2-218 | 2-218 |
(Le texte adopté par la commission de la Justice est identique au texte du projet transmis par la Chambre des représentants. Voir le document Chambre 50-1496/7.)
-L'article 1er est adopté.
M. le président. - L'article 2 est ainsi libellé :
Dans l'article 86bis du Code judiciaire, inséré par la loi du 10 février 1998 et modifié par la loi du 28 mars 2000, l'alinéa suivant est inséré entre les alinéas 1er et 2 :
« Par dérogation aux dispositions de l'alinéa précédent, le nombre de juges de complément pour le ressort de la Cour d'appel ou de la Cour du travail de Bruxelles peut excéder un huitième du nombre total de magistrats du siège des tribunaux de première instance, des tribunaux de commerce et des tribunaux du travail situés dans ce ressort, sans toutefois excéder un quart de ce nombre. »
Mme Staveaux-Van Steenberge propose de supprimer cet article (amendement nº 1, voir document 2-1208/2).
À cet article, Mme Staveaux-Van Steenberge propose également l'amendement nº 2 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
À l'article 86bis du Code judiciaire, inséré par la loi du 10 février 1998 et modifié par la loi du 28 mars 2000, alinéa 2, la phrase « Leur mission prend fin à l'expiration du terme pour lequel ils ont été désignés, sauf prorogation » est remplacée par les mots : « Leur mission prend fin à l'expiration d'un an ».
À l'amendement nº 2, Mme Staveaux-Van Steenberge propose le sous-amendement nº 3 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Remplacer les mots : « à l'expiration d'un an » par les mots « à l'expiration de deux ans ».
À l'amendement nº 2, Mme Staveaux-Van Steenberge propose le sous-amendement nº 4 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Remplacer les mots « à l'expiration d'un an » par les mots « à l'expiration de trois ans ».
À l'amendement nº 2, Mme Staveaux-Van Steenberge propose le sous-amendement nº 5 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Remplacer les mots « à l'expiration d'un an » par les mots « à l'expiration de quatre ans ».
Au même article, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 6 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Compléter l'alinéa nouveau proposé par ce qui suit :
« Cette possibilité subsiste jusqu'à la fin de la deuxième année qui suit l'entrée en vigueur de la présente disposition. »
Au même article, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 7 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
À cet article, dans l'alinéa nouveau proposé, supprimer les mots « ou de la cour du travail de » ainsi que les mots « et des tribunaux du travail ».
Au même article, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 8 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
À cet article, compléter l'ajout proposé par l'alinéa suivant :
« L'article 43, §5, de la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues en matière judiciaire est applicable à ces juges. »
Au même article, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 9 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
À cet article, compléter l'ajout proposé par l'alinéa suivant :
« Les juges de complément bénéficient d'un complément de traitement spécial, fixé par le Roi. Ce complément ne peut cependant en aucun cas avoir pour conséquence que les juges de complément perçoivent un traitement plus élevé que les magistrats ayant justifié de la connaissance de l'autre langue nationale. »
À l'article 2 du projet de loi, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 10 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Dans l'article 86bis, alinéa 2, proposé, remplacer les mots « un quart » par les mots « un sixième ».
Mevrouw Gerda Staveaux-Van Steenberge (VL. BLOK). - Dit wetsontwerp heeft uitsluitend tot doel de taalwet te omzeilen en het tweetalig karakter van de Brusselse rechtbank uit te hollen. Alles moet daarom in het werk worden gesteld om te vermijden dat deze wet wordt goedgekeurd. Amendement 1 strekt ertoe artikel 2 te doen vervallen.
Amendement 2 betreft de tijdelijkheid van de toegevoegde rechters. De minister had beloofd dat het slechts om een tijdelijke maatregel ging.
Ik zal de amendementen 2, 3, 4 en 5 samen behandelen. De woorden "behoudens verlenging ... verstreken" moeten worden vervangen door de woorden "Hun opdracht eindigt na verloop van één jaar". De Raad van State heeft geadviseerd de tijdelijkheid in de wet in te schrijven. De woorden "na verloop van één jaar" moeten worden vervangen door de woorden "na verloop van twee jaar", vervolgens "na verloop van drie jaar" en "na verloop van vier jaar".
