5-36/1

5-36/1

Belgische Senaat

BUITENGEWONE ZITTING 2010

19 AUGUSTUS 2010


Voorstel van wet tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren, teneinde het ritueel slachten van dieren zonder voorafgaande bedwelming te verbieden

(Ingediend door mevrouw Christine Defraigne)


TOELICHTING


Al jarenlang wordt polemiek gevoerd over het ritueel slachten van dieren zonder voorafgaande bedwelming. Artikel 16, § 1, van de wet van 14 augustus 1986 bepaalt dat slachten slechts mag na bedwelming van het dier of, in geval van heirkracht, volgens de minst pijnlijke methode. Nochtans bestaat op die regel een belangrijke uitzondering. Artikel 16, § 2, 2e lid, bepaalt dat van de verplichting tot bedwelming niettemin kan worden afgeweken indien het slachten is voorgeschreven volgens de ritus van een eredienst, op voorwaarde dat het slachten plaatsvindt in een erkende inrichting. De dieren die volgens een « ritus van een eredienst » worden geslacht, worden bijgevolg de keel overgesneden terwijl zij bij volle bewustzijn zijn en pijn kunnen voelen.

Nochtans zouden op het welzijn van dieren geen uitzonderingen mogen bestaan. De jongste maanden zijn beelden opgedoken uit diverse slachthuizen in ons land, waarop leeggebloede dieren met overgesneden keel te zien waren die geen voorafgaande bedwelming hadden gekregen en dus bij bewustzijn waren geweest. Dieren worden gedood in omstandigheden die op onduldbare manier afwijken van de wettelijke verplichting dat dieren « elke vermijdbare opwinding of pijn of elk vermijdbaar lijden wordt bespaard », zoals wordt voorgeschreven door het koninklijk besluit van 16 januari 1998 inzake de bescherming van dieren bij het slachten of doden.

Volgens de Federation of Veterinarians of Europe (FVE), die meer dan dertig Europese landen vertegenwoordigt, is dieren zonder bedwelming de keel oversnijden onaanvaardbaar, onverschillig in welke omstandigheden. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) is van oordeel dat dieren altijd moeten worden bedwelmd voor ze de keel worden overgesneden, omdat onbedwelmd slachten zeer ernstige vragen doet rijzen in verband met dierenwelzijn. Zo hebben diverse landen, zoals Zweden, Noorwegen, Zwitserland en IJsland, al regelgevingen aangenomen die bedwelming zonder uitzondering verplicht maken voor alle dieren die in het slachthuis terechtkomen. In Denemarken, Finland en zes provincies van Oostenrijk moeten dieren onmiddellijk na het oversnijden van de keel worden verdoofd.

Opgemerkt wordt dat volgens de handleiding voor het organiseren van rituele slachtingen tijdens het Offerfeest het slachten van een dier niet tot de vijf pijlers van de islam behoort. Het wordt veeleer beschouwd als een traditie dan als een verplichting die de Koran voorschrijft. Er bestaan alternatieven voor het slachten van een dier, zoals de schenking of de offergave. In sommige landen bevestigt de moslimoverheid dat de praktijk van de verdoving in overeenstemming is met de religieuze voedingsvoorschriften. Het recht op de vrijheid van eredienst, dat in onze Grondwet (artikel 19) (1) en in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) (artikel 9, punt 1) (2) is ingeschreven, wordt bijgevolg niet op losse schroeven gezet. Laatstgenoemd verdrag preciseert overigens dat de vrijheid om zijn godsdienst te belijden of zijn overtuiging tot uiting te brengen aan geen andere beperkingen kan worden onderworpen dan die die bij de wet zijn voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn in het belang van de openbare veiligheid, de bescherming van de openbare orde, gezondheid of goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen (artikel 9, punt 2).

Volgens de indiener van voorliggend voorstel zal België door het tweede lid van § 1 van artikel 16 van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren te schrappen, aansluiten bij het voorbeeld van diverse andere landen, onder meer Zweden, Noorwegen, Zwitserland en IJsland, die geen enkele uitzondering toestaan op de voorafgaande bedwelming bij het slachten, of het nu wel of niet om een ritus van een eredienst gaat.

ARTIKELSGEWIJZE BESPREKING

Artikel 2

Dit artikel schrapt het tweede lid van artikel 16, § 1, van de wet van 14 augustus 1986, en ontneemt de wetgever zodoende de mogelijkheid om slachten zonder voorafgaande bedwelming te laten uitvoeren. Die praktijk is bijgevolg niet meer toegestaan. De verplichte voorafgaande verdoving wordt de regel bij slachten, ongeacht of het slachten is voorgeschreven door een ritus van eredienst.

Christine DEFRAIGNE.

WETSVOORSTEL


Artikel 1

Voorliggende wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

Art. 2

Artikel 16, § 1, 2e lid, van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren, gewijzigd bij de wet van 4 mei 1995 en bij het koninklijk besluit van 22 februari 2001, dat werd bevestigd door de wet van 19 juli 2001, wordt opgeheven.

20 juli 2010.

Christine DEFRAIGNE.

(1) Artikel 19 van de Belgische Grondwet : De vrijheid van eredienst, de vrije openbare uitoefening ervan, alsmede de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, zijn gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.

(2) Artikel 9 van de EVRM : 1. Een ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst of overtuiging te veranderen, alsmede de vrijheid hetzij alleen, hetzij met anderen, zowel in het openbaar als privé zijn godsdienst te belijden of overtuiging tot uitdrukking te brengen in erediensten, in onderricht, in praktische toepassing ervan en in het onderhouden van geboden en voorschriften.