1-244

1-244

Sénat de Belgique

Belgische Senaat

Annales parlementaires

Parlementaire handelingen

SÉANCES DU JEUDI 11 FÉVRIER 1999

VERGADERINGEN VAN DONDERDAG 11 FEBRUARI 1999

(Vervolg-Suite)

PROJET DE LOI PORTANT ASSENTIMENT AU MEMORANDUM D'ACCORD CONCERNANT LA COOPÉRATION AU DÉVELOPPEMENT ENTRE LE ROYAUME DE BELGIQUE ET LA RÉPUBLIQUE D'AFRIQUE DU SUD, SIGNÉ À BRUXELLES LE 16 MARS 1995

Discussion générale

Discussion des articles

De voorzitter. ­ We vatten de bespreking aan van het wetsontwerp.

Nous abordons l'examen du projet de loi.

Volgens het Reglement geldt de door de commissie aangenomen tekst als basis voor de bespreking. (Zie gedrukt stuk nr. 1-1168/3 van de commissie voor de Buitenlandse Aangelegenheden van de Senaat. Zitting 1998/1999.)

Conformément à notre Règlement, le texte adopté par la commission servira de base à notre discussion. (Voir document nº 1-1168/3 de la commission des Affaires étrangères du Sénat. Session 1998/1999.)

De algemene bespreking is geopend.

La discussion générale est ouverte.

Het woord is aan de rapporteur.

De heer Hostekint (SP), rapporteur. ­ Mijnheer de voorzitter, we bekrachtigen vandaag een zeer belangrijke overeenkomst met de prille democratie van Zuid-Afrika. Deze overeenkomst werd nauwelijks enkele maanden na de historische verkiezingen van 1994 gesloten. Ik sta erop mondeling verslag uit te brengen over de discussie die plaatsvond in de commissie.

Het Memorandum van Overeenkomst over de Ontwikkelingssamenwerking tussen het Koninkrijk België en de Republiek Zuid-Afrika werd ondertekend in maart 1995. Het schept een kader waarbinnen ons land kan bijdragen tot de sociaal-economische ontvoogding van de armste bevolkingslagen van Zuid-Afrika.

Met dit memorandum worden de bakens uitgezet voor de ontwikkelingssamenwerking. De domeinen waarin België bereid is de bilaterale samenwerkingsmogelijkheden uit te diepen, worden erin gespecifieerd. Naast de voortzetting van de samenwerking op het vlak van de democratisering, zal ook aandacht worden besteed aan een aantal sectoren, die niet alleen financiële steun krijgen, maar waar ook de eigen deskundigheid kan worden gevaloriseerd. Het betreft hier de sectoren van de gezondheidszorg, het onderwijs en de vorming, de landelijke en landbouwkundige ontwikkeling, de democratisering en het goed beheer, de gemeenschapsontwikkeling en de institutionele capaciteitsopbouw.

Voor de financiering van deze samenwerking in de periode 1995-1998 werd 450 miljoen Belgische frank uitgetrokken. Er vindt een zesmaandelijkse multisectorale evaluatie plaats van de uitvoering van de samenwerkingsprogramma's en -projecten.

Zuid-Afrika is een van de 24 concentratielanden die de regering bij de evaluatie en de heroriëntering van de Belgische ontwikkelingssamenwerking heeft geselecteerd. Het ABOS beschikt trouwens over een sectie in Zuid-Afrika.

De Belgische regering heeft de bedoeling na te gaan of het op termijn niet opportuun is het memorandum te vervangen door een volwaardig Belgisch-Zuid-Afrikaans akkoord inzake ontwikkelingssamenwerking.

Tijdens de besprekingen in de commissie kwamen niet zo zeer de inhoudelijke aspecten van het memorandum aan bod, maar wel de wijze waarop het memorandum dient te worden geratificeerd. De Raad van State heeft hierop trouwens uitvoerig gewezen in zijn advies van 2 juli 1997.

Met deze raamovereenkomst betreffende de ontwikkelingssamenwerking draagt het Parlement een groot deel van zijn verantwoordelijkheid over aan de regering en aan de minister of de staatssecretaris bevoegd voor Ontwikkelingssamenwerking. Verschillende leden stellen duidelijk een afwijking vast, aangezien het Parlement zijn bevoegdheid delegeert aan de uitvoerende macht : de specifieke regelingen zullen van kracht worden zonder dat ze door het Parlement moeten worden goedgekeurd.

