(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans
De artikelen 107 en volgende van de wet van 21 december 1994 houdende sociale en diverse bepalingen bevatten verschillende maatregelen die ertoe strekken het apparaat voor de statistiek en de economische vooruitzichten van de regering te hervormen.
Kan de geachte minister mij, iets meer dan een jaar na de invoering van deze hervorming, inlichten over de stand van zaken, in het bijzonder wat de volgende punten betreft :
1. Oprichting van het oriënteringscomité en van de twee wetenschappelijke comités van het INR;
2. Het NIS :
a) Omvorming van het instituut tot een autonome overheidsdienst;
b) Personeel in dienst in vergelijking met de formatie (aanwervingen en herkwalificering van het personeel);
3. Opstelling van het bestek voor de organisatie en de verdeling van de taken tussen de NBB, het Federaal Planbureau en het NIS ?
Anderzijds, wat zijn de resultaten of verbeteringen die deze hervorming sedert haar inwerkingtreding heeft meegebracht ?
Antwoord : 1. De organen van het Instituut voor de nationale rekeningen.
Het Instituut voor de nationale rekeningen (INR) werd opgericht bij de wet van 21 december 1994 houdende sociale en diverse bepalingen, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 23 december 1994.
Begin 1995 werd een interimcomité opgericht. Dat comité groepeert de hoge verantwoordelijken van de « geassocieerde instellingen » aldus aangeduid door de wet (het Nationaal Instituut voor de statistiek, de Nationale Bank van België en het Federaal Planbureau). Het voorzitterschap berust bij de secretaris-generaal van het ministerie van Economische Zaken. Dit comité heeft gefunctioneerd in afwachting van de aanstelling van de raad van bestuur.
De raad van bestuur is onder andere samengesteld uit bestuurders van rechtswege, aangeduid door de wet op grond van hun functie : de secretaris-generaal van het ministerie van Economische Zaken, die het voorzitterschap van de raad waarneemt, de gouverneur van de Nationale Bank, de directeur-generaal van het Nationaal Instituut voor de statistiek en de commissaris van het Federaal Planbureau. De andere bestuurders voorzien door de wet, werden benoemd, overeenkomstig die wet, bij koninklijk besluit van 7 april 1995, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 19 mei 1995.
Nadat de raad van bestuur aldus wettelijk was opgericht, kon hij voor het eerst officieel bijeenkomen op 21 mei 1995. Eind februari 1996 was de raad negenmaal bijeengekomen.
In het kader van zijn wettelijke opdrachten heeft de raad de nationale rekeningen van 1994 goedgekeurd, alsmede de regionale rekeningen 1985-1993 en de statistieken van de buitenlandse handel. Hij heeft ook de vooruitzichten inzake de economische begroting bekrachtigd in juli 1995 en in februari 1996 (het actualiseren van de economische begroting van 1996). Naast zijn wettelijke opdrachten speelt de raad een essentiële rol bij het stimuleren en het coördineren van de taken van de geassocieerde instellingen.
Het Instituut voor de nationale rekeningen wordt bijgestaan door een oriënteringscomité en twee wetenschappelijke comités, het ene voor de nationale rekeningen, het andere voor de economische begroting.
De Ministerraad van 1 maart 1996 heeft zijn instemming betuigd met het ontwerp van koninklijk besluit houdende de benoeming van de leden van het oriënteringscomité, die onder de bevoegdheid vallen van de federale overheid. De andere leden moeten worden benoemd door de communautaire en regionale overheden. Bepaalde van die leden moeten nog aangeduid worden door die overheden.
De leden van het wetenschappelijk comité voor de nationale rekeningen, uitsluitend samengesteld uit leden die onder de bevoegdheid vallen van de federale overheden, werden benoemd bij koninklijk besluit van 8 juni 1995 (Belgisch Staatsblad van 13 juli 1995). Dit comité is verscheidene keren bijeengekomen, inzonderheid om een advies te formuleren over de nationale rekeningen 1994 en de aanvullingen ervan, alsmede over de regionale rekeningen 1985-1993.
De leden van het wetenschappelijk comité voor de economische begroting die onder de bevoegdheid vallen van de federale overheden zijn benoemd bij koninklijk besluit van 7 augustus 1995. Met de publikatie van dat besluit in het Belgisch Staatsblad wordt evenwel gewacht tot na de aanduiding van de leden van de gemeenschaps- en regionale overheden. De leden aangeduid bij koninklijk besluit zijn niettemin tweemaal bijeengekomen om een advies uit te brengen over de economische begroting die hun werd voorgelegd door de raad van bestuur.
2. Het NIS
2. a) Omvorming van het NIS in een overheidsdienst met afzonderlijk beheer
De uitvoering van de wet van 21 december 1994 is niet volledig verzekerd. Artikel 123, dat het NIS opricht als overheidsdienst met afzonderlijk beheer, moet nog het voorwerp uitmaken van een koninklijk besluit dat het administratieve en financiële beheer van de dienst regelt.
Ik ben in het bezit van een ontwerp opgemaakt door de administratie en waarvan mijn kabinet het onderzoek verderzet. Ik hoop de procedure vlug te kunnen beëindigen.