Mevrouw Mia De Schamphelaere (CD&V). - Met amendement 7 willen we in artikel 2 "of van het arbeidshof te Brussel" en "van de arbeidsrechtbanken" doen schrappen. De regel inzake toegevoegde rechters is bedoeld om situaties van achterstand op te lossen. Het is echter algemeen bekend dat een dergelijk probleem nauwelijks bestaat bij de arbeidsgerechten in het rechtsgebied van het hof van beroep te Brussel, zodat het volkomen zinloos is de bedoelde regeling betrekking te laten hebben op het arbeidshof te Brussel.
Amendement 10 strekt ertoe de woorden "een vierde" te vervangen door de woorden "een zesde".
De plotse verdubbeling van het aantal toegevoegde rechters in het rechtsgebied van het hof van beroep van Brussel geeft blijk van een erg maximalistische invulling van dit instrument. Een verdubbeling van het aantal toegevoegde rechters die er meteen toe leidt dat niet minder dan een kwart van de Brusselse effectieven een toegevoegd statuut zou krijgen, is een te krachtig medicijn voor een probleem waarvoor niet eens een diagnose werd gesteld. Als men dan toch ten onrechte voor dit middel opteert, verdient het aanbeveling dit met enige voorzichtigheid te doen en het aantal toegevoegde benoemingen te beperken tot een zesde van het aantal effectieven.
Ik kom nu tot amendement 6. Terecht heeft de Raad van State gewezen op het dubbelzinnige karakter van de benoeming van toegevoegde rechters om de problematiek van achterstand in de Brusselse rechtbanken op te lossen. Ik citeer uit het advies van de Raad: "In casu kan de wetgever met gebruikmaking van artikel 86bis van het Gerechtelijk Wetboek het aantal toegevoegde rechters voor het rechtsgebied van het hof van beroep te Brussel verhogen, op voorwaarde dat de geplande maatregelen tijdelijk zijn in afwachting van structurele maatregelen die het mogelijk maken om de bestaande buitengewone situatie definitief te beëindigen."
Conform de talloze verklaringen van Nederlandstalige vertegenwoordigers van de meerderheid, dient deze tijdelijkheid in de wet zelf verankerd te worden, en dit om te vermijden dat het instrument van de toegevoegde rechters zou worden gebruikt op een wijze die ingaat tegen de eigenlijke bedoelingen van de wetgever bij de invoering van het oorspronkelijke artikel 86bis.
Op artikel 2 dienen wij ook amendement 8 in. Onze fractie is van oordeel dat de voorgestelde wijziging van het Gerechtelijk Wetboek niet alleen niet mag leiden tot een structurele omzeiling van de wet, maar geen enkele omzeiling van de wet kan verantwoorden. De wetgever van 1935 heeft de taalvereisten in de wet op het taalgebruik in gerechtszaken ingeschreven om de rechtzoekenden waarborgen te bieden in het licht van de kwaliteit van de hun verstrekte rechtsbedeling. Dit gebeurde met name in het besef dat de feitelijke situaties die in een tweetalig gebied aan het oordeel van een rechter worden voorgelegd zich niet noodzakelijk schikken naar een rigide opdeling in het Nederlands en het Frans.
Er is daarenboven geen enkele waarborg dat de toegevoegde rechters enkel zullen worden belast met dossiers die volledig (partijen, stukken, getuigen) in de taal van hun diploma zijn gesteld. Teneinde de waarborgen voor de rechtzoekenden volop te garanderen willen wij dat ook de wet op het gebruik van talen in gerechtszaken op hen van toepassing wordt.
Op artikel 2 dienen wij nog amendement 9 in. Mocht dit amendement niet worden aangenomen, dan zou er sprake zijn van een "eentaligheidspremie", die moeilijk te verantwoorden is.
