4-17 | 4-17 |
M. le président. - M. Charles Michel, ministre de la Coopération au Développement, répondra.
Mevrouw Helga Stevens (CD&V-N-VA). - Ik ga de context van de vraag over de geïnterneerden in Belgische gevangenissen niet opnieuw schetsen, want die hebt u reeds gehoord in een vorige vraag vandaag aan de minister van Volksgezondheid.
De structurele maatregelen om een eind te maken aan deze voor België onwaardige situatie waarin geïnterneerden in de gevangenis zich bevinden, moeten op het federale vlak genomen worden. Uw voorgangster als minister van Justitie, mevrouw Onkelinx, kondigde reeds diverse maatregelen aan. Deze waren echter niet altijd in overeenstemming met de door de actoren in het Vlaamse landsgedeelte - de Vlaamse Gezondheidsraad, de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, de Vlaamse regering zelf - gehanteerde visie inzake deze problematiek. Een van de belangrijkste voorstellen van de vorige minister betrof de bouw van twee grootschalige instellingen voor geïnterneerden, één in Gent met 270 plaatsen en één in Antwerpen met 120 plaatsen, nadat een eerste voorstel over een instelling van 390 plaatsen wegens Vlaams protest was afgevoerd.
Vlaanderen is echter geen vragende partij voor dergelijke mastodontinstellingen waarvan de bouw nog jaren op zich kan laten wachten, terwijl deze acute problematiek actie vereist die snel zichtbaar is op het terrein. De Vlaamse bevoegde instanties zien meer heil in het onderbrengen van zoveel mogelijk geïnterneerden in het reguliere circuit voor geestelijke gezondheidszorg. Ik ben in mijn vorige vraag al ingegaan op het feit dat rekening moet worden gehouden met de verschillende risico's.
Graag had ik de algemene beleidsvisie van de minister gehoord inzake de aangekaarte thematiek en in het bijzonder had ik een antwoord gewenst op een aantal vragen.
Is de minister voorstander van de door zijn voorgangster geplande bouw van twee grootschalige instellingen voor geïnterneerden in Vlaanderen, hoewel dit plan weinig aansluit bij de Vlaamse visie op de geïnterneerdenproblematiek?
Staat de locatie nog ter discussie? Wordt de alternatieve mogelijkheid om meerdere kleinere campussen te bouwen nog overwogen?
Welke stappen werden inmiddels gedaan met het oog op de bouw van beide instellingen? Werden de gronden bijvoorbeeld al verworven?
Wat zal de weerslag van de eventuele bouw van die twee instellingen zijn op de financiering van de proefprojecten in Bierbeek, Rekem, Zelzate, Doornik en Brussel? Bestaat er voor de proefprojecten al een uitgewerkt therapeutisch project dat voldoet aan de Vlaamse visie ter zake?
Hoe ver staat het met de door uw voorgangster aangekondigde oprichting van multidisciplinaire teams in de psychiatrische afdelingen in de gevangenissen?
Zult u over deze problematiek overleg plegen met de bevoegde collega's op federaal en gemeenschapsniveau? Zo ja, wanneer?
De heer Charles Michel, minister van Ontwikkelingssamenwerking. - Ik lees het antwoord van de minister van Justitie.
Momenteel bevinden zich iets meer dan duizend geïnterneerden in de gevangenissen.
De geplande instellingen voor geïnterneerden met een hoog veiligheidsrisico in Gent en Antwerpen zijn opgenomen in het meerjarenplan voor de uitbreiding van de gevangeniscapaciteit. De instelling in Gent zal 270 plaatsen tellen en die in Antwerpen 120 plaatsen. Ze zullen dus 390 geïnterneerden opnemen die tot nog toe in gevangenissen verblijven. De bouw van de instellingen zal voltooid zijn tegen 2012. De Regie der Gebouwen is begonnen met de voorstudie van de projecten.
Momenteel bevinden beide projecten zich dus in de studiefase. Het terrein van de Gentse instelling is aangekocht; dat in Antwerpen moet nog worden verworven. Er is al een optie genomen voor de locatie.
Gelet op het grote aantal geïnterneerden dat zich vandaag nog in de gevangenissen bevindt, zal het aanbod aan plaatsen voor deze groep mensen de vraag nog steeds overtreffen.
De projecten in Bierbeek, Rekem en Zelzate worden vandaag volledig door de minister van Volksgezondheid gefinancierd. Ik verwacht niet dat de huidige minister van Volksgezondheid, die destijds als minister van Justitie de regeling mee heeft onderhandeld, nu de financiering van de projecten zal stopzetten.
Er bestaat nog altijd een grote nood aan opvangplaatsen in het externe zorgcircuit. Ik ben dus voorstander van een uitbreiding van de bestaande projecten. Als de bestaande instellingen bereid zouden zijn de gunstig geëvalueerde projecten uit te breiden, ga ik daar gaarne op in. Uiteraard zijn de projecten uitbreidbaar naar andere instellingen. Alle geïnteresseerde instellingen hebben dezelfde kansen. Daar de projecten nu volledig door de FOD Volksgezondheid worden gesubsidieerd, hangt het ook van de minister van Volksgezondheid af of de projecten een meer permanent statuut krijgen. Hierover moet nog worden overlegd.
Wat de ambulante en semiresidentiële behandeling betreft, moeten nog inspanningen worden geleverd. Hiertoe worden onderhandelingen aangeknoopt met de Gemeenschappen met het oog op samenwerkingsakkoorden. De initiatieven moeten nog concreet gestalte krijgen, afhankelijk van de resultaten van de onderhandelingen. Finaal zijn de Gemeenschappen hiervoor bevoegd.
In iedere gevangenis waaraan een psychiatrische afdeling is verbonden, werd een multidisciplinair zorgteam opgericht dat bestaat uit een psychiater, een psycholoog, een maatschappelijk assistent, een ergotherapeut, een bewegingstherapeut, een orthopedagoog, een psychiatrisch verpleegkundige en een aantal penitentiaire beambten. In enkele gevangenissen zijn een of twee posten niet ingevuld, maar daaraan zal op zeer korte termijn geremedieerd worden. Zolang er geïnterneerden in de gevangenissen verblijven, zullen de zorgequipes noodzakelijk zijn.
Ook de gemeenschappen moeten hun bevoegdheden uitoefenen, al zijn er bijvoorbeeld in Gent en Antwerpen schitterende initiatieven genomen voor personen met een mentale handicap.
Overleg met de andere bevoegde overheden is onontbeerlijk. Er was al een eerste contact met mijn collega van Volksgezondheid en met het kabinet van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Het overlegplatform werd dus gedeeltelijk opgestart en wordt op zeer korte termijn verder uitgebouwd. Ook de andere spelers op het terrein worden geconsulteerd.
Mevrouw Helga Stevens (CD&V-N-VA). - Het verheugt me dat we op de goede weg zijn naar een betere opvang en behandeling van geïnterneerden. Dat is ontzettend belangrijk, te meer daar die categorie al jaren te weinig aandacht krijgt.
Ik vraag de minister om erop toe te zien dat de termijnen voor de bouw van de twee nieuwe gebouwen in Gent en Antwerpen worden gerespecteerd. De gebouwen moeten echt in 2012 klaar zijn. Want de nood is zeer groot.