4-62 | 4-62 |
Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - We zijn nog maar in de tweede maand van het jaar en in 41 van de 62 Belgische meetposten werd gedurende tien tot vijftien dagen de fijnstofnorm overschreden. Het zal dus moeilijk worden de Europese grenswaarde van maximaal 35 dagen per jaar, die sinds 2005 van kracht is, te halen. België heeft dan ook net als veertien andere EU-landen tot 2011 uitstel gevraagd voor het halen van de fijnstofnormen.
Ook de norm voor stikstofdioxide (NO2), die vanaf januari 2010 ingaat, zal België niet halen. Ook daarvoor zal ons land vijf jaar uitstel moeten vragen.
Dat we die normen niet halen, heeft veel te maken met het feit dat België een dieselland is. Door het prijsverschil tussen benzine en diesel aan de pomp zijn acht op de tien nieuwe wagens die vandaag in België verkocht worden, diesels. Dieselmotoren stoten evenwel veel meer NO2 uit dan benzinewagens. En ook voor fijn stof geldt dat de gevaarlijkste fijnstofdeeltjes veroorzaakt worden door de dieseluitstoot.
Het lijkt dan ook de evidentie dat de regering inspanningen zou doen om het aandeel van dieselvoertuigen op onze wegen te verminderen. Het gaat tenslotte om onze gezondheid. Volgens de universiteit van Hasselt verliest de Belg 13,5 levensmaanden door luchtvervuiling, en voor de Vlaming komen daar nog een paar maanden bovenop.
Het voorontwerp van het federaal plan ter bestrijding van de luchtvervuiling bevat echter bitter weinig maatregelen om het dieselverkeer en zijn schadelijke effecten terug te dringen. Ik ben me ervan bewust dat de bevoegdheid hiervoor deels ligt bij de Vlaamse en Waalse overheid. Maar het is wel België als federale staat dat er niet in slaagt om de Europese normen voor fijn stof en stikstofdioxide te halen.
Welke maatregelen heeft de minister al genomen en welke gaat hij nog nemen om te voldoen aan de fijnstofnormen die Europa heeft vastgelegd? Gaan we die norm halen tegen 2011, zoals we Europa beloofd hebben?
Waarom worden er geen middelen vrijgemaakt om alle nieuwe dieselwagens verplicht met een roetfilter uit te rusten? Waarom blijft het bij vrijblijvende stimuli? Waarom worden er niet meer fiscale stimuli voorgesteld?
Op welke manier wil de minister de zwaar vervuilende dieselmotoren van het vrachtverkeer terugdringen?
Op welke manier zal de minister overleg plegen met de Vlaamse en Waalse overheden over de aanpak van luchtvervuiling en fijn stof?
De heer Paul Magnette, minister van Klimaat en Energie. - Ik bevestig dat de drie gewesten in 2008 voor bepaalde zones een afwijking tot in 2013 hebben gevraagd voor de doelstellingen inzake fijnstofconcentraties.
Op basis van de recentste inzichten en zoals reeds aangegeven in het NEC-programma 2006, zullen de totale NOx-emissies van België het plafond van 176 kiloton overschrijden.
De begrotingswet 2009 wil een cliquetsysteem voor accijnzen op diesel invoeren. Op termijn zouden de accijnzen op brandstoffen daardoor op eenzelfde niveau worden gebracht. Die doelstelling wordt ondersteund door de sociale partners.
De verplichte plaatsing van roetfilters in nieuwe voertuigen zou in strijd zijn met artikel 95 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap inzake het vrije verkeer van goederen.
De Nederlandse aanpak die de invoering van de Euro 5-norm voor personenwagens en lichte bedrijfswagens wil vervroegen, lijkt mij interessant want naast stofdeeltjes beoogt die ook NOx. De Europese Commissie trekt de beslissing echter in twijfel.
Het Nederlandse plan om dieselwagens zonder roetfilter vanaf 1 januari 2007 op de Nederlandse markt te verbieden, werd door de Commissie geweigerd (beslissing 2006/372/EC). Op 7 november 2008 besliste het Europees Hof de beslissing van de Commissie echter ongedaan te maken.
Nederland heeft inmiddels andere maatregelen genomen, die dan weer geannuleerd werden door een nationale rechtbank omdat ze in tegenspraak zouden zijn met het Europese recht (zaak nummer 200.005.444/01 van 14/10/2008).
In het kader van onderhandelingen over nieuwe Europese richtlijnen inzake productreglementering pleit België voor een ambitieuze aanpak, precies wegens de problematiek van de luchtkwaliteit en het terugdringen van de emissies. De finale versie van een richtlijn is evenwel steeds het resultaat van een onderhandelingsproces.
Bovendien stel ik voor de maatregelen inzake luchtvervuiling nog doeltreffender te maken door ze meer te focussen op de vervanging van oude voertuigen en door voertuigen met hoge milieuprestaties te promoten.
Wat de vrachtwagens betreft, stel ik voor het investeringsrendement voor de aankoop van performante voertuigen te verhogen. Hoe die maatregelen er zullen uitzien, moet nog worden besproken met staatssecretaris voor Financiën Clerfayt.
Wat de plaatsing van roetfilters in voertuigen betreft, ben ik ook vragende partij.
Ook de huishoudelijke verwarming draagt in grote mate bij tot de luchtvervuiling. Verschillende koninklijke besluiten zijn al gepubliceerd en aanvullende koninklijke besluiten zijn pas voltooid. Die koninklijke besluiten beperken de NOx- en PM-emissies van ketels en kachels.
Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Ik verheug me over de interesse van de minister voor Nederland. Misschien moet hij even enthousiast en creatief op zoek gaan naar extra maatregelen. Het is immers duidelijk dat wij de streefcijfers op het ogenblik niet halen. Europa vraagt aan zijn lidstaten een plan waarmee op federaal, regionaal en plaatselijk niveau luchtvervuiling wordt bestreden. Ik vraag me af of Europa ons nog lang uitstel zal blijven geven. Met de plannen die nu voorliggen, halen we de doelstellingen van 2011 of zelfs van 2013 niet. Wetend dat luchtvervuiling maanden van een mensenleven kost, zouden we toch wat ambitieuzer moeten zijn dan vandaag blijkt.