4-47 | 4-47 |
M. le président. - M. Etienne Schouppe, secrétaire d'État à la Mobilité, adjoint au premier ministre, répondra.
De heer Wouter Beke (CD&V). - De MiFID-regels - de Market in Financial Instruments Directive - werden vastgesteld in de Europese richtlijn 2004/39/EG en zijn van toepassing vanaf 1 november 2007. Deze richtlijn werd omgezet in de Belgische rechtsorde via een koninklijk besluit van 27 april 2007.
Deze richtlijn bevat in artikel 19 enkele gedragsregels inzake het beleggingsadvies dat banken en beleggingsondernemingen verlenen aan hun cliënteel. Samengevat komt deze regeling erop neer dat een beleggingsadviseur de cliënt een beleggingsproduct moet adviseren dat overeenstemt met de behoeften en het risicoprofiel van de cliënt.
De MiFID-regels houden twee categorieën verplichtingen in op het gebied van beleggingsadvies. Ten eerste moet de beleggingsadviseur alle noodzakelijke informatie inzamelen met betrekking tot de kennis en ervaring van de cliënt inzake beleggen en het risico dat de cliënt bereid is te nemen. Ten tweede moet de beleggingsadviseur de cliënt spontaan alle informatie op een begrijpelijke wijze verschaffen zodat hij een voldoende duidelijke inschatting kan maken van de aard van het product en het risico ervan.
Naar aanleiding van de huidige perikelen op de financiële markt en het gerechtelijk akkoord van Lehman Brothers blijkt dat toch heel wat mensen zich niet bewust waren of zijn van de risico's verbonden aan hun beleggingsproducten. Dergelijke toestand kan natuurlijk verschillende oorzaken hebben. Ofwel werden de contracten allemaal gesloten voordat de MiFID-regels van toepassing waren en werd er voorheen helemaal geen rekening gehouden met de behoeften van de cliënt, wat mij eerlijk gezegd vrij onwaarschijnlijk lijkt. Ofwel schieten de MiFID-regels hun doel voorbij. Ofwel worden deze regels niet door iedereen even goed nageleefd.
De richtlijn is niet van toepassing op de verzekeraars en dus zijn de MiFID-regels niet van toepassing op de tak 21- en tak 23-levensverzekeringen. Nochtans wordt de premie bij tak 23-levensverzekeringen na aftrek van diverse kosten geïnvesteerd in een beleggingsfonds, een aandelen- of een obligatiefonds.
Heeft de minister zicht op het aantal klachten dat betreffende de MiFID-regels werd ingediend. Wat is de aard van die klachten?
Plant de minister een evaluatie van de toepassing van de MiFID-regels door de Belgische kredietinstellingen en beleggingsondernemingen? De wetgeving is bijna een jaar van kracht. Zijn die regels doeltreffend of moeten ze worden bijgestuurd?
Wat denkt de minister van de uitbreiding van de MiFID-regels tot de verzekeringssector? Bieden de wet van 27 maart 1995 betreffende de verzekerings- en herverzekeringsbemiddeling en de distributie van verzekeringen en de diverse gedragscodes van Assuralia, de zogenaamde autoregulering, een even grote waarborg als de MiFID-regels? Die regelgeving komt in de praktijk immers min of meer neer op de MiFID-regels.
De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister. - Ik lees het antwoord van de minister van Financiën.
Ik heb geen zicht op het aantal klachten dat sinds de inwerkingtreding van de MiFID-regels op 1 november 2007, is ingediend. In zijn jaarverslag 2007 wijdt de ombudsman van de banken en de beleggingsondernemingen een hoofdstuk aan de nieuwe reglementering. Het was evenwel te vroeg voor statistieken over het aantal klachten op grond van de nieuwe reglementering.
Uit de verslagen van de ombudsman over de periode vóór de inwerkingtreding van de MiFID-regels blijkt dat de meeste klachten, namelijk 32,17% en 33,22% in respectievelijk 2006 en 2007, betrekking hebben op beleggingen in financiële instrumenten. Bijgevolg moet nog blijken of de nieuwe regels zullen leiden tot een vermindering van het aantal klachten in deze materie.
Belangrijk is dat de cliënt met zijn klachten in eerste instantie bij de bank of de beleggingsonderneming zelf terechtkan. De MiFID-regels leggen ter zake aan de banken en de beleggingsondernemingen strikte organisatorische regels op.
De Belgische regels zijn een getrouwe omzetting van de Europese MiFID-bepalingen, die niet toestaan dat de lidstaten bijkomende regels opleggen. Dat zou immers afbreuk doen aan een van de basisdoelstellingen van die bepalingen, namelijk in Europa een eengemaakte markt van beleggingsdiensten creëren. Die regels kunnen alleen gewijzigd of bijgestuurd worden als de Europese richtlijn en verordening worden aangepast. De Europese Commissie en de Europese Vereniging van Effectentoezichthouders (Committee of European Securities Regulators), de CESR, evalueren momenteel een aantal aspecten van de MiFID-bepalingen, zoals de werking van de secundaire markt en de uitbreiding van de transactierapporteringsvereisten voor obligaties en andere instrumenten.
Relevant is de vraag in welke mate de Belgische kredietinstellingen en beleggingsondernemingen de nieuwe regels effectief toepassen. Dat is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de kredietinstellingen en beleggingsondernemingen zelf. Kredietinstellingen en beleggingsondernemingen die de regels niet naleven, stellen zich bloot aan mogelijke aansprakelijkheidsvorderingen van cliënten. Ook de CBFA ziet toe op de naleving van de MiFID-regels.
De CBFA heeft voor de inwerkingtreding van de nieuwe reglementering al verschillende initiatieven genomen om de instellingen op hun verplichtingen te wijzen. Naast een tweedaagse vormingssessie in juni 2007 en bilaterale contacten hebben de instellingen de rondzendbrief PPB-2007-8-CPB van 20 juni 2007 ontvangen, waarin gevraagd wordt een actieplan op te stellen waaruit moet blijken of ze in staat zijn de regels na te leven. Naar verluidt zou de CBFA op basis van deze resultaten een aantal gerichte inspecties hebben gedaan. Andere zijn gepland in de loop van de volgende maanden. Ik heb geen gegevens over de resultaten hiervan ontvangen. De CBFA is immers gebonden aan het beroepsgeheim.
Met een uitbreiding van de MiFID-bepalingen tot de verzekeringssector of tot het commercialiseren van om het even welk beleggingsinstrument zou de belegger, ongeacht het beleggingsinstrument dat hij koopt, een gelijke behandeling krijgen. Zo'n uitbreiding moet eerst op Europees niveau worden beslist.
De Europese Commissie werkt aan een verslag inzake beleggingsinstrumenten voor retailklanten. Dat zou in de loop van de volgende maanden worden gepubliceerd. In afwachting van een duidelijk Europees level playing field werd via autoregulering gepoogd gelijkaardige regels aan de verzekeringssector op te leggen. Ik ben echter bereid na te gaan of we, in afwachting van Europese regels, al stappen kunnen doen om, zeker wat de levensverzekeringsactiviteiten van tak 21 en 23 betreft, tot meer eenvormige regels voor beide sectoren te komen.
De heer Wouter Beke (CD&V). - Ik meen dat een evaluatie nodig is. We moeten kijken op welke wijze kan worden bijgestuurd. Ook Europa is daarmee bezig. De vraag rijst of de huidige regels voldoen. Dat kan worden nagegaan op basis van de klachten die werden geuit.
(M. Hugo Vandenberghe, premier vice-président, prend place au fauteuil présidentiel.)