2-31 | 2-31 |
Mevrouw Mimi Kestelijn-Sierens (VLD). - Recent kwam er opnieuw een BTW-carrousel aan het licht waarbij de Belgische fiscus voor niet minder dan 300 miljoen werd opgelicht. Dit is jammer genoeg geen eenmalig feit. Er zijn al verschillende gelijkaardige zaken opgespoord.
Die perfide vorm van fiscale oplichting heeft de staat al vele miljarden gekost. Het blijkt niet gemakkelijk om die oplichting te bestrijden, omdat ze mogelijk wordt gemaakt door het huidige BTW-systeem en omdat de controle niet door België alleen maar in Europees verband moet worden aangepakt.
De BTW-carrousels in Europa zijn een tamelijk recent fenomeen. BTW-fraude werd mogelijk gemaakt of vergemakkelijkt door het BTW-overgangsstelsel dat in 1993 werd ingevoerd met het oog op een goed intern functioneren van de markt. Het resultaat is dat fraudeurs op een eengemaakte markt kunnen opereren, terwijl de controle nog altijd op nationale leest is geschoeid.
De kern van elke BTW-carrousel is de vrijstelling van BTW voor intracommunautaire handel. Volgens het BTW-stelsel worden de leveringen van goederen vanuit een lidstaat naar een andere niet beschouwd als uitvoer-invoeroperatie, maar als een intracommunautaire levering. Op een factuur van een Belgische klant is BTW verschuldigd, op die van een Duitse klant niet. Men maakt daarbij misbruik van het systeem door het creëren van fictieve belastingkredieten via vrijstellingen en valse facturen.
De sectoren waar carrousels het meeste voorkomen zijn die waarin het BTW-tarief voor de verhandelde goederen het hoogste is, waar de goederen gemakkelijk en goedkoop kunnen worden vervoerd en waar de vraag naar de goederen hoog is en er veel concurrentie bestaat. Het gaat concreet om de sectoren van computeronderdelen, consumentenelektronica, gsm's en de autosector. Er zouden volgens de BBI ook carrousels in de vleessector zijn vastgesteld.
De Europese Commissie heeft in een rapport van 7 februari 2000 meer aandacht gevraagd voor de BTW-carrousels. Er zijn aanwijzingen dat de zware fraude in het intracommunautair handelsverkeer toeneemt.
(M. Jean-Marie Happart, vice-président, prend place au fauteuil présidentiel.)
Europa heeft een BTW-stelsel ingevoerd om de interne markt te realiseren, maar de controle gebeurt nog altijd op nationale basis. Bovendien zijn er onvoldoende middelen voor de nieuwe controletaken.
Volgens de Europese Commissie is er dringend nood aan meer speurders, intensievere controles en een betere samenwerking en wederzijdse bijstand tussen de verschillende lidstaten. Voorts moeten de douanediensten beter worden uitgerust en moeten de BTW-wetgevingen op elkaar worden afgestemd.
De Europese Rekenkamer heeft er in haar verslag van 1998 op gewezen dat de fraudebestrijding wordt gekenmerkt door het ontbreken van een geïntegreerde strategie. Zolang de overgangsregeling inzake BTW blijft bestaan, is carrouselfraude een onvermijdelijk kwaad. Carrousels zijn inherent aan het systeem.
De enige oplossing is de snelle invoering van een BTW-heffing in het land van oorsprong, wat een terugkeer zou zijn naar het oorspronkelijke principe van de BTW. De invoering van dat definitieve BTW-stelsel is echter nog niet voor morgen. Intussen moeten de lidstaten, dus ook België, alles in het werk stellen om de fraude op een meer doeltreffende manier te bestrijden.
BTW-fraude betekent een miljardenverlies voor de overheid en heeft ook gevolgen op economisch vlak. Bonafide bedrijven worden uit de markt geprijsd door frauderende bedrijven, die op zeer korte termijn veel winst maken. Door de BTW-fraude komt ook de werkgelegenheid in bonafide bedrijven onder druk en wordt het zwarte circuit gevoed, wat eveneens een verlies van miljarden belastingen betekent.
Graag had ik van de minister vernomen of er precieze cijfers bestaan over de omvang van de BTW-fraude.
Welke maatregelen zal hij nemen om de fraude in België beter op te sporen en te bestrijden? BTW-fraude is een vorm van witteboordcriminaliteit en verdient dan ook de aandacht van de justitie.
Hoeveel besteedt België aan de BTW-controle en hoeveel personen worden er ingezet om de BTW-fraude te bestrijden? De Senaatscommissie die zich bezighield met het onderzoek naar de georganiseerde criminaliteit, heeft vastgesteld dat de BBI vooral fraude bij de directe belastingen aanpakt en zich in mindere mate toelegt op het onderzoek naar BTW-fraude.
De Europese Commissie concludeert in haar rapport dat er meer samenwerking en bijstand moet komen voor de controle van het intracommunautair handelsverkeer. Is dat reeds het geval in ons land? Zijn er wettelijke of juridische hindernissen voor de uitwisseling van de gegevens? In sommige lidstaten zijn er wettelijke beperkingen die verhinderen dat controleurs uit andere lidstaten aan de controle in hun land deelnemen.
