3-26

3-26

Sénat de Belgique

Annales

VENDREDI 5 DÉCEMBRE 2003 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Questions orales

Question orale de M. Karim Van Overmeire au vice-premier ministre et ministre de l'Intérieur sur «le quota d'immigration proposé» (nº 3-101)

De heer Karim Van Overmeire (VL. BLOK). - Tot mijn verbazing moet ik vaststellen dat de minister van Binnenlandse Zaken wil afstappen van de officiële immigratiestop en initiatieven wil nemen om op Europees niveau immigratiequota af te spreken. Daardoor zal een bijkomende groep niet-Europese vreemdelingen de kans krijgen om zich op legale wijze op ons grondgebied te vestigen. Dat is natuurlijk een grote stap. We weten allemaal dat uit allerlei studies en extrapolaties een niet erg positief beeld van Europa naar voren komt. Europa dreigt zowel economisch, als demografisch en technologisch achterop te raken, zeker ten opzichte van de Verenigde Staten en Azië. Het is dus interessant over dit voorstel na te denken, maar toch komt het een beetje als een verrassing.

Hoe valt dit voorstel te rijmen met het werkloosheidsprobleem, dat in ons land nog altijd zeer aanzienlijk is, ook bij de migranten die al in ons land verblijven? Moet dat niet prioritair worden opgelost?

Pleit de minister voor immigranten met een welbepaald profiel? Welke criteria zullen dan bepalend zijn? Gaat hij uit van een utilitair standpunt waarbij alleen rekening wordt gehouden met de behoeften van onze arbeidsmarkt? Of zijn mensen meer dan alleen productiefactoren en eventueel consumenten en wil hij ook rekening houden met de culturele achtergrond en de integreerbaarheid van de kandidaat-immigranten?

Zullen die legale immigranten de nationaliteit kunnen verwerven op basis van de snel-Belgwet? Kunnen ze dan gebruik maken van de mogelijkheid tot gezinshereniging en gezinsvorming? Welke garanties heeft de minister dat er geen nieuwe, bijkomende immigratiestromen ontstaan van mensen die dan toch weer niet op onze arbeidsmarkt terechtkunnen? Uithuwelijking en gezinshereniging zijn immers een belangrijke factor in het immigratieprobleem. De minister wil misschien wel een Filippijnse verpleegster naar België halen, maar die brengt wel haar echtgenoot en vier kinderen mee. Kinderen worden volwassen en huwen eventueel met iemand uit de Filippijnen. In de plaats van één Filippijnse verpleegster krijgen we uiteindelijk tien Filippijnse immigranten.

Welke aanwijzingen heeft de minister dat zijn voorstel de illegale immigratie zal doen afnemen? Een land als de Verenigde Staten, dat nog altijd een immigratieland is, kampt ook met een grote illegale immigratie. Volgens mij zijn beide sterk aan elkaar gekoppeld.

De minister stelt immigratie voor als een van de oplossingen voor de vergrijzing. Welke andere en positieve maatregelen heeft de regering nog genomen? Ik denk bijvoorbeeld aan gezinsvriendelijke maatregelen die het geboortecijfer weer een beetje kunnen doen stijgen. De mogelijkheden op dat vlak zijn beperkt, maar bepaalde landen hebben toch dergelijke positieve maatregelen genomen. In België zie ik helemaal niets gebeuren.

De heer Patrick Dewael, vice-eerste minister en minister van Binnenlandse Zaken. - In een essay over de oorzaken en oplossingen van migratie, dat in een tweetal kranten is gepubliceerd, heb ik een reeks persoonlijke voorstellen gedaan om op termijn te komen tot een structurele oplossing.

Ik ga ervan uit dat mensen naar hier komen omdat ze in hun eigen land geen enkel perspectief hebben. We zullen het migratieprobleem dus maar kunnen oplossen als we hen helpen met ontwikkelingshulp, schuldkwijtschelding en het afbouwen van protectionisme. De officiële immigratiestop verhindert niet dat migranten naar Europa blijven komen, vaak in mensonwaardige omstandigheden. Ik wil trouwens opmerken dat zelfs met een bijkomende beveiliging aan de nieuwe buitengrenzen, het optrekken van een `fort Europa' eigenlijk onmogelijk is. We kunnen uiteraard het maximum doen om de grenzen zo goed mogelijk te bewaken en te beveiligen met grensposten en dergelijke meer, maar het geheel afgrendelen met een muur, waarvan sommigen misschien dromen, is uiteraard onmogelijk.

Daarnaast wijzen een aantal elementen erop dat we in de toekomst waarschijnlijk migranten nodig zullen hebben. Ik denk aan de denataliteit en de vergrijzing, waardoor we op een niet zo lange termijn meer gepensioneerden zullen hebben dan werkenden. We zullen dus immigratie nodig hebben om de economie en de sociale zekerheid leefbaar te houden.

In die context heb ik voorgesteld om op termijn een systeem van gecontroleerde migratie op Europees vlak in te voeren. Uiteraard moet er daarover een consensus zijn binnen de verruimde Europese Unie. Het is ondenkbaar om als individueel land te beslissen over een migratiesysteem.

De asielprocedure moet blijven bestaan en we blijven vasthouden aan de Conventie van Genève, maar slechts tien procent van de huidige asielaanvragers zijn echte asielzoekers. We moeten dus op korte termijn illegale immigratie streng aanpakken.

Het Italiaanse voorzitterschap heeft voorgesteld een quota op het vlak van de Europese Unie in te voeren. Hieraan moeten voorwaarden worden gekoppeld. Ten eerste moet de kandidaat-migrant de taal aanleren in het land van herkomst. Ten tweede moet er een werkaanbieding zijn. Vervolgens kan het niet alleen om hoger opgeleiden gaan - ik ben tegenstander van een systeem van braindrain. Ten slotte mogen alleen vrouwen en kinderen meekomen en die worden meegerekend in het contingent. Dat wijkt af van de huidige regeling op het vlak van gezinshereniging.

De bedoeling van dit essay was een debat op gang te brengen en dat is blijkbaar gebeurd.

De heer Karim Van Overmeire (VL. BLOK). - Ik denk eveneens dat het debat over migratie moet mogelijk zijn. We gaan akkoord met de stelling dat het huidige systeem van gezinshereniging voor problemen zorgt en dat de illegale immigratie moet worden bestreden. De vraag is alleen of het voorstel van de legale migratie die de minister in een essay schetst, gesteund wordt door de hele regering.

Ik heb begrepen dat het voorstel niet meer is dan een persoonlijke denkoefening en nog geen regeringsvoorstel is. Dat stelt me gerust.