M. le président. - M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 11 (voir document 2-1208/4) ainsi libellé :
Insérer un article 2bis (nouveau), rédigé comme suit :
« Art. 2bis. - Dans le même article, l'alinéa 2 est complété comme suit :
« La prorogation de la mission des juges de complément doit être motivée spécialement au vu de la persistance des circonstances concrètes qui ont justifié leur nomination initiale. »
Mevrouw Mia De Schamphelaere (CD&V). - De verlenging van de opdracht mag niet verworden tot een quasi-automatisme, maar dient uitdrukkelijk onderzocht en gemotiveerd te worden. Het spreekt voor zich dat een verlenging enkel verantwoord kan worden op grond van het voortbestaan van de concrete omstandigheden die aanleiding hebben gegeven tot de oorspronkelijke benoeming van de toegevoegde rechter. Indien deze omstandigheden niet langer bestaan of een relevante wijziging hebben ondergaan, dient overgegaan te worden tot een nieuwe aanwijzing, veeleer dan tot een verlenging.
M. le président. - M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 12 (voir document 2-1208/4) ainsi libellé :
Insérer un article 2ter (nouveau), rédigé comme suit :
« Art. 2ter. - Il est inséré, dans le même article, après l'alinéa 7, un alinéa nouveau, rédigé comme suit :
« Les nominations auxquelles il sera procédé, dans le ressort de la cour d'appel de Bruxelles, une fois que la limite du nombre total de magistrats aura été atteinte, devront être motivées de manière spéciale en fonction des problèmes spécifiques du ressort, et plus particulièrement en fonction de la situation linguistique des tribunaux concernés. Il faudra notamment démontrer que la nomination ne nuira pas à l'équilibre linguistique du tribunal de Bruxelles. »
Mevrouw Mia De Schamphelaere (CD&V). - De mogelijkheid tot het benoemen van bijkomende toegevoegde rechters in het rechtsgebied van het hof van beroep te Brussel is een uitzondering op de algemene regel van artikel 86bis, die bijgevolg een bijzondere motivering behoeft. Het spreekt voor zich dat deze motivering verband dient te houden met de in de memorie van toelichting aangehaalde bijzondere gronden voor het invoeren van dit instrument.
M. le président. - M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 13 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
Insérer un article 2quater (nouveau), rédigé comme suit :
« Art. 2quater. - Dans le même article, l'alinéa 7 est complété par la disposition suivante :
« Le Roi recueille en tout cas l'avis motivé des bâtonniers des barreaux des tribunaux du ressort concerné. »
Mevrouw Mia De Schamphelaere (CD&V). - Het instrument van de toegevoegde rechters is bedoeld om problemen van gerechtelijke achterstand te verhelpen. Deze problemen hebben echter niet louter betrekking op de organisatie van de rechtbank zelf, maar zijn tevens nauw verbonden met de verhoudingen tussen de rechtbanken en de rechtzoekenden en hun vertegenwoordigers, leden van de balie. Aangezien uit verschillende concrete voorbeelden gebleken is dat goede afspraken tussen de balie en de rechtbanken de achterstand gevoelig kunnen reduceren, lijkt het op zijn minst noodzakelijk te zijn eerst na te gaan of dit minder ingrijpende middel geen voldoende antwoord kan zijn op het probleem van de achterstand. Daartoe dient deze vraag ook besproken te worden met de vertegenwoordigers bij uitstek van de balie, namelijk de stafhouders.
M. le président. - L'article 3 est ainsi libellé :
Dans la colonne intitulée « Substituts du procureur du Roi de complément/Par ressort » du tableau III « Tribunaux de première instance » annexé à la loi du 3 avril 1953 d'organisation judiciaire, remplacé par la loi du 20 juillet 1998 et modifié par la loi du 28 mars 2000, le chiffre « 17 » figurant en regard des sièges relevant du ressort de la Cour d'appel de Bruxelles est remplacé par le chiffre « 34 ».
À cet article, M. Vandenberghe et Mme De Schamphelaere proposent l'amendement nº 14 (voir document 2-1208/2) ainsi libellé :
À cet article, remplacer le nombre « 34 » par le nombre « 25 ».
Mevrouw Mia De Schamphelaere (CD&V). - Dit amendement is de logische emanatie van amendement 10.
-Le vote sur les amendements et sur les articles 2 et 3 est réservé.
-Il sera procédé ultérieurement aux votes réservés ainsi qu'au vote sur l'ensemble du projet de loi.