2. b) Effectieven bij het NIS
Het aantal op 1 maart 1996 bij het NIS tewerkgestelden in vergelijking met het organiek kader, vastgelegd op de Ministerraad van 22/24 juli 1994 en ingesteld door het koninklijk besluit van 10 april 1995 houdende vaststelling van de personeelsformatie van het ministerie van Economische Zaken, ziet er als volgt uit :
| Categoriën Catégories |
Kader Cadres |
Titularissen Titulaires |
Saldo Solde |
| Niveau 1 | 109 | 75 | -34 |
| Directie. Direction | 5 | 5 | 0 |
| Statisticus. Statisticien | 51 | 28 | -23 |
| Informaticus. Informaticien | 28 | 24 | -4 |
| Contractuele expert (statisticus). Statisticien réparti sur expert contractuel | 5 | 0 | -5 |
| Vertaler. Traducteur | 4 | 1 | -3 |
| Generalist. Généraliste | 12 | 13 | +1 |
| Actuaris. Actuaire | 4 | 4 | 0 |
| Niveau 2+ | 44 | 41 | 3 |
| Niveau 2 | 220 | 184 | -36 |
| Niveau 3 | 365 | 388 | +23 |
| Klerk. Commis | 350 | 373 | +23 |
| Mecanografisch operateur. Opérateur mécanographe | 15(1 ) | 15 | 0 |
| Niveau 4 | 98 | 96 | -2 |
| Administratief agent. Agent administratif | 80 | 79 | -1 |
| Arbeider. Ouvrier | 18 | 17 | -1 |
| Totaal. Total | 836 | 784(2 ) | -52 |
(1 ) Van de 19 betrekkingen van het uitdovingskader moeten er 4 geschrapt worden wegens vertrek, 3 wegens benoeming in een hogere graad en 1 wegens ambtshalve ontslag.
(2 ) Waarvan 22 afwezig.
De door de Ministerraad goedgekeurde aanwervingen konden slechts verwezenlijkt worden na de goedkeuring van dit kader.
Sedert 1 september 1995 werden door het NIS aangeworven :
| Categoriën Catégories |
Toelatingen Autorisations |
Aanwervingen Recrutements |
| Bestuurssecretaris-statisticus. Secrétaire d'administration statisticien | 15 | 8 |
| Informaticus. Informaticien | 10 | 4 VWS + 6 interne/4 SPR + 6 internes |
| Bestuurssecretaris. Secrétaire d'administration | 2 | 1 |
| Contractuele expert (1 ). Expert contractuel (1 ) | 5 | 0 |
| Niveau 2+ | 6 | 2 |
| Niveau 2 | 18(2 ) | 16 |
(1 ) Overeenstemmende met 5 voltijdse statistici.
(2 ) Waarvan 2 opgeschort werden met het oog op de aanwerving van 2 technisch geschoolden na wijziging van het organiek kader.
Een aanwervingsexamen is aan de gang bij het Vast Wervingssecretariaat.
3. Bestek met het oog op het organiseren en het verdelen van de taken tussen de Nationale Bank van België, het Federaal Planbureau en het Nationaal Instituut voor de statistiek
De wet van 21 december bepaalt de taken van de verschillende geassocieerde instellingen die bevoegd zijn voor het realiseren van de opdrachten opgedragen aan het INR.
Zo belast de wet de Nationale Bank met het opstellen van de reële, de jaarlijkse en de driemaandelijkse nationale rekeningen, de jaarlijkse financiële rekeningen, de bruto regionale produkten, de statistieken van de buitenlandse handel en, in samenwerking met het Federaal Planbureau, de rekeningen van de openbare besturen. Het Federaal Planbureau is belast met het uitwerken van de economische vooruitzichten nodig voor het opstellen van de federale begroting, ook economische begroting genoemd, en van de input-outputtabellen. Het Nationaal Instituut voor de statistiek verzamelt de statistische basisgegevens die het INR nodig heeft om zijn opdrachten te vervullen.
Elke geassocieerde instelling heeft de verplichtingen die haar door de wet waren opgedragen stipt en snel nageleefd. Er zijn geen formele bestekken, maar er bestaat een sterke consensus tussen de geassocieerde instellingen om nauw samen te werken voor het realiseren van de oogmerken van het INR.
Verschillende technische groepen, waaraan vertegenwoordigers van de geassocieerde instellingen deelnemen, werken uitstekend. De raad van bestuur volgt hun werkzaamheden nauwlettend.
Het NIS leidt de werkgroepen die moeten zorgen voor het uitwerken van een structurele enquête bij de ondernemingen, teneinde te voldoen aan de eisen op het vlak van de nieuwe informatie die vereist is voor het opstellen van de nationale rekeningen ESER, volgens de nieuwe en geharmoniseerde methodologie, opgelegd aan de leden van de Europese Unie. Een werkgroep voorgezeten door het NIS werd eveneens opgericht, om een bestand van ondernemingen uit te werken. Gemeenschappelijke werkgroepen van de Nationale Bank en het Federaal Planbureau worden regelmatig gevormd om moeilijkheden op te lossen die voortvloeien uit het toepassen van de door Eurostat opgelegde methodologieën of om aan de leemtes in de beschikbare informatie in België te verhelpen.
De taak die aan het INR is opgedragen, is aanzienlijk en vereist dat de geassocieerde instellingen er belangrijke middelen aan toekennen, maar de concrete realisaties getuigen van de eerste gunstige resultaten van de hervorming.
Eén van die resultaten is de snellere publikatie van de jaarlijkse nationale rekeningen en van de aanvulling ervan, alsmede van de statistieken van de buitenlandse handel. De regionale produkten, waarvan de meest recente publikatie uit 1991 stamde en slechts gegevens bevatte tot 1988, werden bijgewerkt tot 1993.
De economische begrotingen werden op tijd ter beschikking gesteld van de regering dank zij de dynamische samenwerking van de geassocieerde instellingen. De vergadering van de wetenschappelijke comités zijn vruchtbaar voor de geassocieerde instellingen, dank zij een positieve en actieve participatie van de leden die er deel van uitmaken.