Belgische Senaat

ZITTING 2010-2011

20 OKTOBER 2010

Wetsvoorstel houdende wijziging van de wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement om het stemrecht voor de Europese verkiezingen toe te kennen aan de Belgen die verblijven in het buitenland, in een Staat die geen lidstaat is van de Europese Unie

(Ingediend door mevrouw Christine Defraigne)

TOELICHTING

Dit wetsvoorstel neemt de tekst over van een voorstel dat reeds op 12 juli 2007 in de Senaat werd ingediend (stuk Senaat, nr. 4-60/1 — BZ 2007).

De indiener van dit voorstel van bijzondere wet heeft reeds een voorstel ingediend om het stemrecht toe te kennen aan de Belgen die in het buitenland verblijven voor de verkiezing van de gewestraden (stuk Senaat, nr. 5-64/1).

Ook dit voorstel stoelt op dezelfde intentie om de uitoefening van het burgerschap uit te breiden. Dit keer is het de bedoeling Belgen die in het buitenland verblijven, het recht te verlenen deel te nemen aan de Europese verkiezingen.

De wetsvoorstellen hebben beide tot doel hetzelfde principe in de praktijk om te zetten. Zij strekken ertoe de 500 000 Belgen in het buitenland de politieke inspraak te bieden die hoort bij de nationaliteit die zij, hoewel zij het grondgebied verlaten hebben, toch wensten te behouden. Het spreekt vanzelf dat die 500 000 personen die om familiale of professionele redenen in het buitenland moesten gaan wonen, geen tweederangsburgers mogen worden. Het kan niet zijn dat zij, omdat zij geografisch gezien niet meer bij België horen, niet langer dezelfde politieke inspraak en keuzevrijheid krijgen waarover anderen met dezelfde nationaliteit wel beschikken, louter omdat zij in België wonen.

De wet van 7 maart 2002 tot wijziging van het Kieswetboek om het stemrecht toe te kennen aan de Belgen die in het buitenland verblijven, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers, was een eerste stap in de goede richting. Zowel het ingediende voorstel met betrekking tot de verkiezing van de gewestraden als dit voorstel zorgen voor de volledige gelijkwaardigheid van het stemrecht voor Belgen in het buitenland.

Wat de Europese verkiezingen betreft, verleent de thans geldende wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement, Belgen in het buitenland stemrecht, in zoverre zij evenwel in een andere lidstaat van de Europese Unie wonen. Dit voorstel voegt aan de wet van 23 maart 1989 een nieuwe categorie kiezers toe, namelijk de Belgen die in het buitenland verblijven in een land dat geen lidstaat is van de Europese Unie.

Richtlijn 93/109/EG van de Raad van 6 december 1993 laat de lidstaten immers de vrije keuze. Hij legt iedere lidstaat op zijn wetgeving zo aan te passen dat iedere burger van de Unie die verblijft in die lidstaat maar er geen onderdaan van is, actief en passief kiesrecht kan uitoefenen voor het Europees Parlement. De richtlijn bepaalt echter duidelijk het volgende (artikel 1, punt 2) : « De bepalingen van deze richtlijn laten de bepalingen van elke lidstaat betreffende het actief en passief kiesrecht van zijn onderdanen die buiten zijn kiesgebied verblijven, onverlet ». Daaruit volgt dus dat het een lidstaat vrij staat om al dan niet actief of passief kiesrecht voor het Europees Parlement te verlenen aan zijn onderdanen die buiten de Europese Unie verblijven.

De indiener wenst met deze tekst dat België zodoende ervoor kiest om aan al de Belgische onderdanen, waar ter wereld zij ook verblijven, hetzelfde stemrecht te verlenen.

WETSVOORSTEL

Artikel 1

Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

Art. 2

Artikel 1, § 2, eerste lid, van de wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement wordt aangevuld als volgt :

« 3º De Belgen die hun werkelijke verblijfplaats gevestigd hebben in het buitenland, in een Staat die geen lidstaat is van de Europese Unie, die voldoen aan de kiesbevoegdheidsvoorwaarden gesteld in paragraaf 1, eerste lid, 2º en 4º, en die hiertoe overeenkomstig hoofdstuk II, afdeling II, van deze titel, een aanvraag indienen bij de Belgische diplomatieke of consulaire post waaronder ze ressorteren. »

Art. 3

In artikel 5, eerste lid, van dezelfde wet worden de woorden « en 3º » ingevoegd tussen de woorden « artikel 1, § 2, eerste lid, 1º » en het woord « dient ».

Art. 4

In artikel 7, § 1, eerste lid, van dezelfde wet worden de woorden « en 3º » ingevoegd tussen de woorden « artikel 1, § 2, eerste lid, 1º » en het woord « bedoelde ».

Art. 5

In artikel 13, eerste lid, van dezelfde wet worden de woorden « en 3º » ingevoegd tussen de woorden « artikel 1, § 2, eerste lid, 1º » en het woord « vast ».

Art. 6

Artikel 14 van dezelfde wet wordt aangevuld met het volgende lid :

« Dezelfde regeling is van overeenkomstige toepassing op de stembiljetten afkomstig van de op het grondgebied van een andere Staat die geen lidstaat is van de Europese Unie verblijvende Belgische kiezers bedoeld in artikel 1, § 2, 3º. »

Art. 7

In artikel 17, § 1, van dezelfde wet worden de woorden « en 3º » ingevoegd tussen de woorden « artikel 1, § 2, 1º » en het woord « bedoelde ».

Art. 8

In artikel 30 van dezelfde wet wordt, tussen het eerste en het tweede lid het volgende lid ingevoegd :

« Het bepaalde in de afdelingen 1, 2 en 4, hoofdstuk II, van titel 4bis, van het Kieswetboek zijn van toepassing op de kiezers bedoeld in artikel 1, § 2, 1º en 3º. »

Art. 9

In artikel 33, 3º, b), derde lid, van dezelfde wet, worden de woorden « en de stembiljetten afkomstig van de op het grondgebied van een andere Staat die geen lidstaat is van de Europese Unie verblijvende Belgische kiezers » ingevoegd tussen de woorden « de stembiljetten afkomstig van op het grondgebied van een andere lidstaat van de Europese Unie verblijvende Belgische kiezers » en de woorden « hebben gemengd ».

Art. 10

Artikel 39, eerste lid, van dezelfde wet, wordt aangevuld als volgt :

« 4º voor de Belgen die verblijven op het grondgebied van een andere Staat die geen lidstaat is van de Europese Unie en die op de in artikel 7 bedoelde lijst van de kiezers zijn ingeschreven. »

20 juli 2010.