5-33COM | 5-33COM |
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Vandaag kaart ik het probleem van de toenemende armoede aan bij twee ministers en een staatssecretaris.
Steeds meer mensen worden geconfronteerd met energieprijzen die de pan uitrijzen en leningen die ze niet meer kunnen betalen.
De cijfers over de terugbetaling van schulden zijn hallucinant: 86 502 gezinnen met een aanvraag voor collectieve schuldbemiddeling; 364 309 Belgen met een terugbetalingsprobleem voor een of ander krediet. Jaarlijks komen er duizenden dossiers bij.
Het probleem van een ondraagbare schuldenlast blijkt toe te nemen. Studies wijzen uit dat de kloof tussen rijk en arm steeds groter wordt en dat meer mensen zich ongelukkig voelen, ook de rijke mensen. Kortom, de maatschappelijke problemen en conflicten nemen toe door de kloof tussen rijk en arm. Ik maak me zorgen over die evolutie en zal in de staatssecretaris wellicht een bondgenoot vinden om die opmars te stoppen.
De cumulatie van schulden blijkt vaak de oorzaak van de armoede van mensen of maakt hun precaire situatie acuut problematisch.
De staatssecretaris kent die mechanismen ongetwijfeld, maar hoe kijkt hij aan tegen die immer uitdijende problematiek? Deelt hij mijn bijzondere bekommernis hieromtrent? Wat heeft hij ondernomen om die mechanismen in hun systematiek te bestrijden? In welke mate overweegt of plant hij overleg en samenwerking met collega's om die neerwaartse armoede spiraal om te buigen? Een van de oplossingen is een goed fiscaal systeem die de ongelijkheid terugdringt. Wellicht kunnen wat meer belastingen worden opgelegd aan de bedrijfswereld en vooral de grote bedrijven die toch niet zoveel belastingen betalen.
Is hij van plan om de voorstellen van onder andere het netwerk van de verenigingen waar armen het woord nemen en andere gespecialiseerde netwerken of actoren in concrete beleidsvoering om te zetten?
De heer Philippe Courard, staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding. - In het federale plan Armoede dat op 4 juli 2008 werd goedgekeurd neemt de strijd tegen de schuldoverlast een belangrijke plaats in, zowel preventief als curatief. Vooreerst is het belangrijk dat gezinnen over een toereikend inkomen beschikken om hun verplichtingen te kunnen nakomen en hun projecten te realiseren. In de loop van deze legislatuur werden de laagste inkomens verhoogd en die inspanning moet worden voortgezet.
Volgens het Observatorium Krediet en Schuldenlast is vooral de structurele insolvabiliteit van de gezinnen de belangrijkste verklaring voor schuldoverlast, die overigens steeds meer betrekking heeft op lopende facturen en niet alleen meer op de toevlucht tot krediet.
De regering nam de volgende maatregelen tegen schuldoverlast.
De ministers Paul Magnette en Vincent Van Quickenborne hebben de Europese kredietrichtlijn omgezet door een aanpassing van de wet van 1991 op het consumentenkrediet. De nieuwe wet werd van kracht op 1 december 2010. Er werd op toegezien dat de belangrijke beschermingsmechanismen behouden blijven.
In die context heb ik een onderzoek gelast naar het verband tussen mensen met een bescheiden of laag inkomen en kredietopeningen. Die studie zal zich enerzijds buigen over reclame en handelspraktijken die zich richten op een kwetsbaar publiek en anderzijds het gebruik van kredietkaarten en kredietopeningen door dat publiek. Het Réseau Financement Alternatif staat in voor dat onderzoek. De resultaten zullen tijdens het eerste kwartaal van 2011 beschikbaar zijn.
In dit kader biedt de POD Maatschappelijke Integratie al meerdere jaren financiële steun aan het platform Een Dag zonder Krediet, samengesteld uit 24 Franstalige en Nederlandstalige verenigingen, waaronder verenigingen waar armen het woord nemen. Dat platform levert opmerkelijk werk op vlak van preventie en brengt ook elk jaar een memorandum uit waarop alle politici zich kunnen inspireren om de betrokken wetgevingen te verbeteren.
In het kader van het Federaal Plan Armoedebestrijding maakte de wet op de collectieve schuldenregeling voorwerp uit van een onderzoek door een werkgroep, om de regeling doeltreffender en menselijker te maken. De werkgroep werd voorgezeten door de minister van Justitie. Een voorontwerp van wet lag klaar, maar door de val van de regering, kwam er spijtig genoeg geen vervolg.
Het Observatorium Krediet en Schuldenlast in Wallonië, het Steunpunt voor de Diensten Schuldbemiddeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling werden hierbij om advies gevraagd.
In het kader van het Federaal Armoedeplan werden de praktijken van minnelijke invordering van schulden door de gerechtsdeurwaarders en advocaten ook streng gereglementeerd. Sinds 17 april 2009 is de verrekening van bijkomende kosten aan de schuldenaar, die vaak leiden tot een explosieve groei van de schuld, verboden, net zoals voor de incassobureaus.
In dit opzicht nam ik het initiatief om een brochure te ontwikkelen en te verspreiden voor het grote publiek en de maatschappelijke diensten.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - U hebt gezegd dat een voorontwerp van wet klaar ligt. De Koning heeft de regering bevolen om alle noodzakelijke maatregelen te nemen om een begroting op te stellen en om de toekomst niet te hypothekeren. Misschien maakt dit ontwerp deel uit van zulke maatregelen. Ik ben bereid, misschien in samenwerking met andere collega's, om dit voorontwerp als wetsvoorstel in het parlement in te dienen. We kunnen niet alle sociale maatregelen laten wachten omdat de regering in lopende zaken is en alleen financiële maatregelen nemen.
Voor het overige ben ik het eens met de opmerkingen van de staatssecretaris. Ik hoop dat er snel een regeerakkoord komt waarin armoedebestrijding centraal staat.