In zijn repliek drukt de minister zijn verwondering uit over de opmerkingen van sommige commissieleden over de instemmingsprocedure door de Kamers met betrekking tot het memorandum. Hij herinnert eraan dat hij jaren geleden, als staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking, heel wat inspanningen heeft gedaan om het Parlement te betrekken bij het beleid inzake ontwikkelingssamenwerking. Sedertdien worden de desbetreffende beleidsnota's ter goedkeuring aan de Kamers voorgelegd zodat het Parlement inspraak heeft in de bepaling van de concentratielanden, in de programma's en in de overeenkomsten. Op die manier heeft het politiek overleg tussen de regering en het Parlement over het beleid inzake ontwikkelingssamenwerking vaste vorm gekregen. Het is echter materieel onmogelijk om alle protocollen die in het kader van overeenkomsten inzake ontwikkelingssamenwerking met één of ander land worden gesloten, aan het Parlement voor te leggen.

Verder verwijst de minister naar het wetsontwerp betreffende de Belgische internationale samenwerking dat momenteel in de commissie voor de Buitenlandse Betrekkingen van de Kamer wordt besproken. De artikelen 6 en 7 van het wetsontwerp bepalen dat er per land en per sector jaarlijks een strategienota over de directe bilaterale samenwerking naar Kamer en Senaat moet worden gestuurd. Dit houdt in dat de raamakkoorden met onze partnerlanden aan het Parlement ter discussie worden voorgelegd. Op die manier krijgt het Parlement in aanzienlijke mate inspraak in het beleid van de minister of de staatssecretaris die de bevoegdheid over ontwikkelingssamenwerking heeft. De minister geeft wel toe dat het zoeken naar een evenwicht tussen de uitvoerende macht en het controlerecht van het Parlement geen gemakkelijk proces is.

Tot slot moet nog worden vermeld dat de artikelen 1 tot en met 3 en het geheel van het wetsontwerp eenparig door de tien aanwezige leden werden aangenomen.

De voorzitter. ­ Daar niemand meer het woord vraagt, is de algemene bespreking gesloten en vatten we de artikelsgewijze bespreking aan.

Plus personne ne demandant la parole, la discussion générale est close et nous passons à l'examen des articles.

L'article premier est ainsi libellé :

Article premier. La présente loi règle une matière visée à l'article 77 de la Constitution.

Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 77 van de Grondwet.

­ Adopté.

Aangenomen.

Art. 2. Le Mémorandum d'Accord concernant la Coopération au Développement entre le Royaume de Belgique et la république d'Afrique du Sud, signé à Bruxelles le 16 mars 1995 sortira son plein et entier effet.

Art. 2. Het Memorandum van overeenkomst over de Ontwikkelingssamenwerking tussen het Koninkrijk België en de Republiek Zuid-Afrika, ondertekend te Brussel op 16 maart 1995 zal volkomen gevolg hebben.

­ Adopté.

Aangenomen.

Art. 3. Les arrangements particuliers conclus sur la base de l'article 6 du présent Mémorandum d'Accord définiront les modalités d'exécution des interventions dans les secteurs prévus par son article 3, et ce dans les limites budgétaires fixées par son article 7.

Ces arrangements particuliers seront conclus par le ministre qui a la Coopération au Développement dans ses attributions; ils seront communiqués au Parlement aussitôt signés et ils sortiront leur plein et entier effet à la date qu'ils détermineront.

Art. 3. De bijzondere vergelijken gesloten op basis van artikel 6 van dit Memorandum zullen de uitvoeringsmodaliteiten bepalen van de interventies voorzien door zijn artikel 3, en dit binnen de budgettaire beperkingen bepaald door zijn artikel 7.

Deze bijzondere vergelijken zullen gesloten worden door de minister die de Ontwikkelingssamenwerking onder zijn bevoegdheden heeft; zij zullen medegedeeld worden aan het Parlement meteen na hun ondertekening en zij zullen volkomen gevolg hebben op de datum die zij zullen bepalen.

­ Adopté.

Aangenomen.

De voorzitter. ­ We stemmen later over het geheel van het wetsontwerp.

Il sera procédé ultérieurement au vote sur l'ensemble du projet de loi.