4-51

4-51

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 4 DÉCEMBRE 2008 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Roland Duchatelet au vice-premier ministre et ministre de la Justice et des Réformes institutionnelles sur «l'impact de la crise bancaire et financière sur les tribunaux» (nº 4-499)

De heer Roland Duchatelet (Open Vld). - De bankencrisis slaat over op de bedrijven. Vele bedrijven kennen door de plotse inkrimping van de kredietmogelijkheden, gecombineerd met een verminderde vraag en betalingsmoeilijkheden van klanten, een kasprobleem. Dat probleem zal in vele gevallen uitmonden in een faillissement.

We zullen in de loop van 2009 dus een sterke verhoging kennen van het aantal faillissementen. Een groot aantal van die faillissementen betreft bedrijven die fundamenteel gezond waren, maar die door deze plotse crisis werden getroffen.

Zijn de rechtbanken hierop voorbereid? De optimale behandeling van deze faillissementen kan immers een grote impact hebben op de continuïteit van de economische activiteiten, het behoud van de tewerkstelling en de welvaart in ons land.

Ontwikkelt het departement Justitie een gedetailleerd plan om deze op ons afkomende problematiek efficiënt aan te pakken?

Beschikken de rechtbanken over de vereiste extra capaciteit, met name inzake personeel en het vinden van bekwame en betrouwbare curatoren?

De heer Jo Vandeurzen, vice-eersteminister en minister van Justitie en Institutionele Hervormingen. - Er is inderdaad, op grond van de objectieve economische indicatoren die thans voorhanden zijn, een risico dat het aantal faillissementen zou kunnen stijgen. Een niet gering aantal faillissementen is echter niet alleen te wijten aan de vermindering van de koopkracht of aan de algemene daling van de vraag naar diensten en goederen. Ze hebben ook te maken met vaste, niet conjuncturele factoren waarop de economische situatie weinig invloed heeft: ik alludeer niet alleen op persoonlijke situaties zoals gezondheidsproblemen of persoonlijke problemen van de ondernemer, of op slecht beheer of frauduleuze, dubieuze faillissementen, maar ook op de essentie van ons economisch systeem waarbij het nemen van economische risico's in zekere zin aangemoedigd wordt, met het gevolg dat in sommige gevallen het genomen risico helaas uitmondt in een faillissement.

Volgens de gegevens waarover ik beschik, zijn de rechtbanken van koophandel van de verschillende arrondissementen van ons land voldoende uitgerust om het hoofd te bieden aan het bestaande aantal faillissementen en zelfs aan een verhoging van het aantal faillissementen. De rechtbanken van koophandel bestaan niet alleen uit beroepsrechters, maar ook en vooral uit rechters in handelszaken, die men beter kent als de consulaire rechters. Deze rechters leveren zowel in mankracht als in concrete praktijkkennis van de bedrijfswereld en van de reële economie een onmisbare bijdrage tot de goede werking van de handelsrechtbanken. Hun actieradius situeert zich zowel op het vlak van het detecteren en het voorkomen van feitelijke faillissementssituaties - dat is het niveau van de handelsonderzoeken, beter bekend als de depistagediensten - als op het niveau van het eigenlijke faillissement, niet alleen op het moment van de beraadslaging wanneer het faillissement wordt uitgesproken, maar ook bij de afhandeling van het faillissement, met de plaatsopneming en de controle- en opvolgingsfunctie van de rechter-commissaris ten aanzien van de werkzaamheden van de curator. Het is duidelijk dat, indien er een verhoging komt van het aantal faillissementen, zowel de beroepsrechters als de consulaire rechters en de curatoren meer werk zullen hebben.

Naar aanleiding van de vraag heb ik informatie ingewonnen bij het Directoraat-generaal Rechterlijke organisatie van de Federale Overheidsdienst Justitie. Er bestaan nu al procedures bij dit Directoraat-generaal om tijdelijk op te treden wanneer zich plaatselijk onvoorziene situaties voordoen zoals een sterke verhoging van de input. Ik geef de voorbeelden van het proces-Lernout & Hauspie, het proces-Gellingen of destijds het proces-Dutroux, die weliswaar andere rechtscolleges betreffen, maar die toch een beeld geven van de flexibiliteit van de rechterlijke organisatie waardoor tijdelijk bijzondere middelen voor bijzondere situaties kunnen worden ingezet.

Ik kan bevestigen dat, volgens mijn informatie, de rechtbanken van koophandel voldoende middelen en steun hebben om de toevloed van dossiers aan te kunnen. Indien nodig zullen passende maatregelen volgens de voorziene procedures worden genomen.

In de Senaat is momenteel een wetsontwerp in behandeling over de continuïteit van de onderneming. Niemand kan ontkennen dat het op dit ogenblik van essentieel belang is om te beschikken over goede procedures die de continuïteit van een bedrijf beter waarborgen. Vanuit justitie moeten de kansen op continuïteit van een bedrijf beter ondersteund worden dan nu het geval is met de faillissementswetgeving. Ik kan enkel hopen dat we deze regelgeving zo snel mogelijk tot een goed einde kunnen brengen, want dat is voor het bedrijfsleven van groot belang.

De heer Roland Duchatelet (Open Vld). - Ik hoop dat wij op alle domeinen voorbereid zijn op de situatie die mogelijk op ons af komt. In de Verenigde Staten zijn niet alleen de regering, maar ook de publieke opinie en de media bezorgd over faillissementen, meer in het bijzonder van de autoconstructeurs. Ook bij ons is het niet denkbeeldig dat daar iets fout loopt. Ik hoop dat de rechtbanken over voldoende mankracht zullen beschikken om die situatie zo nodig het hoofd te kunnen bieden.