Gebruikt België reeds risicoanalysesystemen, zoals de Commissie heeft voorgesteld?
Hebben de controleambtenaren toegang tot de gegevens van het VAT-Information Exchange System? Zijn deze gegevens geïntegreerd in het nationaal controlestelsel?
Welke vooruitgang wordt er geboekt in verband met de invoering van het definitieve BTW-stelsel? Het overgangsstelsel gold in principe van 1 januari 1993 tot 31 december 1996. We weten dat er ongenoegen bestaat over de toepassing van dit stelsel en dat rekening moet worden gehouden met de specifieke noodwendigheden van de lidstaten. Het overgangsstelsel is zeer ingewikkeld en leidt zowel tot rechtsonzekerheid als tot onnodige kosten voor het bedrijfsleven.
De heer Didier Reynders, minister van Financiën. - De vraag van mevrouw Kestelijn is gebaseerd op het verslag van de Europese Commissie aan de Raad en het Parlement dat op 7 februari jongstleden aan de pers is voorgesteld . Dat verslag bevat belangrijke vaststellingen, conclusies en aanbevelingen in verband met de organisatie van nationale controles en de werking van de internationale administratieve samenwerking inzake BTW in de Europese Unie. Het door de Commissie uitgevoerde onderzoek bracht voor het geheel van de Unie de volgende zaken aan het licht.
Er zijn aanwijzingen dat de carrousselfraude toeneemt en dat de BTW-controle wordt belemmerd door allerlei organisatorische en administratieve problemen. Er is een duidelijk gebrek aan controlestrategieën, controledoelstellingen en controleplanning. Er wordt weinig of geen prioriteit gegeven aan de intracommunautaire samenwerking en aan de controle van het intracommunautaire handelsverkeer. Daarom raadt de Commissie de lidstaten aan dringend werk te maken van een gemeenschappelijk fraudebestrijdingsbeleid, van de herwaardering van het nationale BTW-controlebeleid, van de ontwikkeling van risicoanalysesystemen, van een uitvoerige herziening van de stelsels en procedures voor administratieve samenwerking en van het vrijmaken van voldoende middelen voor nieuwe technologieën en voor de opleiding van controleurs.
De Belgische fiscale administratie heeft reeds verschillende initiatieven genomen, zoals de oprichting van operationele en in de bestrijding van carrousselfraude gespecialiseerde diensten. Verder worden momenteel volgende initiatieven overwogen en uitgewerkt: ten eerste, samenwerkingsprotocollen tussen de departementen van Financiën en Justitie inzake de aanpak van de carrousselpraktijken en van de fraude in de sector van de minerale oliën; ten tweede, de oprichting van nieuwe controlecentra gespecialiseerd in bepaalde economische sectoren; ten derde, de inschakeling van eenheden gespecialiseerd in geïnformatiseerde audits.
De fiscale administratie streeft een efficiënte en vlugge internationale administratieve samenwerking na en zet hiervoor dan ook de nodige middelen in. Dit belet evenwel niet dat daar waar nodig, rekening zal worden gehouden met de door de Commissie gedane aanbevelingen.
Ongeveer 1000 ambtenaren zijn met BTW-controleopdrachten belast.
De fiscale administratie werkt een systeem van risicoanalyse uit, waarbij verschillende criteria worden gehanteerd voor de selectie van belastingplichtigen op basis van een potentieel frauderisico teneinde de controleverrichtingen te optimaliseren.
Alle controleambtenaren hebben rechtstreeks toegang tot het VAT Information Exchange system.
Het is weinig waarschijnlijk dat in de nabije toekomst enige vooruitgang zal worden geboekt inzake de invoering van een definitief stelsel van algemene heffing in het land van oorsprong. Dit is vooral te wijten aan de weigering van de lidstaten om de BTW-tarieven dichter bij elkaar te brengen.
Er moet dus nog een lange weg worden afgelegd. We namen echter toch al enkele maatregelen tegen de carrouselfraude alsook tegen andere vormen van fraude in andere economische sectoren.
Mevrouw Mimi Kestelijn-Sierens (VLD). - Het doet mij genoegen te vernemen dat er al verscheidene initiatieven werden genomen en dat er nog nieuwe worden overwogen.
Het definitieve Europese BTW-stelsel zou een oplossing kunnen bieden, maar de vraag blijft wanneer hierover overeenstemming kan worden bereikt tussen de verschillende lidstaten.
Ik heb nog een concrete aanvullende vraag.
Nu wordt een BTW-nummer vrij gemakkelijk toegekend, zodat ook een malafide persoon er gemakkelijk een kan krijgen waardoor hij een carroussel kan opzetten. Kan voorlopig de toekenning van een BTW-nummer niet bemoeilijkt worden?
De heer Didier Reynders , minister van Financiën. - Voor de elektronische BTW-verklaringen en voor het toekennen van BTW-nummers kan er in samenwerking met andere collega's ministers misschien wel een oplossing worden gevonden.
- L'incident est clos.