van het nieuwe ISP. Ik heb gehoord dat gezondheid in het nieuwe programma als prioritaire sector zou worden geschrapt.

Reeds jaren is gezondheid op papier een prioriteit van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Toch worden als maar vaker andere keuzes gemaakt. Zo werd gezondheid vorig jaar als sector geschrapt in het ISP met de Democratische Republiek Congo. De jarenlange ervaring van België in de gezondheidszorg in fragiele staten als de DRC, werd bij die keuze jammer genoeg niet in overweging genomen.

Steeds opnieuw wordt verwezen naar de Verklaring van Parijs en het begrip donorcoördinatie als de reden om de sectorkeuze te wijzigen. Jammer genoeg wordt nooit op een transparante wijze aangetoond welke donorlanden de gezondheidssector dan overnemen. Zo is bijvoorbeeld niet duidelijk welk land België heeft opgevolgd in de gezondheidssector in de DRC. Veelal blijkt in de praktijk dat de gaten die de Belgische ontwikkelingssamenwerking bij een dergelijke koerswijziging achterlaat, niet door andere donoren worden ingevuld. Vaak blijft gezondheid, samen met onderwijs, een ondergefinancierde sector. Dat stellen we ook vast in Mozambique, waar het algemene budget voor gezondheid daalt.

Hoe ver is het nieuwe ISP met Mozambique gevorderd? Wanneer zullen de onderhandelingen afgerond zijn en zal het plan het volledig klaar zijn?

In welke sectoren in Mozambique zal de Belgische ontwikkelingssamenwerking de volgende jaren investeren? Wordt hierbij nog aandacht geschonken aan de gezondheidssector?

Op basis van welke criteria werden de prioritaire sectoren in het ISP met Mozambique gekozen? Wie werd bij die beslissing betrokken?

Welke donoren zullen in het kader van donorcoördinatie de gezondheidssector in Mozambique van België overnemen? Wat is de meerwaarde van de nieuwe donor ten opzichte van België?

Zijn er, naast de DRC en Mozambique, nog landen waar gezondheid als prioritaire sector zal worden geschrapt? Wat zijn de plannen met betrekking tot Oeganda?

De invulling van de ISP's en de keuze van de sectoren hebben niet alleen een enorme impact op de landen in het zuiden, maar ook op het imago van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Nieuwe ISP's zouden dan ook aan het parlement moeten worden voorgelegd, voordat ze van kracht worden. Wat vindt de minister van dat idee?

De heer Olivier Chastel, minister van Ontwikkelingssamenwerking, belast met Europese Zaken. - De voorbereiding van het nieuwe indicatief samenwerkingsprogramma (ISP) met Mozambique is zeer recent opgestart. Eerst zal een scenario en een tijdschema van de verschillende stappen worden opgesteld. In de laatste week van maart vindt een eerste oriënterend gesprek met de partners plaats en begin april is er een consultatieronde met de indirecte actoren in Brussel en op het terrein. Een eerste draft van het basisdossier met een uitgewerkte analyse en een daarop gebaseerd voorstel van sectorkeuze is gepland voor eind mei 2011. Uiteindelijk zullen België en Mozambique tijdens een gemengde commissie in november 2011 een indicatief samenwerkingsprogramma formeel goedkeuren.

De sectorkeuze voor Mozambique zal pas gebeuren na grondige analyse van de noden, vragen en beleidskeuzes van Mozambique, van de sterktes en zwaktes in ons huidig samenwerkingsprogramma en van de plannen van de andere donoren.

De sectorkeuze voor het nieuwe ISP is nog niet gemaakt. De sectorkeuze in het lopende programma gebeurde op basis van dezelfde analyses en consultaties als voor het nieuwe programma.

Er is geen sprake van overname, maar van taakverdeling tussen donoren. Deze division of labour is voor België een element in het voorbereidend proces. Voor Mozambique, waar een doorgedreven donorcoördinatie bestaat, zijn de basisgegevens voor de division of labour bekend en worden ze geregeld geactualiseerd. De sector gezondheid heeft in Mozambique nog steeds de meeste donoren: 16 van de 24 donoren in 2008. Het gaat vrijwel zonder uitzondering om donoren die eveneens al een lange staat van dienst hebben in de betrokken sector.

Er is geen enkel partnerland waar gezondheid a priori zou worden geschrapt. De analyses en gemotiveerde keuzevoorstellen in het voorbereidingsproces van een nieuw ISP zullen dit bepalen. Op het ogenblik is gezondheid een prioritaire sector in elf van de achttien partnerlanden.

De eerste bekommering bij het opstellen van nieuwe ISP's zijn de noden, vragen en beleidskeuzes van het partnerland, niet het imago van België. Uiteraard worden die noden, vragen en beleidskeuzes van het partnerland getoetst aan de Belgische beleidskeuzes en de mogelijke meerwaarde die België met zijn hulp kan bieden.

Mevrouw Marleen Temmerman (sp.a). - Het stemt me tevreden te vernemen dat nog geen definitieve keuze werd gemaakt en dat het bijgevolg nog mogelijk is gezondheid in het ISP te houden. Ik heb echter geen antwoord gekregen op mijn vraag naar de visie van de minister met betrekking tot een advies van het Parlement over voorstellen van de ISP's.