4-46

4-46

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 23 OCTOBRE 2008 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Bart Martens au ministre du Climat et de l'Énergie sur «la sortie du nucléaire» (nº 4-431)

De heer Bart Martens (sp.a+Vl.Pro). - Vice-eersteminister Milquet haalt deze dagen de kranten als `Madame Oui'. Ze zegt ja tegen een levensduurverlenging van onze kerncentrales. Ze bedoelt hiermee niet alleen de meest moderne centrales, die normaal gezien vanaf 2025 zouden moeten worden gesloten, maar ook de drie kleinste centrales, de oudste en meest onveilige, die normaal in 2015 zouden moeten worden gesloten.

Het is op zijn minst opmerkelijk dat een lid van de regering dergelijke uitspraken doet voordat de resultaten bekend zijn van de studie naar de ideale energiemix in België, een studie waartoe in het regeerakkoord werd beslist. Op basis van die studie zou de regering vóór het einde van 2009 de nodige beslissingen nemen. Het is echter zeer de vraag of die studie veel zoden aan de dijk zal zetten. Het lijkt immers op een selffulfilling prophecy. Zolang er onduidelijkheid is over de kernuitstap, zal niet voldoende in alternatieven worden geïnvesteerd.

Het feit dat vice-eersteminister Milquet pleit voor het openhouden van de kleinste en oudste kerncentrales dreigt de elektriciteitsbevoorrading nog meer in het gedrang te brengen. Buitenlandse voorbeelden tonen aan dat de levensduurverlenging vaak gepaard gaat met de onvoorziene sluiting van kerncentrales. In Duitsland sloot E. ON in 2003 de reactor van Stade om economische redenen; het was onrendabel om de 31 jaar oude centrale op een veilige manier te blijven exploiteren. Ook in het Verenigd Koninkrijk - dat een sterk verouderd kernpark heeft - wordt de kernindustrie steeds meer door incidenten en langdurige stilleggingen geplaagd.

Ook binnen de partij van minister Magnette zijn er grote pleitbezorgers van het verlengen van de levensduur van de kerncentrales. Enkele weken geleden diende zijn partijgenote, senator Lizin, een wetsvoorstel in met de vraag om de levensduur van de kerncentrales te verlengen tot 50 jaar.

Van bij zijn aantreden heeft de minister steeds benadrukt dat hij en zijn partij de wetgeving op de kernuitstap niet zouden betwisten. Dat was ook een belofte waarmee de PS in 2007 naar de kiezer is gegaan. De partij beloofde uitdrukkelijk de wet op de kernuitstap te willen respecteren en alle mogelijke middelen te zullen inzetten om die uitstap ook effectief waar te maken. Ook Open Vld pleitte in haar programma voor de sluiting van de oude reactoren vanaf 2015; eventueel konden de modernste centrales voor de partij langer open blijven om de weg naar de centrales van de vierde generatie open te houden.

Na de uitspraken van vice-eersteminister Milquet vraag ik mij af hoe ernstig de resultaten van de studie over de ideale energiemix in België moeten zullen worden genomen. Wat is de stand van zaken van die studie? Wanneer worden de resultaten bekendgemaakt? Is de minister het ermee eens dat door dergelijke uitspraken verkeerde signalen worden uitgestuurd naar de concurrenten van Electrabel die de nodige investeringen in andere energievormen willen doen? Wijzen dergelijke uitspraken misschien op een afspraak met Electrabel, waarbij het langer openhouden van de kerncentrales als pasmunt zal dienen voor de 250 miljoen die wordt gevraagd als bijdrage voor de federale begroting 2008 en de 500 miljoen waarop gerekend wordt voor de begroting 2009?

In antwoord op een mondelinge vraag van 10 april jongstleden liet de minister weten dat de prospectieve studie voor de elektriciteit `over enkele weken' klaar zou zijn. Wat zijn de resultaten van deze studie? Als ze nog niet klaar is, tegen wanneer worden dan resultaten verwacht? Wat leert deze studie over de bevoorradingszekerheid voor ons land? Zitten er concrete investeringsplannen voor nieuwe elektriciteitscentrales in de pipeline?

Tot slot wil ik nogmaals vragen naar het standpunt van de partij van de minister over de kernuitstap, gelet op de dissonante geluiden van diverse PS-kopstukken, hoewel ik hiermee allicht mijn boekje te buiten ga.

De heer Paul Magnette, minister van Klimaat en Energie. - De samenstelling van de groep van experts die aangekondigd werd in het regeerakkoord en die de studie over de ideale energiemix in België moet maken, heeft wat vertraging opgelopen. Ik heb de namen van de vertegenwoordigers van de publieke instellingen pas vorige week gekregen. Het koninklijk besluit houdende oprichting van deze groep is klaar, maar moet nog aan de Ministerraad worden voorgelegd.

Deze groep zou in december zijn werkzaamheden moeten kunnen aanvatten en zou ten laatste op 30 juni 2009 aan de minister van Klimaat en Energie een voorlopig verslag moeten geven. Dat zal daarna voor discussie worden toegezonden aan de Centrale Raad voor het bedrijfsleven en aan de Federale Raad voor duurzame ontwikkeling. Het zal uiteraard aan ook de Ministerraad en het Parlement worden bezorgd. Een eindverslag zal uiterlijk 15 oktober 2009 beschikbaar zijn.

Ik zal de resultaten van dit verslag heel ernstig nemen. Het lastenboek is wel nauwkeurig: de commissie is ermee belast om een of meerdere scenario's uit te werken voor een ideale energiemix die voldoet aan de vereisten op het vlak van bevoorradingszekerheid, competitiviteit en bescherming van het leefmilieu/klimaat, meer bepaald in het huidige kader van het energie-klimaatpakket, evenals een kosten-batenanalyse van deze scenario's.

Ik wil uitsluiten dat er verkeerde signalen worden gestuurd aan ontwikkelaars van duurzame energie. De federale regering ondersteunt heel sterk de offshore windenergie. Bovendien doen de regio's substantiële inspanningen om alternatieve energie te promoten. Teneinde de klimaatopwarming te bestrijden, moet het voor iedereen duidelijk zijn dat de ontwikkeling van duurzame energie noodzakelijk is.

Wat de eventuele compensaties aan Electrabel voor de 250 miljoen euro betreft, heb ik altijd gezegd dat ze niet bestonden.

De prospectieve studie voor de elektriciteit zal op 26 november 2008 worden voorgelegd.

De heer Bart Martens (sp.a+Vl.Pro). - De vertraging bij het aanstellen van de commissie en het starten van de studie zal het moeilijk maken om nog voor einde 2009 resultaat te krijgen. In dat korte tijdsbestek zal men de scenario's voor de energiebevoorrading immers niet meer kunnen onderzoeken.

Ik vraag me ook af of die studie alleen zal onderzoeken of de kernuitstap haalbaar is. Wordt er ook een scenario in opgenomen met de wijze waarop dat zal gebeuren? Gaat men dus uit van een backcasting in plaats van een doortrekking van de trends op het vlak van de energievraag en de energievoorziening? Ik zou het lastenboek dan ook graag inkijken.

Ik betwist niet dat de federale overheid heel wat inspanningen doet op het vlak van offshore windenergie, maar de concurrenten van Electrabel moeten ook kunnen investeren in moderne gascentrales. Dat is volgens mij de enige mogelijkheid om niet alleen kerncentrales, maar ook de oudere steenkoolcentrales te vervangen. Zolang onduidelijkheid heerst over de kernuitstap, blijft het investeringsklimaat echter ondermijnd.